Buzz
Lạc vào điện thoại vài giờ, chơi game online, thưởng thức thuốc lá, uống rượu bia, và để những công việc quan trọng cho 'mai' hoặc 'sau'... Tất cả chúng ta đều nhận ra rõ ràng đó là những thói quen xấu, nhưng việc từ bỏ chúng không hề dễ dàng.
Lí do của hiện tượng này
Thứ nhất, vì chúng dễ thực hiện mà không cần nhiều cố gắng
. Ví dụ, việc sử dụng điện thoại đã trải qua nhiều thế hệ phát triển từ năm 1876 cho đến nay, để trở thành công cụ linh hoạt, cảm ứng, mang lại sự giải trí đa phương tiện từ xem phim, đọc tin tức, trò chuyện trực tuyến đến một không gian làm việc rộng lớn được nén lại vào một thiết bị cầm tay.Sử dụng ngón tay để lướt điện thoại với mục đích giải trí được coi là hoạt động hàng đầu trong danh sách các hoạt động giải trí, thể dục, và vận động xương khớp được thực hiện nhiều nhất hiện nay. Không cần nhiều cố gắng, chỉ cần ngồi đứng ở bất kỳ vị trí hay không gian nào cũng có thể nghe nhạc, đọc báo, xem phim, lướt YouTube hoặc TikTok...
Thứ hai, những việc dễ dàng thường mang lại sự hài lòng gần như ngay lập tức.
So với việc chạy bộ cho đến mức mồ hôi rơi, hoặc tập trung vào một công việc cần thiết, những việc dễ dàng thường tạo ra sự thỏa mãn nhanh chóng hơn. Theo cuốn sách “Dopamine Nation” của tác giả Anna Lembke: Sự “nghiện” smartphone, không thể tách rời smartphone, là bởi não bộ đã quen với sự kích thích từ những thông báo liên tục, nhanh chóng, mang lại sự thỏa mãn tức thì. Sự kích thích này kích thích tiết hormone dopamine.Tương tự như hiện tượng nghiện smartphone, xã hội theo xu hướng của “chủ nghĩa tiêu dùng” thường tạo ra các “phần thưởng” ngay lập tức, tạo nên niềm vui và sự hài lòng như mua sắm, thưởng thức đồ ăn và thức uống, chơi game online... Môi trường này giống như một nguồn cung cấp dopamine tức thì không ngừng.
Thứ ba, sự thiếu nhận thức.
Một người đàn ông thích uống rượu thường sẽ không quan tâm đến những cảnh báo về tác hại của rượu bia cho đến khi ngồi trước mặt bác sĩ, nhận kết quả xét nghiệm máu và siêu âm. Những thói quen có hại sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe cả thể chất lẫn tinh thần, điều này là hiển nhiên đối với người thực hiện những thói quen đó. Tuy nhiên, nhiều người thường tìm lý do cho hành động của mình, ví dụ như 'chỉ uống một chút thôi không sao cả'. Những bao thuốc lá in hình lá phổi bị hại đóng vai trò cảnh báo, cung cấp kiến thức một cách nhanh chóng và hiệu quả nhất. Tuy nhiên, thường thì tôi thấy vỏ bao thuốc lá được vứt vào thùng rác khi chẳng còn điếu nào bên trong.Dù có những cảnh báo và kiến thức về tác hại của các thói quen có hại, nhiều người vẫn khó lòng từ bỏ chúng, chỉ khi nhận ra tác hại đó trên cơ thể mình, họ mới nhận thức được thực sự và cảm thấy hối hận, sợ hãi.
Thứ tư, sự thiếu tự chủ.
Mỗi người có khả năng khác nhau để chống lại những cám dỗ, và sự tự kiểm soát cá nhân thường không phải là một yếu tố tự nhiên mà cần được rèn luyện. Việc thực hiện những hoạt động có thể gây hại nhưng lại dễ dàng thường tạo ra một vòng luẩn quẩn, khiến nhiều người ít tự chủ hơn và dễ bị cuốn theo các hoạt động giải trí.Thứ năm, yếu tố cảm xúc.
Cảm xúc đóng vai trò quan trọng trong quá trình ra quyết định. Căng thẳng, lo lắng, buồn chán hoặc các trạng thái cảm xúc khác có thể ảnh hưởng đến lựa chọn của chúng ta và khiến chúng ta thực hiện những hành động dù biết rõ rằng chúng không tốt. Ví dụ, ăn uống dựa trên cảm xúc hoặc tham gia vào các hành vi nguy hiểm như một cách để đối phó với những cảm xúc tiêu cực.Tác hại của những hành vi này có thể bao gồm: ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe cả về thể chất và tâm lý, tình trạng tinh thần; ảnh hưởng đến tài chính; cản trở sự phát triển cá nhân... Để thoát khỏi những hành vi mà chúng ta biết là không tốt cho mình, cần rất nhiều yếu tố và đòi hỏi sự nỗ lực và quyết tâm lớn. Trong đó
Thứ nhất, tăng cường nhận thức.
Hãy tìm hiểu thêm về những gì bạn đang làm, những hoạt động giải trí bạn đang thực hiện. Hiểu rõ về những hậu quả tiêu cực mà nó mang lại cho cuộc sống của bạn. Điều này có thể bao gồm việc nghiên cứu và tìm hiểu về tác động của hành vi đó đến sức khỏe, tài chính, mối quan hệ hoặc mục tiêu dài hạn của bạn.Thứ hai, tìm phương thức thay thế.
Tìm những hành vi tích cực và lành mạnh để thay thế. Điều này giúp bạn điều chỉnh thói quen và thay thế những hành vi không tốt bằng những hành vi tốt hơn. Ví dụ, nếu bạn muốn bỏ thuốc lá, bạn có thể thử tham gia vào các hoạt động khác như tập thể dục, học một kỹ năng mới hoặc tìm sự hỗ trợ từ nhóm có cùng mục tiêu.Thứ ba, xác định mục tiêu dài hạn.
Hãy xác định rõ ràng mục tiêu dài hạn mà bạn muốn đạt được. Điều này giúp bạn nhìn thấy mối liên hệ giữa hành vi hiện tại và mục tiêu tương lai. Dựa trên điều này, bạn có thể đánh giá xem hành vi hiện tại có phù hợp với mục tiêu dài hạn hay không.Thứ tư, tạo môi trường không thuận lợi cho những thói quen xấu.
Hãy xây dựng một môi trường xung quanh bạn khuyến khích những thay đổi tích cực. Tránh hoặc giảm thiểu những tình huống kích thích hành vi không tốt và tìm cách tạo ra một môi trường khuyến khích hành vi tích cực. Ví dụ, nếu bạn muốn giảm thời gian lướt mạng xã hội, hãy tạo ra một môi trường nơi bạn có nhiều hoạt động khác hấp dẫn hơn, như đọc sách, đi dạo, hoặc tham gia vào các sở thích khác.Hãy tìm kiếm sự hỗ trợ từ gia đình, bạn bè hoặc nhóm cùng chí hướng. Chia sẻ mục tiêu của bạn và yêu cầu sự ủng hộ và động viên từ những người xung quanh. Họ có thể cung cấp sự khích lệ, chia sẻ kinh nghiệm và giúp bạn vượt qua khó khăn trong quá trình thay đổi.
Thứ năm, kiên nhẫn và động viên bản thân:
Thay đổi hành vi không tốt không phải là một quá trình dễ dàng. Đôi khi bạn có thể gặp khó khăn hoặc thất bại. Tuy nhiên, quan trọng là kiên nhẫn và động viên bản thân mỗi khi bạn đạt được tiến bộ. Tạo ra các hệ thống thưởng nhỏ và tự thưởng cho bản thân khi bạn hoàn thành các mốc quan trọng trong quá trình thay đổi.Một số câu nói hay về tác hại của những thói quen xấu
1. Thói quen xấu là cánh cửa cho sự giảm sút - Ngạn ngữ Đức
2. Ngăn chặn thói quen xấu trước khi nó hình thành dễ hơn là cố gắng loại bỏ nó sau - Benjamin Fraklin
3. Khi bạn làm sai, nhận ra rằng đó là lỗi, bạn làm như vậy vì bạn chưa có thói quen kiểm soát hoặc không thể đối phó với những cám dỗ mạnh mẽ, hoặc vì bạn đã nuôi dưỡng những thói quen xấu và không biết cách loại bỏ chúng một cách hiệu quả - W.Clement Stone
4. Những thói quen xấu như ma túy, rượu, và hút thuốc không chỉ làm tổn thương sức khỏe vật chất mà còn làm tổn thương tinh thần - Charles Duhigg
5. Việc trì hoãn sẽ khiến cho 'bây giờ không' biến thành 'không bao giờ' - Martin Luther
Những câu nói ý nghĩa về sự thay đổi
1. Để thay đổi thói quen, hãy đưa ra một quyết định dựa trên lý trí và thực hiện hành động mới. - Waxwell Maltz
2. Trước tiên, chúng ta tạo ra thói quen, sau đó thói quen tạo ra chúng ta. - John Dryden
3. Đừng buông bỏ vì các lý do giải thích. Hãy quay lại sửa chữa sai lầm và phát triển những thói quen giúp bạn đạt được mục tiêu. - Vince Lombardi
4. Thay đổi không dễ dàng, nhưng nếu không thay đổi, không có tiến bộ. - Tony Robbins
5. Một năm nữa, bạn sẽ ước ao rằng bạn đã bắt đầu từ hôm nay. - Karen Lamb
Tác Giả: Khoảng Trời Của Tôi
