Những thông tin về học sinh Việt Nam thường xuất sắc tại các kỳ thi quốc tế hàng năm luôn là điều đáng chú ý. Điều này cho thấy sự mạnh mẽ của giáo dục tại Việt Nam trong việc đào tạo các chuyên gia có kiến thức sâu rộng. Tuy nhiên, cũng có những hạn chế của hệ thống giáo dục này.
Việc tập trung quá nhiều vào kiến thức có thể làm hạn chế phát triển các kỹ năng mềm, gây ra hiện tượng học vẹt và thiếu sáng tạo. Điều này khiến cho các phụ huynh ngày càng cảm thấy quan ngại và muốn gửi con đi học ở nước ngoài. Tuy nhiên, họ cũng nhận ra rằng việc áp đặt chương trình học nặng như vậy có thể khiến con trở nên cứng nhắc và thiếu trải nghiệm. Trẻ em cần có không gian để sáng tạo và khám phá thế giới xung quanh, điều mà hệ thống giáo dục hiện tại đang thiếu.
Báo cáo của Quỹ Nhi Đồng Liên Hợp Quốc năm 2021 chỉ ra rằng các kỹ năng mềm của thanh thiếu niên Việt Nam thường được đánh giá thấp bởi các doanh nghiệp. Tuy nhiên, họ lại đánh giá cao các kỹ năng cứng của các bạn trẻ.
Bức tranh trên làm thấy điều gì?
Một nền giáo dục không thể đáp ứng đủ nhu cầu phát triển toàn diện cho trẻ. Điều quan trọng là cần có một môi trường giáo dục linh hoạt hơn, nơi các em được học hỏi và thực hành kỹ năng mềm. Hiện tại, trách nhiệm này đang nằm ở gia đình và xã hội hơn là chỉ riêng trường học.
Theo báo cáo của Liên Hợp Quốc, kỹ năng thuyết trình là một trong 3 kỹ năng mềm quan trọng. Thuyết trình được coi là kỹ năng quan trọng vì nó liên quan đến việc trao đổi thông tin và thuyết phục. Kỹ năng này cũng rất thích hợp để phát triển từ sớm song song với chương trình học chính thống cho trẻ em.
Học thuyết trình giúp cải thiện năng lực cá nhân
Để nâng cao cạnh tranh cá nhân, quy chuẩn cần phải rộng và cao hơn, vượt ra khỏi Việt Nam. Sự phát triển của thế hệ trẻ cần được đánh giá trong bối cảnh toàn cầu.
Chương trình giáo dục phổ thông của Việt Nam có thể nhận tri thức cao hơn, nhưng học sinh ở các quốc gia phát triển thường phát triển toàn diện hơn. Sự tập trung quá nhiều vào kiến thức cứng có thể là nguyên nhân của điều này.
Cải thiện kỹ năng thuyết trình và kỹ năng mềm là rất quan trọng để thế hệ mới có thể cạnh tranh trên bước đường quốc tế.
Thuyết trình là kỹ năng cần thiết để đáp ứng chương trình giáo dục mới
Trong chương trình học mới của Bộ Giáo Dục, đặc biệt ở môn Ngữ Văn, cấu trúc đã được điều chỉnh - 4 kỹ năng nghe nói đọc viết được đưa lên làm tiêu chuẩn phát triển. Điều này thể hiện sự nhận thức của các nhà giáo về vấn đề trong giáo trình học ở Việt Nam và sự thay đổi đang diễn ra để đáp ứng yêu cầu toàn cầu. Việc giảng dạy và nâng cao kỹ năng thuyết trình sẽ giúp đáp ứng yêu cầu của chương trình học mới, khi mà các buổi học về kỹ năng giao tiếp đã chiếm gần ¼ thời lượng môn học.
Ngoài ra, việc thành thạo kỹ năng thuyết trình không chỉ giúp một người trình bày tốt mà còn cải thiện khả năng giao tiếp, truyền đạt và thuyết phục. Trong quá trình học tập và tương tác với bạn bè, những kỹ năng mềm này giúp trẻ em nâng cao chất lượng trao đổi và tiếp thu kiến thức. Đồng thời, việc có kỹ năng giao tiếp thuyết trình tốt là nền tảng quan trọng để học sinh có thể khai phá cơ hội mở ra bên ngoài giới hạn của trường học.
Tóm lại, việc rèn luyện kỹ năng thuyết trình trong bối cảnh hiện nay không nên còn là vấn đề được nghi ngờ. Nếu cách đây 10 năm, cả phụ huynh, học sinh và giáo viên đều hoài nghi về môn học tiếng Anh và xem đó như là một môn học không cần thiết, thì sự bắt buộc hiện nay về việc học tiếng Anh đã chứng minh rằng việc chần chừ đó là một sai lầm. Kỹ năng thuyết trình đơn lẻ và kỹ năng mềm nói chung đang từng bước trở lại trọng tâm. Như ông Mai Nguyễn Hoàng Nam, Người sáng lập & CEO của Học viện VTALK, từng nói: “Kỹ năng thuyết trình cần trở thành công cụ hàng ngày trong cuộc sống”. Sự quan trọng của kỹ năng thuyết trình cần được các bậc phụ huynh nhìn nhận và bắt đầu quan tâm đến việc tạo điều kiện cho con em rèn luyện kỹ năng này ngay từ bây giờ.