1. Cổ phiếu là gì?
Cổ phiếu là một loại chứng khoán biểu thị sở hữu trong công ty. Khi bạn mua cổ phiếu, bạn trở thành cổ đông, có quyền chia sẻ lợi nhuận và quyền biểu quyết trong công ty. Giá trị cổ phiếu biến động theo hiệu suất kinh doanh của công ty, thị trường và yếu tố kinh tế.
2. Các loại cổ phiếu trên thị trường
Trên thị trường có nhiều loại cổ phiếu với đặc điểm và quyền lợi khác nhau. Dưới đây là một số loại phổ biến nhất:
2.1 Cổ phiếu thường (Common Stock)
Là loại cổ phiếu phổ biến nhất hiện nay, cổ đông thường có quyền biểu quyết trong hội đồng cổ đông và nhận cổ tức theo kết quả kinh doanh và giá trị cổ phiếu.
Tuy nhiên, khi công ty phá sản hoặc phân chia tài sản, cổ đông cổ phiếu thường sẽ ở sau các chủ nợ và cổ đông ưu đãi.
2.2 Cổ phiếu ưu đãi (Preferred Stock):
Cổ đông cổ phiếu ưu đãi được ưu tiên nhận tiền trước so với cổ đông thường. Trong trường hợp công ty phá sản, họ cũng là nhóm được trả tiền trước.
Tuy nhiên, điều hạn chế là cổ đông cổ phiếu ưu đãi không có quyền biểu quyết trong các quyết định của công ty.
Hiện nay cũng có nhiều mô hình cổ phiếu khác tuỳ thuộc vào quy định hoặc pháp lý của từng thị trường, tuy nhiên hai mô hình trên là phổ biến nhất.
3. Đầu tư cổ phiếu là gì?
Đầu tư cổ phiếu là việc bạn đầu tư vào cổ phiếu của một công ty. Nếu công ty phát triển, cổ phiếu bạn mua sẽ tăng giá so với giá mua ban đầu.
Do đó, khi mua cổ phiếu của một công ty, bạn cần xem xét tình hình tài chính, tiềm năng tăng trưởng của ngành công nghiệp và điều kiện thị trường trước khi quyết định đầu tư.
Ngoài việc mua cổ phiếu và giữ chúng để đợi tăng giá trị, đầu tư cổ phiếu còn có thể bao gồm mua và bán cổ phiếu ngắn hạn để tận dụng biến động giá cả ngắn hạn trên thị trường chứng khoán. Điều này thường được gọi là giao dịch cổ phiếu ngắn hạn, nhà đầu tư có thể sử dụng phân tích kỹ thuật hoặc cơ bản để ra quyết định giao dịch. Tuy nhiên, giao dịch cổ phiếu ngắn hạn thường có rủi ro cao hơn so với đầu tư dài hạn.
4. Hướng dẫn đầu tư cổ phiếu
4.1 Các bước để đầu tư cổ phiếu
Có nhiều loại cổ phiếu khác nhau, tuy nhiên để đầu tư cổ phiếu, bạn cần thực hiện những bước cơ bản sau:
- Bước 1: Mở tài khoản giao dịch tại công ty chứng khoán.
Nơi này sẽ là nơi lưu trữ tiền và thực hiện các giao dịch mua bán cổ phiếu. Để mở tài khoản, bạn chỉ cần có giấy tờ chứng minh nhân dân hoặc thẻ căn cước công dân.
- Bước 2: Chuyển tiền vào tài khoản chứng khoán.
Để tài khoản giao dịch được, bạn cần nạp tiền vào tài khoản. Tùy vào tình hình tài chính và nhu cầu kinh tế, bạn có thể đưa ra ngân sách phù hợp để nạp tiền. Hiện nay có nhiều sàn chứng khoán chấp nhận đầu tư chỉ từ 2.000.000đ, vì vậy hãy tự tin đầu tư với số vốn nhỏ.
- Bước 3: Giao dịch và đặt lệnh.
Tìm hiểu kỹ về cổ phiếu bạn muốn mua và đảm bảo rằng số tiền trong tài khoản đủ để mua số lượng cổ phiếu bạn mong muốn.
4.2 Các dạng lệnh
'Lệnh' là yêu cầu mua/bán cổ phiếu với một mức giá nhất định mà nhà đầu tư muốn mua/bán. Lệnh này được đưa ra qua các sàn giao dịch và hệ thống giao dịch trực tuyến. Một số loại lệnh cần biết bao gồm:
- Lệnh ATO: Lệnh mở cửa phiên giao dịch, thường diễn ra từ 9h đến 9h15 sáng.
- Lệnh ATC: Ngược lại với lệnh ATO, lệnh ATC thường diễn ra vào cuối ngày giao dịch, từ 14h30 đến 14h45.
- Lệnh LO: Lệnh này có hiệu lực từ thời điểm được đưa vào hệ thống giao dịch cho đến khi kết thúc phiên giao dịch hoặc khi lệnh này bị hủy bỏ.
Đây là điểm lý tưởng và an toàn cho những người mới bắt đầu đầu tư, giúp bạn hiểu rõ hơn về xu hướng thị trường và tìm ra chiến lược đầu tư phù hợp với mình.
5. Khi nào thì nên mua hoặc bán cổ phiếu?
Quyết định mua và bán cổ phiếu phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: mục tiêu đầu tư, tình hình thị trường, và tình hình kinh doanh của công ty bạn đang quan tâm. Tuy nhiên, vẫn có một số nguyên tắc cơ bản bạn có thể cân nhắc:
5.1 Khi nào thì nên mua cổ phiếu:
- Khi bạn đã nghiên cứu và phân tích kỹ lưỡng về công ty, bao gồm tình hình tài chính, hiệu suất kinh doanh, tiềm năng tăng trưởng và cạnh tranh.
- Khi giá cổ phiếu phản ánh đúng giá trị thực của công ty, dựa trên phân tích cơ bản hoặc các chỉ số định giá, và thấy được tiềm năng tăng trưởng của cổ phiếu.
- Khi bạn có kế hoạch đầu tư dài hạn và tin rằng công ty có tiềm năng tăng trưởng, việc mua cổ phiếu khi giá thấp có thể là một lựa chọn hợp lý.
5.2 Khi nào thì nên bán cổ phiếu:
- Khi giá cổ phiếu đã đạt được mục tiêu lợi nhuận mà bạn mong đợi, bạn có thể xem xét việc bán để thu lợi.
- Khi tình hình của công ty đi xuống như giảm lợi nhuận, vấn đề tài chính… bạn có thể xem xét việc bán cổ phiếu.
- Khi chiến lược đầu tư của bạn thay đổi, bạn có thể cần điều chỉnh danh mục đầu tư của mình bằng cách bán cổ phiếu.