Tại những vùng đầm lầy ở châu Phi Đông, tồn tại một loài chim có ngoại hình độc đáo khó tin, đó chính là cò Shoebill.
Trong thế giới động vật, sau cá, chim là loài có số lượng xương sống đa dạng nhất. Chim rất phổ biến, với nhiều loài như chim sẻ, chim quạ và chim ăn thịt khác sống gần con người, và đôi khi bạn có thể nhìn thấy chim ưng săn mồi.
Có vẻ như mọi quốc gia đều có loài chim để tự hào: chim Kea ở New Zealand, cò quăm ở Trung Quốc và đại bàng hói ở Hoa Kỳ.
Và khi nói đến những loài chim độc đáo từ châu Phi, nhiều người nghĩ ngay đến đà điểu có khả năng chạy nhanh. Tuy nhiên, ở các đầm lầy ở Đông Phi, có một loài chim rất đặc biệt và đáng yêu, đó chính là cò Shoebill, hay còn được gọi là cò mỏ giày.

Cò mỏ giày thường sống ở các đầm lầy ở châu Phi, với hình dáng mạnh mẽ và kích thước lớn, được ví như khủng long trong thế giới chim. Cò mỏ giày là hậu duệ của loài khủng long nhỏ 'Theropoda' - thuộc cùng nhóm với T-Rex. Trong quá trình tiến hóa, cái mỏ đầy răng sắc đã được thay thế bằng một cái mỏ lớn hơn.
Nhiều người khi nhìn thấy cò Shoebill lần đầu tiên có thể cảm thấy con chim này quá xấu xí, nhưng nếu nhìn kỹ hơn thì có thể bạn sẽ nhận ra rằng loài chim này không chỉ xấu xí mà còn có ngoại hình rất đặc biệt: nó có một bộ lông xù xì với 'tóc' trên đầu và khuôn mặt vô cùng lạ mắt kèm theo một cái mỏ khổng lồ.
Trong số các loài chim, cò mỏ giày là loài có kích thước tương đối lớn, chim trưởng thành có thể đạt chiều cao khoảng 1,6 mét. Mặc dù có thân hình to lớn, nhưng đôi chân của chúng lại mảnh mai, tạo ra sự không cân đối kỳ lạ, tuy nhiên cánh của chúng rất rộng và mạnh mẽ, thậm chí có thể bay thẳng đứng như trực thăng.
Cò mỏ giày trưởng thành thường có màu trắng nhạt và thường đứng yên trong nước trong một hoặc hai giờ. Điều này là phương thức săn mồi độc nhất vô nhị của chúng: đợi mồi vào và 'há miệng chờ sung'.
Ngoài ra, cò mỏ giày cũng là 'ngôi sao' trong nhiều vườn thú, thường cúi đầu chào đón du khách, thậm chí tự vặt lông đưa cho khách khi họ vui vẻ.

Điểm nổi bật nhất của cò mỏ giày chính là chiếc mỏ lớn đầy ấn tượng, với nhiều đốm và rộng khoảng 0,12 mét. Mỏ của chúng là mỏ lớn nhất trong số các loài chim trên thế giới, có nhiều công dụng, đặc biệt là khi săn mồi và uống nước dưới cái nắng gay gắt của châu Phi. Phần trước của chiếc mỏ rộng và cứng cáp được uốn cong thành dạng móc câu. Với cấu trúc đặc biệt này, mỏ của chúng cực kỳ sắc bén, có thể xuyên qua da của cá sấu và thậm chí làm rách thịt con mồi một cách dễ dàng.
Loài này thường tựa chiếc mỏ lớn vào ngực để giữ cân bằng và chờ đợi con mồi xuất hiện. Do tính cách mạnh mẽ và vẻ ngoài độc đáo, cò Shoebill được coi là biểu tượng của các đầm lầy Đông Phi.
Hiện nay, do nhiều nguyên nhân, quần thể cò Shoebill đã giảm đáng kể, chỉ còn khoảng 5.300 con cò Shoebill hoang dã trên thế giới và tất cả chúng đều sống ở các đầm lầy có cây thủy sinh dày đặc ở trung tâm Đông Phi. Với tính khí kỳ quặc và tính cách kín đáo, cò mỏ giày thường sống ẩn dật và khó tìm thấy, ngay cả đối với người dân địa phương.
So với việc sống theo đàn, cò mỏ giày thích sống đơn độc hơn, chúng là loài động vật về đêm điển hình, ban ngày chúng thường ẩn mình trong cỏ lau và ngủ, nhưng ban đêm chúng lại ra ngoài tìm kiếm thức ăn. Tư thế bay của chúng trên đầm lầy giống như bồ nông, nên nhiều người thường nhầm lẫn chúng với bồ nông.

Cò mỏ giày có khả năng săn mồi đáng kinh ngạc. Thức ăn chính của chúng là cá, ếch và bò sát. Đặc biệt, chúng là kẻ thù đáng gờm của cá sấu, đặc biệt là cá sấu nhỏ.
Cò Shoebill rất độc đáo, là loài duy nhất thuộc họ Stobiidae và chi Shoebill, ngoại hình của nó khó tả: có một cái mỏ khổng lồ dài 25 cm và rộng 12 cm, mỏ hình dạng giống như đầu của một con cá nhà táng.
Mép mỏ của cò Shoebill sắc như dao cạo, trên mỏ có những chỗ lồi ra giống như móc câu, vũ khí săn mồi này thậm chí có thể giết chết cả cá sấu con, lớp da dày của cá sấu cũng không thể chống lại sự tấn công của cò Shoebill.
Nhưng khi đứng yên trong nước, loài chim này vẫn giữ hình ảnh với cái mỏ khổng lồ, đôi mắt đen vàng và 'nụ cười' kỳ lạ ở phía trước.
Mặc dù thức ăn chính của cò Shoebill là cá, nhưng thói quen săn mồi của chúng rất đa dạng. Cá sấu, cá, thằn lằn, rắn và rùa đều là món ăn của chúng, thậm chí cả động vật có vú mới sinh như linh dương cũng không thoát khỏi cạnh mỏ sắc nhọn của chúng nếu có cơ hội.

Cò mỏ giày thường đứng yên dưới nước với mỏ gần sát ngực, giống như một tay bắn tỉa đang chờ bắn. Chiếc mỏ nặng của chúng thường chùng xuống, gần ngực là vì trọng lượng của mỏ chim khá nặng.
Tổ của Shoebill thường được xây dựng gần đầm lầy, được làm từ cành lá cây, đường kính tổng thể có thể lên tới hai mét, chim mái đẻ hai quả trứng mỗi lần, sau đó cả chim trống và chim mái sẽ luân phiên ấp trứng và con non sẽ nở ra sau khoảng một tháng rưỡi.
Trong điều kiện bình thường, con non thường có kích thước khác nhau và chúng không hòa thuận, con lớn thường đánh đập con nhỏ đến bầm tím, thậm chí đuổi chúng ra khỏi tổ. Khi đi săn về, chim cha mẹ thường cho con khỏe mạnh hơn và lớn hơn ăn nhiều hơn.
Khi thời tiết nắng nóng, chúng sẽ dùng cánh rộng của mình để bảo vệ con non khỏi nắng, đôi khi chúng cũng dùng mỏ để làm mát cho con to hơn, nhưng con non nhỏ thường không được chăm sóc như vậy, chúng thường bị bỏ rơi, bị đói hoặc chết do nắng nóng.
Mặc dù phương pháp này có vẻ tàn nhẫn, nhưng nó thực sự là một chiến lược sinh tồn tối ưu và phổ biến trong thế giới động vật. Trong thời kỳ khan hiếm thức ăn, đảm bảo ít nhất một con non khỏe mạnh sẽ sống sót.