Cơ sở dữ liệu quan hệ (hay còn gọi là cơ sở dữ liệu theo mô hình quan hệ) là một loại cơ sở dữ liệu (phổ biến nhất là kỹ thuật số) dựa trên mô hình quan hệ dữ liệu, do Edgar F. Codd đề xuất vào năm 1970. Một hệ thống phần mềm được sử dụng để quản lý cơ sở dữ liệu quan hệ gọi là hệ quản trị cơ sở dữ liệu quan hệ (RDBMS). Nhiều hệ thống cơ sở dữ liệu quan hệ hỗ trợ sử dụng SQL (Ngôn ngữ truy vấn có cấu trúc) để truy vấn và duy trì dữ liệu.
Lịch sử phát triển
Thuật ngữ 'cơ sở dữ liệu quan hệ' được đặt ra bởi EF Codd tại IBM vào năm 1970. Codd đã giới thiệu thuật ngữ này trong tài liệu nghiên cứu của ông 'A Relational Model of Data for Large Shared Data Banks' (Một mô hình dữ liệu quan hệ cho các ngân hàng dữ liệu chia sẻ lớn
Hệ quản trị cơ sở dữ liệu quan hệ (RDBMS)
Connolly và Begg định nghĩa Hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu (DBMS) là một 'phần mềm cho phép người dùng xác định, tạo, duy trì và kiểm soát quyền truy cập vào cơ sở dữ liệu'. RDBMS là một bản mở rộng được sử dụng khi cơ sở dữ liệu cơ bản là quan hệ.
Một định nghĩa khác về hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu quan hệ là DBMS dựa trên mô hình quan hệ. Hầu hết các cơ sở dữ liệu sử dụng rộng rãi ngày nay đều dựa trên mô hình này.
Cơ sở dữ liệu quan hệ phân tán
Kiến trúc cơ sở dữ liệu quan hệ phân tán (DRDA - Distributed Relational Database Architecture) được phát triển bởi một nhóm làm việc tại IBM từ năm 1988 đến năm 1994. DRDA cho phép các cơ sở dữ liệu quan hệ kết nối mạng để thực hiện các yêu cầu SQL. Các thông điệp, giao thức và các thành phần cấu trúc của DRDA được xác định bởi Kiến trúc quản lý dữ liệu phân tán.
Thị trường
Theo DB-Engines, vào tháng 7 năm 2019, các hệ thống phổ biến nhất là Oracle, MySQL (phần mềm miễn phí), Microsoft SQL Server, PostgreSQL (phần mềm miễn phí), IBM DB2, Microsoft Access, SQLite (phần mềm miễn phí) và MariaDB (phần mềm miễn phí).
Theo công ty nghiên cứu Gartner, năm 2011, năm nhà cung cấp cơ sở dữ liệu quan hệ phần mềm độc quyền hàng đầu theo doanh thu là Oracle (48,8%), IBM (20,2%), Microsoft (17,0%), SAP bao gồm Sybase (4,6%) và Teradata (3,7%).