Cỏ xanh mướt

Ngan cỏ (còn gọi là ngan dé,

ngan nội, hay ngan ta) là giống ngan nhà Việt Nam. Nguồn gốc từ Nam Mỹ, được nhập về Việt Nam từ lâu, nuôi nhiều ở đồng bằng sông Hồng, là nguyên liệu cho miến ngan, bún ngan đặc sản. Hình ảnh chú ngan xuất hiện sinh động trong tác phẩm 'Cuộc phiêu lưu của Văn Ngan tướng công' của Vũ Tú Nam.

Đặc tính

Ngan có đặc điểm đầu to, trán phẳng, nhiều lông. Con đực thường lớn, mào phát triển và đỏ rực. Con cái mào nhạt hơn, cổ ngắn, thân dài, lưng rộng, ngực nở, cánh phát triển, chân ngắn, dáng đi nặng nề. Nuôi thịt 4 tháng đạt 4 kg, nuôi trứng năng suất thấp 60-70 quả/mái/năm. Lông mượt, tầm vóc to, con trống nặng 3-4 kg, con mái nặng 2-3 kg. Giống này có nhiều dòng, nhiều màu lông: Xiêm trắng, Xiêm đen, Xiêm xám. Nông dân thích nuôi ngan trắng hơn vì sức đề kháng cao, bắt mồi trên cạn giỏi, ăn tạp và nhiều chất xơ.

Ngan cỏ dạn dĩ hơn các loại gia cầm khác, phù hợp để vỗ béo, dễ nuôi, mau lớn, thịt ngon, cơ đỏ ít mỡ. Ngan trống thường hung dữ hơn ngan mái. Ngan đi chậm, đầu gật gù nên dễ phân biệt với vịt. Tính hợp đàn kém, sản lượng trứng thấp do ngan nội đòi ấp cao. Ngan dé hay vịt dé nhỏ hơn ngan vịt nuôi cám công nghiệp, thịt chắc hơn.

Thịt ngan cỏ dễ chọn hơn thịt vịt, thơm và dễ vặt lông hơn vịt (vịt nhiều lông tơ nên khó vặt), ít bị hôi. Con khoảng trên dưới 2 kg, nếu quá 3,4 kg là ngan nuôi, bụng nhiều mỡ, da dày. Chọn ngan thì xem đầu, con nào đầu nhỏ là ngan nuôi thóc, chân mỏ phải tươi, màu úa hay thâm là ngan yếu. Bóp phần xương lưng, nếu không thấy xương là ngan nhiều thịt, chắc thịt.

Các chủng

Có ba màu lông: trắng (ngan Ré), loang trắng đen (ngan Sen) và đen (ngan Trâu).

Ngan trắng hay còn gọi là ngan Ré là giống phổ biến ở Việt Nam, có bộ lông trắng tuyền, tầm vóc trung bình. Khi 4 tháng tuổi, con mái nặng 1,7-1,75 kg, con trống nặng 2,85-2,90 kg. Sản lượng trứng đạt 69-70 quả/năm, tỷ lệ phối và tỷ lệ nở cao. Đây là giống ngan chịu đựng tốt, kiếm mồi giỏi, đẻ trứng khá, khả năng kháng bệnh tốt, thường được nuôi ở các vùng như Gia Lâm (Hà Nội), Châu Giang (Hải Dương). Ngan Dé chỉ đẻ được từ 36-42 trứng/năm.

Ngan loang đen trắng hay ngan Sen có bộ lông loang đen trắng, tầm vóc to. Khi 4 tháng tuổi, con mái nặng 1,7-1,8 kg, con trống nặng 2,9-3,0 kg. Sản lượng trứng đạt 65-66 quả/năm, tỷ lệ phôi và tỷ lệ nở cao. Ngan mái ấp và nuôi con khéo. Ngan loang được nuôi rộng rãi khắp nơi.

Ngan đen hay ngan trâu là giống ngan ít phổ biến, hầu hết đã bị pha tạp. Giống này có bộ lông đen tuyền, tầm vóc to, thô, dáng đi nặng nề, tỷ lệ phôi thấp, nuôi con vụng. Sau 5 tháng, ngan bắt đầu đẻ, mỗi năm đẻ 3-5 lứa, năng suất trứng 50-75 quả/mái/năm. Khối lượng trứng 65-67 g/quả. Ngan Trâu có năng suất trứng thấp hơn, chỉ đạt 26-36 quả/năm.

Phát triển