Soạn bài Hồn Thu (Thu hứng, bài 1, Đỗ Phủ), Ngữ văn lớp 10, Cánh Diều

Soạn bài Hồn Thu (Thu hứng, bài 1 - Đỗ Phủ), Ngữ văn lớp 10 - Cánh Diều

Soạn bài Hồn Thu (Thu hứng Đỗ Phủ)

I. Chuẩn bị:

1. Đọc trước văn bản 'Cảm xúc mùa thu, tìm hiểu và ghi chép lại những điều thú vị về đại thi hào Đỗ Phủ giúp cho việc hiểu sâu hơn về bài thơ.

Trả lời:
- Những điều thú vị về đại thi hào Đỗ Phủ:
+ Đỗ Phủ, nhà thơ nổi tiếng thời Đường, nền văn minh Trung Quốc.
+ Niềm khao khát giúp đất nước của ông, không thành công vì hoàn cảnh đất nước.
+ Sống giữa thời loạn lạc, ông tha hương và ghi chép tâm trạng trong thơ.

II. Hiểu biết sâu:

1. Tập trung vào các chi tiết rực rỡ của mùa thu.
Trả lời:
- Các chi tiết rực rỡ của mùa thu:
+ Sương trắng như tinh khôi.
+ Rừng phong như một bức tranh sống động.
+ Hơi thu mang theo hương thơm dễ chịu.
+ Sóng nước bát ngát trải dài không gian.
+ Gió nhẹ mang theo đám mây bồng bềnh xuống trái đất.
2. Bốn câu kết nhắc đến hình ảnh và hoạt động gì?
Trả lời:
- Hình ảnh: 'cây cúc nở trắng', 'con thuyền lẻ loi', 'nước mắt', 'vườn cổ'.
- Hoạt động: 'tiếng chày gõ áo trong trận lạnh', 'âm thanh chày gõ càng trở nên nhộn nhịp'.
3. So sánh các câu trong bản dịch thơ với nghĩa để đánh giá sơ bộ về bản dịch.
Trả lời:
Thực hiện việc so sánh giữa các câu trong bản dịch thơ của Nguyễn Công Trứ với nghĩa, có những điểm mà bản dịch chưa thể truyền đạt đầy đủ sắc thái và ý nghĩa của nguyên tác:
+ Câu đầu tiên: Tác giả sử dụng từ ngữ 'lác đác' nhưng chưa thể tả hết vẻ trắng của sương che phủ, làm cho rừng phong trở nên 'tiêu điều'.
+ Câu thứ hai: Không nhắc đến địa danh núi Vu, kẽm Vu, bị thay thế bằng cụm từ 'ngàn non', không rõ địa danh cụ thể là gì.

Soạn bài Thu Hứng (Bài thơ số 1 của Đỗ Phủ) - Tiếng Việt lớp 10, Cánh Diều

III. Trả lời thắc mắc

1. Dựa trên thông tin em tìm hiểu, hãy mô tả hoàn cảnh sáng tác của bài thơ.
Trả lời:
- Hoàn cảnh sáng tác: Bài thơ ra đời khi Đỗ Phủ và gia đình lưu vong, sống xa quê hương.
2. Định rõ đề tài, thể loại, và cấu trúc của bài thơ 'Cảm xúc mùa thu'.
Trả lời:
- Đề tài: Tự nhiên.
- Thể loại: Thơ thất ngôn bát cú theo truyền thống Đường.
- Cấu trúc:
- Đề (câu 1, 2): Mô tả mùa thu ở trên cao.
- Thực (câu 3, 4): Mô tả mùa thu ở dưới thấp.
- Luận (câu 5, 6): Tâm trạng cô đơn trước cảnh vật.
- Kết (câu 7, 8): Nỗi nhớ quê hương trước hình ảnh sinh hoạt con người.

Qua bức tranh thiên nhiên mùa thu và cảnh đời người Quý Châu, nhà thơ tiết lộ trạng thái cô đơn, lẻ loi và tình cảm sâu sắc với quê hương. Để chuẩn bị cho các bài học sắp tới, bạn có thể tham khảo thêm các bài soạn văn mẫu lớp 10 sau đây:
- Bài soạn văn Tự tình (bài 2, Hồ Xuân Hương), Ngữ văn lớp 10, Cánh Diều
- Bài soạn văn Câu cá mùa thu (Thu điếu, Nguyễn Khuyến), Ngữ văn lớp 10, Cánh Diều