Khi Ác Mộng Quấy Rối Người Ngủ
Nỗi Sợ Hãi và Ác Mộng đêm đưa con người vào những tình trạng thức giấc với cảm giác kinh hoàng. Những trạng thái này thường xuất hiện trong những giờ đầu tiên sau khi chìm sâu vào giấc ngủ. Bài viết này sẽ mang đến thông tin chi tiết về loại ác mộng này.
1. Ác Mộng ở Người Lớn
Cơn Ác Mộng thường đi kèm với những giấc mơ liên quan đến cảm xúc tiêu cực như lo lắng hoặc sợ hãi. Những cơn ác mộng thường xuyên không gây nên những rủi ro đáng kể.
Mặc dù ác mộng có thể phổ biến trong mỗi trường hợp cụ thể, nhưng Rối Loạn Ác Mộng lại khá hiếm. Rối Loạn Ác Mộng xảy ra khi những cơn ác mộng xuất hiện thường xuyên, tạo nên cảm giác tiêu cực như lo lắng, làm gián đoạn giấc ngủ và tạo ra cảm giác kinh hoàng - những ác mộng đáng sợ trong giấc ngủ của người bệnh.
2. Dấu Hiệu của Ác Mộng
Trải qua ác mộng khi đang ngủ có thể xảy ra hiếm khi hoặc thường xuyên hơn, thậm chí một số lần trong cùng một đêm. Những tình huống này thường rất ngắn nhưng đủ khiến bạn tỉnh giấc và khó chìm lại vào giấc ngủ. Ác Mộng có thể ảnh hưởng đến bạn với những vấn đề như:
- Giấc mơ có vẻ thực tế, sống động và đôi khi khiến bạn cảm thấy rất lo lắng, đặc biệt khi giấc mơ đang diễn ra.
- Nội dung của giấc mơ thường liên quan đến những mối đe dọa đối với an toàn hoặc sự tồn tại, nhưng cũng có thể liên quan đến các đề tài khác đáng lo lắng.
- Giấc mơ đánh thức bạn.
- Bạn trải qua cảm giác sợ hãi, lo lắng, tức giận, buồn bã hoặc kinh tởm do ảnh hưởng của giấc mơ.
- Bạn cảm thấy mồ hôi hoặc tim đập nhanh khi nằm trên giường.
- Bạn có thể nhớ rõ những giấc mơ đã trải qua khi tỉnh dậy và thậm chí có thể nhớ chi tiết cụ thể của chúng.
- Giấc mơ tạo nên cảm giác đau đớn, khiến bạn không thể dễ dàng quay lại giấc ngủ.
Ác Mộng chỉ được coi là Rối Loạn nếu:
- Cơn Ác Mộng xuất hiện thường xuyên.
- Bạn trải qua tâm trạng đau khổ hoặc suy giảm nghiêm trọng trong ngày, như lo lắng hoặc sợ hãi kéo dài,...
- Xuất hiện vấn đề về khả năng tập trung hoặc sự cần thiết phải sử dụng trí nhớ, hoặc bạn không thể ngừng nghĩ về những hình ảnh trong giấc mơ của mình.
- Các vấn đề về hành vi xuất hiện tại nơi làm việc, trường học hoặc trong các tình huống xã hội.
- Những vấn đề liên quan đến hành vi liên quan đến giờ đi ngủ hoặc sợ bóng tối.
3. Nguyên Nhân Gây Ác Mộng
Rối Loạn Ác Mộng - Rối Loạn Giấc Ngủ liên quan đến những trải nghiệm không mong muốn xảy ra trong Giai Đoạn Ngủ hay còn gọi là Giấc Ngủ Chuyển Động Mắt Nhanh (REM). Nguyên nhân cụ thể của những cơn ác mộng vẫn là điều chưa được hiểu rõ. Tuy nhiên, ác mộng ở người lớn có thể được kích hoạt bởi nhiều yếu tố khác nhau.
- Căng Thẳng hoặc Lo Lắng. Những căng thẳng thông thường trong cuộc sống hàng ngày, như vấn đề công việc hoặc xã hội, đôi khi có thể gây ác mộng. Thậm chí, những thay đổi lớn trong cuộc sống như chuyển nhà hoặc mất mát người thân cũng có thể tạo điều kiện cho cơn ác mộng.
- Tổn Thương. Ác mộng thường xuyên xuất hiện sau tai nạn, chấn thương, lạm dụng thể chất hoặc tình dục, hoặc những sự kiện đau thương khác. Do đó, ác mộng thường gặp ở những người mắc Rối Loạn Căng Thẳng Sau Chấn Thương Tâm Lý (PTSD).
- Thiếu Ngủ. Những thay đổi trong thói quen ngủ có thể làm tăng nguy cơ gặp ác mộng, đặc biệt là khi thời gian ngủ không đều hoặc bị gián đoạn, hoặc khi có tình trạng mất ngủ.
- Thuốc. Một số loại thuốc như thuốc chống trầm cảm, thuốc huyết áp, thuốc chẹn beta được sử dụng trong điều trị Bệnh Parkinson hoặc cai thuốc cũng có thể gây ác mộng.
- Lạm Dụng Chất Kích Thích. Sử dụng hoặc cố gắng cai nghiện rượu và ma túy có thể là nguyên nhân của ác mộng.
- Các Rối Loạn Khác. Ác mộng có thể liên quan đến vấn đề tâm thần như trầm cảm và các rối loạn tâm thần khác. Hơn nữa, tình trạng ác mộng thường kèm theo một số tình trạng bệnh lý khác như bệnh tim hoặc ung thư. Những người mắc rối loạn khiến giấc ngủ không đầy đủ cũng có thể gặp ác mộng.
- Sách và Phim Kinh Dị. Đối với một số người, việc đọc sách hoặc xem phim kinh dị, đặc biệt là trước khi đi ngủ, có thể liên quan đến ác mộng.
4. Những Yếu Tố Tăng Nguy Cơ Ác Mộng
Ác mộng có thể xuất hiện phổ biến hơn khi có thành viên trong gia đình có tiền sử ác mộng hoặc rối loạn giấc ngủ, như hành động nói chuyện khi ngủ.
5. Các Biến Chứng của Ác Mộng
- Mệt Mỏi Ban Ngày có thể làm cho cơ thể cảm thấy khó khăn trong các hoạt động hàng ngày.
- Ảnh Hưởng Tâm Trạng, như tình trạng trầm cảm hoặc lo lắng do ác mộng liên tục ảnh hưởng đến tâm trạng.
- Suy Nghĩ Tiêu Cực hoặc Ý Nghĩ Tự Tử có thể được coi là biến chứng nguy hiểm của ác mộng.
6. Chẩn Đoán Rối Loạn Ác Mộng
Ác mộng không thể được chẩn đoán thường xuyên thông qua các xét nghiệm thông thường. Nếu ác mộng ảnh hưởng đến tâm trạng, gây lo lắng hoặc làm bạn mất ngủ, việc chẩn đoán rối loạn ác mộng đòi hỏi sự xem xét kỹ lưỡng về tiền sử bệnh và các triệu chứng.
- Xét Nghiệm. Kiểm tra sức khỏe để xác định nguyên nhân gây ác mộng. Nếu ác mộng tái diễn thường xuyên và có dấu hiệu của sự lo lắng tiềm ẩn, bác sĩ có thể giới thiệu bạn đến chuyên gia sức khỏe tâm thần.
- Thảo Luận về Triệu Chứng. Rối loạn ác mộng thường dựa trên mô tả về trải nghiệm của bạn. Bác sĩ sẽ thảo luận về tiền sử gia đình về vấn đề giấc ngủ để hiểu rõ hơn về tình trạng.
- Nghiên Cứu Giấc Ngủ (Polysomnography). Đối với trường hợp rối loạn giấc ngủ nặng, bác sĩ có thể đề xuất nghiên cứu giấc ngủ qua đêm để xác định mối liên quan giữa ác mộng và các rối loạn giấc ngủ khác. Các cảm biến sẽ ghi lại sóng não, mức oxy, nhịp tim và thở, cùng với các chuyển động của mắt và chân trong giấc ngủ.
7. Điều Trị Rối Loạn Ác Mộng
Không nhất thiết phải điều trị ác mộng. Tuy nhiên, nếu ác mộng gây đau khổ hoặc ảnh hưởng đến giấc ngủ và sinh hoạt hàng ngày, điều trị có thể cần thiết.
Phân biệt chính xác nguyên nhân giúp xác định phương pháp điều trị hiệu quả nhất.
- Điều Trị Y Tế. Nếu ác mộng liên quan đến bệnh lý, điều trị sẽ hướng vào vấn đề y tế.
- Điều Trị Căng Thẳng và Lo Lắng. Nếu tâm trạng tâm thần bị ảnh hưởng, bác sĩ có thể đề xuất kỹ thuật giảm căng thẳng, tư vấn hoặc trị liệu tâm lý.
- Liệu Pháp Tập Dượt Hình Ảnh. Thích hợp cho những người gặp ác mộng do hậu quả của PTSD. Liệu pháp này giúp thay đổi kết thúc ác mộng và kết thúc với trạng thái tỉnh táo để giảm áp lực.
- Thuốc. Hiếm khi được sử dụng, thuốc có thể được áp dụng cho các trường hợp ác mộng nghiêm trọng liên quan đến PTSD.
8. Phong Cách Sống và Biện Pháp Khắc Phục Ác Mộng Tại Nhà
Thiết lập thói quen thư giãn trước khi đi ngủ. Việc thiết lập thói quen đi ngủ nhất quán đóng vai trò quan trọng. Hoạt động nhẹ nhàng như đọc sách, giải câu đố, nghe nhạc nhẹ hoặc ngâm mình trong bồn nước ấm trước giờ ngủ có thể giúp. Thiền, hít thở sâu và các bài tập thư giãn cũng hỗ trợ giảm áp lực và tạo điều kiện cho giấc ngủ tốt nhất.
Tham Khảo: webmd.com, mayoclinic.org