Bạn không đơn độc trong cuộc chiến 'dỗ dành' con. Hầu như tất cả các bậc cha mẹ đều từng đối mặt với trẻ khóc, thậm chí làm họ cảm thấy mệt mỏi và khó chịu. Nhưng điều này sẽ qua nhanh chóng khi bé lớn lên. Để giảm bớt những cơn khóc dài dằng không dứt của con, mẹ hãy cùng Mytour tìm hiểu về nguyên nhân và cách xử lý nhé.
Lí do khiến trẻ sơ sinh và nhỏ tuổi khóc không phải lúc nào cũng là bình thường
Có rất nhiều nguyên nhân khiến bé khóc một cách không thường. Nhưng trước hết, bạn cần hiểu rằng trẻ nhỏ vẫn chưa biết nói. Khóc là phương tiện giao tiếp tốt nhất mà trẻ sử dụng để thu hút sự chú ý từ bố mẹ. Một đứa trẻ sơ sinh có thể dùng hết sức lực của mình để khóc. Vì vậy, bạn sẽ ngạc nhiên khi thấy cường độ và thời gian bé khóc có thể kéo dài đến vài tiếng.
Trước hết, chúng ta sẽ tìm hiểu một số nguyên nhân khiến bé khóc mà mẹ có thể đang vô tình bỏ qua:
Bé đang cảm thấy đói
Trẻ sơ sinh, đặc biệt là trong vài tháng đầu cần được ăn đều đặn. Trẻ bú mẹ thường bú từ 2 - 3 giờ một lần. Trẻ sử dụng sữa công thức thì có thể cảm thấy no lâu hơn và giãn khoảng thời gian giữa các bữa ăn. Điều quan trọng là mẹ cần nhận biết dấu hiệu bé đói và cho bé ăn trước khi bé trở nên cáu gắt vì đói.
Khóc là phương tiện mà bé sử dụng để giao tiếp và thu hút sự quan tâm từ mẹ đối với nhu cầu của bé. Ảnh: pexels
Bé đang cảm thấy mệt mỏi
Hầu hết trẻ sơ sinh thường có những giấc ngủ ngắn vào ban ngày và ngủ khoảng 12 giờ mỗi đêm. Nếu bé mệt mỏi, bé có thể khóc và quấy khóc. Nếu bé không được ngủ đủ giấc, bé có thể khóc trong thời gian dài. Điều này làm cho bé khó thư giãn, không thể đi vào giấc ngủ và cảm thấy mệt mỏi hơn.
Bé cảm thấy quá nóng hoặc quá lạnh
Một số trẻ sơ sinh rất nhạy cảm với nhiệt độ. Bé cần một môi trường ấm áp nhưng không quá nóng hoặc quá lạnh. Nếu bé quấy khóc, mẹ có thể thêm hoặc bớt quần áo cho bé và điều chỉnh lại nhiệt độ trong phòng.
Bé cần được thay tã
Trẻ sơ sinh thường nhạy cảm với tã ướt hoặc bẩn. Nếu sử dụng tã vải, bé dễ cảm nhận được sự ẩm ướt. Bé cũng sẽ khóc nếu bị hăm tã nên mẹ đừng quên điều này.
Bé mong muốn được quan tâm
Trẻ sơ sinh và nhỏ luôn cần sự ôm ấp, vuốt ve. Một số bé cực kỳ nhạy cảm. Vì vậy, nếu bé thường khóc khi bạn đặt bé xuống, bạn có thể nâng bé lên vài phút rồi lại thả xuống. Lặp lại điều này cho đến khi bé quen với việc bạn rời xa.
Bé bị chướng bụng
Đôi khi bé bị chướng bụng, đầy hơi. Điều này rất phổ biến vì hệ tiêu hoá của bé chưa hoàn thiện. Nhưng đôi khi nó có thể gây ra cảm giác đau đớn cho bé. Nếu không xử lý kịp thời, bé có thể phát triển thêm chứng bệnh trào ngược dạ dày, một vấn đề rất nguy hiểm.
Trẻ sơ sinh có thể đang gặp vấn đề sức khỏe, mệt mỏi dẫn đến việc khóc lớn. Ảnh: pexels
Bé đang ở trong môi trường có quá nhiều kích thích
Khi bé trải qua một ngày hoặc một khoảng thời gian dài chơi đùa, bé có thể gặp khó khăn trong việc ngủ và ăn uống. Đặc biệt, khi bé ở trong một môi trường vẫn có nhiều kích thích như tiếng ồn, âm nhạc, ánh sáng, bé có thể cảm thấy mệt mỏi và quấy khóc.
Bé cảm thấy buồn chán
Tin hay không là quyết định của bạn, nhưng trẻ sơ sinh cũng có thể cảm thấy nhàm chán. Chức năng chính của bé là khám phá và tìm hiểu thế giới xung quanh. Vì vậy, nếu bé chỉ nhìn chăm chú vào một bức tường, hoặc không có trải nghiệm thú vị nào trong thời gian dài, bé sẽ khóc để báo hiệu rằng bé muốn khám phá bên ngoài.
Dấu hiệu bé có thể đang gặp vấn đề sức khỏe
Việc bé khóc kéo dài thường không gây hại cho bé và không đáng lo ngại. Tuy nhiên, mẹ không nên bỏ qua. Bởi vì có thể bé đang gặp phải vấn đề không thoải mái trong cơ thể và cần được kiểm tra.
Ví dụ, nếu bé bị sốt hoặc khóc quấy vào một thời điểm nào đó và kéo dài, bạn cần liên hệ ngay với bác sĩ để được thăm khám và chẩn đoán. Một số triệu chứng đi kèm có thể là mất đi sự ngon miệng, buồn nôn, lơ mơ hoặc cáu kính quá mức.
Bé bị nhiễm trùng
Các bệnh nhiễm trùng như viêm tai, viêm bàng quang, loét miệng hoặc vùng kín có thể khiến bé khóc vì đau. Nếu bạn nhận thấy bất kỳ vết đỏ hoặc sưng phù nào trên cơ thể của bé hoặc tình trạng khóc không kiểm soát, bạn nên đưa bé đến bác sĩ.
Trẻ khóc có thể do bị sốt hoặc nhiễm trùng. Nguồn ảnh: pexels
Trẻ có thể bị dị ứng hoặc không dung nạp được sữa, thực phẩm
Đôi khi, trẻ sơ sinh có thể bị dị ứng với sữa hoặc không dung nạp được sữa công thức. Trẻ đang bú sữa mẹ cũng có thể tiêu chảy do mẹ ăn đồ lạ. Ngoài ra, bé có thể phản ứng dị ứng với bất kỳ chất nào từ quần áo, hương thơm, thuốc. Bên cạnh việc khóc, bé có thể bị trào ngược, ho, đờm, sổ mũi hoặc đầy hơi.
Bé có thể bị tổn thương
Trẻ nhỏ có thể bị xước hoặc bị mắc đoạn chỉ, tóc bị quấn quanh ngón tay, ngón chân. Đôi khi, trẻ sơ sinh gặp những tổn thương nghiêm trọng mà người lớn không nhận ra. Đó là lý do tại sao mẹ cần chú ý để biết liệu bé có khóc một cách bất thường hay không. Đặc biệt, nếu bé khóc lớn, co thắt bụng, co giật thì chắc chắn là bé bị tổn thương nào đó.
Hội chứng Colic
Colic được định nghĩa là cơn khóc kéo dài với quy luật 3:3. Tức là, bé khóc ít nhất 3 giờ mỗi ngày, ít nhất 3 ngày mỗi tuần, ít nhất 3 tuần. Hội chứng Colic rất phổ biến và thường không có nguyên nhân rõ ràng, điều này có thể khiến mẹ rất khó chịu. Tin tốt là các biện pháp chăm sóc đơn giản như vỗ nhẹ, cho bé bú sữa mẹ có thể giúp. Hội chứng này thường tự biến mất sau 3 hoặc 4 tháng.
Hội chứng Colic gây ra việc trẻ khóc liên tục. Ảnh: pexels
Bài viết có liên quan: Khám phá về hội chứng quấy khóc sau khi bé bú ở trẻ sơ sinh
Mẹ có thể làm gì khi bé khóc?
Mẹ có thể cảm thấy bất lực khi cố gắng xoa dịu em bé đang khóc, mà dường như không có gì hiệu quả. Nhưng thực tế có rất nhiều phương pháp mà mẹ có thể thử.
Sử dụng chuyển động và âm thanh
Trẻ sơ sinh yêu thích những chuyển động nhẹ nhàng. Vì chúng nhắc nhở về những chuyển động đung đưa quen thuộc khi còn trong bụng mẹ. Do đó, đưa nôi hoặc đặt bé trong xe đẩy và đi dạo là những biện pháp xoa dịu em bé hàng đầu. Thêm một số âm thanh như nhạc nhẹ, tiếng ồn trắng như tiếng quạt, tiếng mưa cũng giúp bé cảm thấy yên bình.
Đảm bảo bé được ăn đủ bữa
Trẻ sơ sinh cần được ăn đều đặn. Dạ dày của bé ở giai đoạn 1 đến 3 tháng tuổi rất nhỏ và cần được lấp đầy thường xuyên. Vì vậy, hãy chú ý đến nhu cầu của bé để cho ăn đúng cách, đúng bữa. Trong những giai đoạn tăng trưởng đặc biệt, bé có thể muốn ăn nhiều hơn bình thường. Điều này mẹ cần hiểu để chăm sóc con.
Thay đổi không gian cho bé
Mọi sự thay đổi về môi trường đều có thể giúp bé khi bé quấy khóc. Bạn có thể đưa bé đi dạo trong xe đẩy hoặc địu bé. Không khí trong lành sẽ làm tốt cho tâm trạng của bé. Bạn cũng có thể thử cho bé đi xe để giúp bé dễ dàng vào giấc ngủ.
Giúp bé ợ hơi
Hầu hết trẻ sơ sinh cần được ợ hơi sau khi bú để tránh tình trạng đầy bụng. Cách hiệu quả nhất để bé ợ hơi là: đặt bé trên vai, bụng chạm vào ngực của bạn, sau đó vỗ nhẹ vào lưng. Bạn cũng có thể đặt bé nằm sấp trên đùi và nhẹ nhàng vỗ lưng theo cách này. Nếu bé không thích, hãy để bé nằm ngửa và thực hiện tư thế đạp xe để thoát hết khí dư trong bụng.
Tắm cho bé
Không phải tất cả trẻ sơ sinh đều thích tắm, nhưng bé cũng cần được tắm để thay đổi tâm trạng. Nước ấm cũng có thể giúp bé thư giãn.
Thay đổi người chăm sóc bé
Đôi khi việc chăm sóc trẻ sơ sinh có thể khiến mẹ căng thẳng. Vì vậy, hãy để những thành viên khác trong gia đình cùng hỗ trợ chăm sóc em bé nếu có thể. Điều này có thể khiến bé thích thú. Đồng thời, mẹ cũng có thêm thời gian để nghỉ ngơi.
Thay đổi người chăm sóc trẻ khi cần. Ảnh: pexels
Bài viết liên quan: Khi nào bạn có thể dừng vỗ ợ hơi cho bé? 6 cách hỗ trợ sau khi vỗ ợ hơi cho trẻ sơ sinh
Khi nào cần đưa bé đến gặp bác sĩ?
Bất kỳ khi nào bản năng làm mẹ của bạn cảm thấy có thể bé đang không ổn, đừng ngần ngại gặp bác sĩ. Với một số trường hợp đặc biệt, bạn cần phải liên hệ với bác sĩ ngay lập tức.
- Trẻ dưới 3 tháng và có dấu hiệu sốt
- Bé bị tổn thương hoặc bạn nghi ngờ bé đã ngã và bị thương
- Một số vị trí mềm của bé bị sưng phù
- Bé bị sưng phù ở vùng bẹn hoặc phần sinh dục
- Bé từ chối ăn trong hơn 8 giờ
- Bé nôn mửa hoặc mệt mỏi, có dấu hiệu bị bệnh
- Em bé khóc hơn hai giờ liên tục (và chưa được chẩn đoán là bị đau bụng)
Những biện pháp của bác sĩ trong trường hợp này
Nếu tình hình bé có vẻ nghiêm trọng, bác sĩ có thể yêu cầu mẹ đưa bé đi kiểm tra sức khỏe hoặc đến phòng cấp cứu.
Các bác sĩ có thể đề xuất những biện pháp sau:
- Hỏi mẹ về thời gian bé đã khóc và nguyên nhân có thể khiến bé khóc
- Kiểm tra sức khỏe tổng quát của bé
- Chuẩn đoán và đề xuất phương pháp điều trị cho bất kỳ vấn đề sức khỏe nào bé đang gặp phải
- Thảo luận với bạn về cách an ủi bé và hướng dẫn mẹ nhận biết sự khác biệt giữa việc bé khóc bình thường và không bình thường.
Bác sĩ có kinh nghiệm sẽ hỗ trợ mẹ xoa dịu tình trạng của bé. Nguồn ảnh: mbu
Nếu bé vẫn khóc ồn ào và kéo dài sau khi đã có kế hoạch điều trị và kiểm tra sức khỏe, mẹ nên liên hệ lại với bác sĩ để được theo dõi thêm.
Có thể nói, việc nhìn thấy con quấy khóc luôn khiến các mẹ mệt mỏi. Điều đáng mừng là hầu hết trẻ sẽ ngừng khóc sau khi đã qua 3 hoặc 4 tháng tuổi. Và sau một thời gian, mẹ sẽ hiểu rõ hơn ý nghĩa của tiếng khóc của trẻ, cũng như làm thế nào để giúp bé thư giãn. Tuy nhiên, tiếng khóc của bé có thể ảnh hưởng đến tinh thần của chính người mẹ.
Tóm lại
Nếu mẹ đang đối diện với một em bé hay quấy khóc, hãy mạnh dạn nhận sự hỗ trợ từ bác sĩ và người thân. Mytour tin rằng, các mẹ sẽ luôn tìm ra cách riêng để chăm sóc cho con yêu của mình khi đã hiểu rõ nhu cầu của bé.
Thu Phương tổng hợp Verywellfamily.