Buzz
Bi lắc (kiểu bàn Bonzini) | |
| Cơ quan quản lý cao nhất | International Table Soccer Federation |
|---|---|
| Biệt danh | Foosball |
| Invented | 1921 |
| Đặc điểm | |
| Số thành viên đấu đội | Đơn, đôi hoặc tối đa 4 người |
| Giới tính hỗn hợp | Có |
| Hình thức | Trên bàn |
| Trang bị | Bàn bóng |
| Hiện diện | |
| Olympic | Không |
Con lắc (tiếng Anh: foosball), còn được biết đến với tên gọi banh bàn, bóng đá trên bàn (tiếng Anh: table football, table soccer) là một trò chơi trên bàn mô phỏng bóng đá. Mục tiêu là đưa bóng vào lưới của đối thủ bằng cách điều khiển các thanh có gắn hình người. Mặc dù quy tắc có thể khác nhau tùy theo quốc gia và khu vực, nhưng ở cấp độ thi đấu, bóng đá trên bàn tuân theo quy định chung.
Lịch sử
Các bằng sáng chế cho trò chơi tương tự đã xuất hiện từ những năm 1890 ở Tây Âu. Tuy nhiên, nguồn gốc của foosball có thể truy về năm 1921, khi Harold Searles Thornton nhận bằng sáng chế cho trò chơi này (đơn đăng ký bằng sáng chế số 205.991 của Vương quốc Anh vào ngày 14 tháng 10 năm 1921 và được chấp nhận vào ngày 1 tháng 11 năm 1923).
Ông đã phát minh ra trò chơi này để đáp ứng nhu cầu chơi bóng đá ở nhà, khi môn thể thao này rất phổ biến ở châu Âu, đặc biệt là ở Tây Ban Nha. Harold đã tạo ra một trò chơi mà mọi người có thể tận hưởng ngay tại gia. Do hầu hết các ngôn ngữ đều có từ tương tự như bóng đá, Harold chọn tên 'Foosball' cho trò chơi của mình (so với Fußball trong tiếng Đức có nghĩa là 'bóng đá'). Ý tưởng thiết kế đến từ hình ảnh một hộp diêm.
Tạp chí Le Soir Illustre của Bỉ đã công bố trong số tháng 11 năm 1979 (số 2471, trang 26) rằng nhà phát minh người Pháp Lucien Rosengart (1881–1976) đã phát minh ra trò chơi bóng bàn vào những năm 1930, khi ông muốn tạo ra một trò chơi cho các cháu nhỏ trong mùa đông lạnh. Ông đặt tên cho trò chơi là 'babyfoot' thay vì foosball. Tại nhà máy ô tô Citroen, Rosengart được cho là đã phát minh ra xe minicar, hệ dẫn động cầu trước và dây đai an toàn, cùng nhiều phát minh khác.
Alejandro Finisterre đã nhận bằng sáng chế cho phát minh bóng đá trên bàn, hay còn gọi là futbolín, tại Madrid trong Nội chiến Tây Ban Nha năm 1937. Phiên bản trò chơi của ông là mẫu cơ bản được sử dụng trong bóng đá trên bàn hiện đại.
Trò chơi cuối cùng được Lawrence Patterson mang đến Hoa Kỳ vào những năm 1950 và nhanh chóng trở nên phổ biến vào những năm 1970, khi có mặt tại các quán bar và phòng billiards trên toàn quốc.
Vào năm 2002, Liên đoàn Bóng đá trên bàn Quốc tế (ITSF) được thành lập tại Pháp với mục tiêu phát triển trò chơi. ITSF hoạt động như cơ quan tổ chức thể thao, quản lý các giải đấu quốc tế và làm việc với Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) và Tổng Hiệp hội Liên đoàn Thể thao Quốc tế (GAISF).
