Tuần vừa qua, mình được gặp gỡ nhiều về 'văn hóa doanh nghiệp'. Có rất nhiều hoạt động và sự kiện liên quan đến nó.
Gặp cô bạn cũ, cô ấy than về văn hóa doanh nghiệp. Sếp thì bảo thủ, chính sách thay đổi nhanh chóng.
Gặp người anh là founder của một công ty agency SEO, anh ấy cũng than phiền về chính sách nhân sự. Nhưng sau đó, anh ấy cũng thấy mừng vì các nhân viên trẻ đã nghỉ hết tết.
Tuần trước, mình tham gia buổi đào tạo về 'Integrity & Mission Control' của anh Sơn Harawork tại Haravan. Rất thú vị.
Có quá nhiều về 'văn hóa doanh nghiệp' được cập nhật vào tuần này, khiến mình muốn viết thêm về nó. Dần dần, mình nhận thức được rằng văn hóa doanh nghiệp không phải là một khái niệm xa xôi. Quản lý teamwork đòi hỏi kiến thức về quản trị và lãnh đạo.
1. Văn hóa doanh nghiệp có tồn tại từ đầu?
Đầu tiên, điều mình nhận thấy là bất kể doanh nghiệp nhỏ hay lớn, startup hay công ty gia đình, văn hóa doanh nghiệp đã tồn tại ngay từ đầu, có tính cách riêng của nó. Ví dụ, với startup, văn hóa ban đầu là làm thế nào để tồn tại trên thị trường biến động. Sau khi đạt được mục tiêu đó, họ mới xác định lại giá trị và hành vi để phát triển.
2. Văn hóa doanh nghiệp có thể tồn tại lâu dài?
Văn hóa doanh nghiệp không thể tồn tại vĩnh viễn. Nó cũng thay đổi như tính cách con người. Khi doanh nghiệp mở rộng, mục tiêu thay đổi, văn hóa cũng phải thay đổi theo.
3. Văn hóa doanh nghiệp cần liên tục đổi mới?
Doanh nghiệp muốn tồn tại lâu dài cần phải sẵn lòng thay đổi, cải tiến. Điều này rất quan trọng, đặc biệt là trên thị trường Việt Nam.
- Một số doanh nghiệp không thực hiện những gì hứa hẹn.
- Nhiều doanh nghiệp và Founder muốn thực hiện những gì đã hứa, nhưng gặp khó khăn do nhiều lý do.
- Nhân viên cảm thấy bất mãn và phải rời bỏ doanh nghiệp vì không được ủy quyền, chính sách không rõ ràng, quyền lợi và cam kết ban đầu không được thực hiện.
- Một số doanh nghiệp gặp khó khăn vì mục tiêu của sếp không được đồng thuận, chính sách áp đặt và bảo thủ.
- Có doanh nghiệp gặp khó khăn vì sự khác biệt về tuổi tác, quan điểm và lối sống của nhân viên, khiến công ty hoạt động không hiệu quả.
- Nhiều doanh nghiệp phát triển nhanh chóng nhưng nhân viên cảm thấy không hạnh phúc như trước...
Với mình, tất cả những vấn đề này đều liên quan đến văn hóa doanh nghiệp. Văn hóa doanh nghiệp không chỉ là những lời nói hoặc hoạt động trên mạng xã hội, không chỉ là việc tổ chức các hoạt động team building hoặc văn thể mỹ, và cũng không chỉ là về các chế độ đãi ngộ, phong trào hay nghi thức... Mà chính văn hóa doanh nghiệp đến từ giá trị cốt lõi của người sáng lập, của các nhà lãnh đạo, và từ những giá trị không đổi qua thời gian và nhiều thử thách. Đồng thời, văn hóa doanh nghiệp cũng có thể hình thành từ ký ức tuổi thơ, quê hương, môi trường hoặc từ những trải nghiệm thành công và thất bại của những người sáng lập.
Văn hóa doanh nghiệp trả lời cho câu hỏi “tôi là ai”, giống như việc bạn định nghĩa bản thân mình. Để phát triển, con người cần sẵn lòng thay đổi và thích nghi, và doanh nghiệp cũng vậy. Định nghĩa rõ bản thân giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân của khủng hoảng và lựa chọn cách sửa chữa.
Ví dụ, trường hợp nổi tiếng về thất bại của Kodak là do họ không thể chia sẻ ý kiến mạnh mẽ và không thích nghi với sự thay đổi. Trong khi đó, Fujifilm nhanh chóng thích nghi và làm mới, với sự phối hợp nhất quán từ lãnh đạo đến cơ sở.
Chính vì vậy, không chỉ doanh nghiệp ở Việt Nam mà cả doanh nghiệp trên thế giới đều cần thay đổi và làm mới nhanh chóng. Doanh nghiệp muốn tồn tại lâu dài cần sẵn lòng thay đổi và làm mới.
4. Gen Z có thể góp phần gì vào văn hóa doanh nghiệp?
Với mình, văn hóa doanh nghiệp phụ thuộc vào tư duy và tầm nhìn của lãnh đạo. Chúng ta cần phát triển bản thân mỗi ngày để phản ánh văn hóa doanh nghiệp đang tồn tại. Mỗi công ty có một văn hóa riêng, một số người hợp với văn hóa đó và một số không. Điều quan trọng là bạn phải hiểu rõ bản thân và đóng góp cho sự phát triển của công ty.
Không có doanh nghiệp nào là hoàn hảo 100%, mỗi doanh nghiệp đều đối mặt với những vấn đề khác nhau. Quan trọng là bạn nhận biết được những vấn đề nào ảnh hưởng nhiều đến công ty và bản thân bạn. Từ đó, bạn có thể quyết định liệu nên tiếp tục ở lại hay rời đi, và chọn lựa phương hướng phát triển phù hợp nhất cho mình.
Mình đang trên hành trình tìm hiểu về văn hóa doanh nghiệp và vẫn còn nhiều kiến thức cần bổ sung. Mong các anh chị đóng góp ý kiến để nội dung này trở nên hoàn thiện hơn!