
Xin chào các bạn, tôi là Nguyễn Vũ Mai Hân, là một trong những thí sinh lớn tuổi nhất của chương trình Siêu Trí Tuệ Việt Nam mùa 2, chuyên ngành Tư Duy Không Gian, và là một Kiến Trúc Sư Thạc Sĩ với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế kiến trúc.
Hôm nay, tôi muốn chia sẻ một chút về nghề Kiến Trúc Sư, dựa trên những kinh nghiệm cá nhân của mình. Hy vọng các bạn trẻ sẽ hiểu rõ hơn về ngành nghề kỹ thuật và nghệ thuật này.
Tại sao bạn chọn ngành kiến trúc?
Câu hỏi này cần được trả lời trước khi bạn quyết định chọn ngành này. Nếu bạn nghĩ rằng bạn chọn nó chỉ vì lợi ích về tiền bạc và thời gian, hãy suy nghĩ lại.
Kiến trúc không chỉ là một công việc để kiếm tiền, nó còn là một nghề nghiệp!
Nếu bạn không có đủ đam mê, có lẽ sẽ gục ngã ngay từ năm nhất đại học khi phải thức trắng đêm cả tuần để hoàn thành đồ án, mệt mỏi đến mức cơ thể yếu đi, mắt thâm quầng. Hoặc khi đối mặt với deadline, bài tiểu luận, bài thuyết trình đè nặng từ mọi phía, bạn chỉ muốn trốn tránh khỏi cuộc sống. Hoặc khi ra trường với tấm bằng kiến trúc sư nhưng phải ngồi vẽ vệ sinh mãi một năm trời. Hoặc khi đứng trên công trường với tâm trạng lúng túng, bị thợ hồ chửi rủa đến xanh mặt. Hoặc khi công sức, trí tuệ của bạn bị lấy cắp, bị áp đặt, ... Còn nhiều nỗi đau khác nữa.
Đối với tôi, những lời chia sẻ của chị Hân không chỉ áp dụng cho ngành kiến trúc mà còn cho tất cả các ngành khác. Khi theo đuổi một điều gì đó, chúng ta cần phải có đam mê và niềm đam mê, nếu không, khi gặp khó khăn, chúng ta dễ bị mất lòng tin.
Vậy tại sao tôi lại chọn ngành kiến trúc?

Nguồn: Freepik
Tôi yêu thích việc vẽ và hình học không gian. Thời điểm những năm 2000 không có Internet hay Pinterest như hiện nay. Trong suy nghĩ của một cô bé nông thôn, kiến trúc chỉ là những ngôi nhà sạch sẽ hai tầng trong làng.
Tôi đã chọn ngành kiến trúc vì ham muốn mãnh liệt được kiểm soát những hình khối này. Và 5 năm đại học đã chứng minh rằng tôi thuộc về nơi đó. Tôi có những thành công đáng tự hào, và cũng có những người bạn cùng chung hướng đi. Nhiều người đã bỏ cuộc giữa chừng, vì thế tôi hiểu rõ giá trị của niềm đam mê.
Sau khi tốt nghiệp, tôi đã dành 1 năm để làm các công việc như khai triển vệ sinh và cửa sổ. Nhưng chỉ sau 2 năm, tôi đã có cơ hội được chủ trì dự án lớn lên đến 10ha. Sự cố gắng của tôi đã được đền đáp bằng cảm giác tồn tại, không phải chỉ bằng tiền bạc.
Đứng giữa công trình mà chính tôi đã thiết kế, nhìn thấy mọi thứ đang hình thành từng bước, cảm nhận được mùi của gạch vữa xi măng, nghe thấy tiếng của các thợ làm việc một cách nghiêm túc, nhìn thấy các tầng lớp kết cấu được hình thành. Khoảnh khắc ánh nắng chiếu qua các lớp vật liệu, khoảnh khắc đón nhận làn gió tự nhiên thổi qua. Cảm giác của con người trước một không gian rộng lớn mà lại vĩ đại như một vị thần, sự sáng tạo trở thành hiện thực.
Cuộc sống của tôi đã trải qua nhiều biến động và mất mát. Nhưng những gì mà nghề Kiến trúc sư đã mang lại cho tôi thực sự là không thể định giá được. Bất kể con đường nào cũng đầy khó khăn, nhưng chúng hoàn toàn xứng đáng với những người có lòng nỗ lực và đam mê.
Lời chia sẻ của chị thật đáng ngưỡng mộ! Các sinh viên như chúng ta có thể vẫn còn mơ mộng và bối rối với sự lựa chọn nghề nghiệp, định hướng tương lai, và câu chuyện thành công của chị Hân có vẻ như đã thêm động lực để chúng ta có thể xác định được con đường của mình, và cũng để có được thành tựu xứng đáng với niềm đam mê như chị.
Đào tạo
Hiện nay, có nhiều trường đại học đào tạo ngành Kiến trúc. Một số trường ở TPHCM có Đại học Kiến trúc TPHCM, Đại học Văn Lang, Đại học Bách Khoa, Đại học Hồng Bàng, Đại học Mở, Đại học Sư phạm Kỹ thuật,... Ngoài việc tham gia môn lý thuyết hoặc dựa vào học bạ để xét tuyển, các bạn cũng cần phải thi môn năng khiếu bắt buộc là vẽ đầu tượng.
Nếu bạn đã quyết định theo đuổi ngành này, hãy bắt đầu luyện vẽ từ bây giờ. Hãy nhớ phân biệt rõ ràng giữa ngành Kiến trúc và các ngành khác như quy hoạch, trang trí nội thất, quản lý đô thị, xây dựng, kỹ thuật hạ tầng,... Trong tất cả các ngành này, chỉ có quy hoạch và kiến trúc mới được gọi là Kiến trúc sư. Và chỉ có 2 ngành này có thể chuyển đổi lên thạc sĩ cho nhau.
Thời gian đào tạo ngành Kiến trúc thường kéo dài 5 năm. Hệ tín chỉ này khá khó khăn vì tính đặc thù của ngành. Bạn sẽ học các môn cơ bản, lý thuyết, vật lý kiến trúc, và hiện nay còn có thêm một số môn kỹ năng mới rất hữu ích, đặc biệt là môn Đồ án kiến trúc.
Nhiều người nghĩ rằng Kiến trúc sư chỉ là thiết kế nhà, nhưng thực tế không phải vậy. Bạn sẽ được trải nghiệm thiết kế các loại công trình khác nhau, từ nhà ở đến siêu thị, bệnh viện, trường học, văn phòng, chung cư,... và cả quy hoạch nữa. Mỗi kỳ học thường đòi hỏi bạn phải hoàn thành khoảng 2 đồ án, mỗi kỳ nộp bài là một thách thức lớn! Nhưng đó cũng là những kỷ niệm đẹp nhất trong thời sinh viên mà không phải ngành nào cũng có.
Thời đại 4.0 đang đem lại nhiều thay đổi trong hệ thống đào tạo Kiến trúc. Một số trường đã bổ sung các môn học về Công nghệ đa phương tiện, cung cấp thiết bị hỗ trợ thiết kế, hoặc hợp tác với các công ty thiết kế để hỗ trợ thực tập và cung cấp học bổng quốc tế. Nếu bạn có tài năng, thì ngành này chắc chắn sẽ không làm bạn thất vọng.
Hành nghề

Nguồn: Freepik
Sau khi tốt nghiệp, kiến trúc sư có thể thực hiện nhiều công việc khác nhau.
Làm việc cho các công ty thiết kế kiến trúc xây dựng, các công ty đầu tư, các cơ quan quy hoạch kiến trúc
Thực hiện giám sát thiết kế và thẩm định dự án
Nghiên cứu về lĩnh vực kiến trúc
Tham gia cải tạo và bảo tồn di sản kiến trúc
Tự mình thành lập doanh nghiệp
Ngoài ra, còn nhiều lựa chọn nghề nghiệp khác như bán bất động sản, kinh doanh nội thất, bán vật liệu xây dựng, chụp ảnh kiến trúc, làm freelancer,...
Nhiều sinh viên có thể thực hiện các công việc liên quan ngay từ khi còn là sinh viên. Thị trường kiến trúc luôn phát triển, chỉ cần bạn chăm chỉ và đam mê, sẽ không thiếu việc làm.
Vậy về phụ nữ học kiến trúc thì sao?
Lúc trước, khi học kiến trúc, mình đã quyết không để con gái học ngành này, vì thật khó khăn. Có nhiều ngày phải thức khuya làm bài, gầy rụng, mắt thâm quầng. Phụ nữ tham gia công trường là một thách thức lớn, không chỉ về thể lực mà còn về sự phân biệt giới tính. Rất khó để phụ nữ trở thành kiến trúc sư, và không nhiều người thành công. Hầu hết phụ nữ ra trường đều kết hôn với kiến trúc sư. Chỉ có một số ít thành công, nhưng cũng chưa thực sự nổi tiếng. Vì vậy, nếu bạn nữ muốn học Kiến trúc, hãy cân nhắc kỹ, vì sự lựa chọn của bạn có thể đánh đổi nhiều thứ.
Bằng chứng là lớp mình hơn 10 bạn nữ ra trường thì hầu hết đều kết hôn với kiến trúc sư. Chỉ có một số ít thành công, nhưng cũng chưa thực sự nổi tiếng. Vì vậy, nếu bạn nữ nào muốn học Kiến trúc, hãy cân nhắc kỹ, vì sự lựa chọn của bạn có thể đánh đổi nhiều thứ.
Tuy nhiên, kiến trúc sư nữ có thể tự hào về mọi thành tựu của mình, được thực hiện những điều mình yêu thích, và vượt qua mọi thách thức. Trong ngành kiến trúc, phụ nữ thường được đánh giá cao, và họ thường là những người rất độc đáo và sống theo đam mê.
Tóm lại
Sau mười mấy năm hoạt động, trong đó dành nhiều thời gian cho việc nuôi dưỡng gia đình, mình đã xây dựng được sự nghiệp của mình. Dù đã bước vào cuộc sống gia đình khá muộn, nhưng chỉ cần không ngừng cố gắng, bạn sẽ đạt được mục tiêu của mình.
Sau khi đọc bài viết này, hy vọng mọi người đều có thể nhận ra đam mê của mình và nỗ lực hết mình để theo đuổi nó. Theo đuổi đam mê là điều rất ý nghĩa, như chị Hân đã chia sẻ.