Đôi khi người học sẽ có những kiến thức sơ bộ về chủ đề trong ngôn ngữ mẹ đẻ nhưng lại thiếu những cấu trúc diễn đạt cũng những thuật ngữ cần thiết để thể hiện ý tưởng bằng ngoại ngữ. Thậm chí, những mảng chủ đề được ra lại mang tính xa lạ đối với người học và họ dường như không thể mường tượng được những ý tưởng và từ vựng nào có sự liên quan đến chủ đề. Bài viết này sẽ đề xuất cho cộng đồng người học IELTS một công cụ hỗ trợ việc lên ý tưởng cho các chủ đề khó và lạ, cũng như đưa ra hướng dẫn trong việc áp dụng công cụ này. Đó là cẩm nang Debater’s handbook – Pros & Cons.
Sổ tay tranh luận là gì?
Cẩm nang này ban đầu được thiết kế để phục vụ cho những hoạt động rèn luyện kỹ năng hùng biện, khi mà người hùng biện được trông đợi phải am hiểu về vấn đề đang được đưa ra, về lẫn mặt lợi và mặt hại, để không những bảo vệ được những luận điểm của mình, mà còn phản biện lại những luận điểm của đối phương. Qua thời gian, sự ứng dụng của cẩm nang này đã vượt ra ngoài khung hùng biện, và bắt đầu tìm thấy một chỗ đứng nhất định trong những môi trường học thuật, nghiên cứu, v.v. Khi cân nhắc việc rằng ngôn ngữ được dùng để soạn thảo cẩm nang này là tiếng Anh, cũng không lấy làm lạ khi thấy cẩm nang này ngày càng được sử dụng nhiều bởi những người học tiếng Anh nói chung, và IELTS nói riêng.
Bạn đọc có thể cân nhắc tham khảo phiên bản thứ 19 của cẩm nang Debater’s handbook, được biên tập và soạn thảo bởi Debbie Newman và Ben Woolgar.
Ứng dụng trong IELTS Writing
Cụ thể hơn đối với kỹ năng Writing, người học có thể thấy ra một điểm chung của hầu hết các dạng đề, với một ngoại lệ là dạng Cause & Solution, chính là những ý chính của thân bài đều xoay quanh việc bàn về những ưu điểm và nhược điểm của một vấn đề.
Cụ thể như sau:
Dạng đề “Do the advantages outweigh the disadvantages? / Is this a positive or negative development?”
Yêu cầu người viết khẳng định rằng liệu một xu thế có đang mang lại nhiều lợi hơn hại, hay là ngược lại. Để làm rõ được quan điểm của mình, người viết cần phải thể hiện được những ưu điểm và nhược điểm của xu thế được đề cập đến ở đề bài và chứng tỏ rằng một bên vượt trội hơn bên còn lại. Hiển nhiên như vậy, ý chính của một đoạn thân bài chính là những ưu điểm hoặc nhược điểm.
Ví dụ 1: In many cities, there is little control on the design and construction of new houses, so people can build houses in their own styles rather than building them with the same style as the old houses in the local area. Do the advantages outweigh the disadvantages?
Đối với đề này, người viết cần phải bàn đến cả ưu điểm và nhược điểm của việc xây dựng nhà theo phong cách mới, và có thể kết hợp với ưu điểm / nhược điểm của việc xây nhà giống thiết kế của những ngôi nhà xung quanh.
Ví dụ 2:
Đối với đề này, người viết cần phải bàn đến cả ưu điểm và nhược điểm của việc sống một mình hay sống trong một nhà ít thành viên, và có thể kết hợp với ưu điểm / nhược điểm của việc sống trong gia đình nhiều thành viên.
Dạng đề “Discuss both views and give your opinion”
Yêu cầu người viết bàn luận hai luồng ý kiến trái chiều nhau và rồi đưa ra quan điểm cá nhân về một vấn đề nhất định. Khi bàn luận về một luồng ý kiến, người viết cần tìm hiểu cơ sở lập luận của nó – dựa từ đâu mà dư luận lại có thể đề xuất một ý kiến như vậy. Hiển nhiên mà nói, sự đề xuất một ý kiến chỉ có thể xuất phát từ những lợi ích mà nó mang lại. Nói cách khác, những luận điểm trong bài viết trong dạng đề này sẽ chủ yếu xoay quanh những ưu điểm. Tuy nhiên, người viết vẫn có thể phản biện lại một luồng ý kiến nhất định bằng cách đưa ra một nhược điểm của nó.
Ví dụ: Some people think young people should follow the traditions of their society. Others think that they should be free to behave as individuals. Discuss both views and give your opinion.
Đối với đề này, người viết cần phải bàn đến cả ưu điểm của việc sống tuân theo những phong tục tập quán truyền thống, và việc sống tự do như một cá nhân. Để phản biện lại một luồng ý kiến, người viết có thể cân nhắc đề cập đến nhược điểm của nó.
Dạng đề “To what extent do you agree or disagree?”
Yêu cầu người viết trình bày quan điểm cá nhân (đồng tình hoặc không đồng tình) với một đề xuất hoặc một ý kiến được cung cấp bởi đề. Đây là một dạng đề tương đối phức tạp, với nhiều hình thức ra đề khác nhau. Tuy nhiên, về mặt cơ bản nhất, nếu người viết đồng tình với một ý kiến đang ủng hộ một sự việc nhất định, họ phải hỗ trợ cho ý kiến này bằng cách nêu ra những ưu điểm mà sự việc được đề cập đến ở đây có thể mang lại. Ngược lại, nếu người viết không đồng tình, họ sẽ bác bỏ ý kiến đó bằng những nhược điểm của sự việc.
Ví dụ 1:
Đối với đề này, nếu người viết đồng tình với quan điểm rằng quảng cáo có ảnh hưởng tích cực lên đời sống con người, họ cần phải đưa ra những ưu điểm của quảng cáo để hỗ trợ cho quan điểm này. Nếu có một phần nào đó trong lời khẳng định trên mà người viết thấy họ không đồng tình, họ có thể phản biện lại bằng cách đưa ra một vài nhược điểm nhất định của quảng cáo.
Ví dụ 2: Some people think that sending criminals to prison is not effective. Education and job training should be used instead. Do you agree or disagree?
Đối với đề này, nếu người viết đồng tình với quan điểm rằng giáo dục và đào tạo nghề nghiệp có hiệu quả hơn trong việc xử lí tội phạm, họ có thể đưa ra những ưu điểm được mang lại bởi việc giáo dục và đào tạo, cũng như là đưa ra những nhược điểm của phương pháp tống giam tội phạm. Ngược lại, nếu người viết không đồng tình, họ có thể tiếp cận theo chiều hướng ngược lại.
Áp dụng cho bài mẫu
“Nowadays animal experiments are widely used to develop new medicines and to test the safety of other products. Some people argue that these experiments should be banned because it is morally wrong to cause animals to suffer, while others are in favour of them because of their benefits to humanity. Discuss both views and give your own opinion.”
Phân tích đề: Đây là dạng đề Discuss both views. Người viết cần phải bàn luận về cả hai luồng ý kiến sau đây.
Ý kiến 1: Việc thử nghiệm lên đồng vật là phi nhân đạo – để bàn luận về ý kiến này, người viết cần phải trình bày những nhược điểm / bất lợi của việc thử nghiệm lên động vật.
Ý kiến 2: Việc thử nghiệm lên động vật là cần thiết để phục vụ lợi ích loài người – để bàn luận về ý kiến này, người viết cần phải trình bày những ưu điểm / lợi ích của việt thử nghiệm lên động vật.
Tham khảo cẩm nang Debater’s handbook, ta có thể thấy được những ý tưởng sau cho chủ đề này:
(Nguồn: A debater’s Handbook: Pros & Cons 19th edition – Debbie Newman, Ben Woolgar, trang 115)
Dựa vào những ý tưởng [1] và [2] ở cả hai bên mặt lợi và mặt hại của chủ đề thí nghiệm lên động vật, người viết có thể lên một dàn bài như sau: Thesis statement: Công nhận rằng việc thí nghiệm lên động vật là tàn nhẫn, tuy nhiên vẫn ủng hộ sự cần thiết của thực hành này.
Body 1: Bàn luận về ý kiến cho rằng thực hành này là phi nhân đạo.
Idea 1 (Công nhận): Đưa ra một bằng chứng là động vật được sinh ra và nuôi lớn trong môi trường thí nghiệm chỉ để bị phơi nhiễm với vi-rút của các bệnh nguy hiểm
Idea 2 (Phản biện): Chỉ ra rằng việc những người phản đối thực hành này thường dựa trên niềm tin rằng động vật cũng có cảm xúc như con người, và vì vậy xứng đáng có quyền động vật. Tuy nhiên, tư tưởng này xuất phát từ một sự nhân hoá uỷ mị (sentimental anthropomorphism) và không giúp ích cho khoa học. ( Ý [1] ở trong mục Cons trong cẩm nang)
Body 2: Bàn luận về ý kiến cho rằng thực hành này là cần thiết.
Idea 1: Việc thử nghiệm lên động vật đã giúp ích nhiều cho khoa học và y tế – đưa ra bằng chứng về sự ra đời của vaccine cho các loại bệnh nguy hiểm từ việc thử nghiệm lên chuột bạch. (Ý [2] ở trong mục Cons trong cẩm nang)
Idea 2: Việc thử nghiệm lên động vật có thể tàn nhẫn, nhưng để quyền động vật cản trở công cuộc y tế trong nhiệm vụ ngăn ngừa dịch hạch có thể còn mang tính tàn nhẫn hơn với đồng loại con người.
Bài mẫu:
Vivisection, or the practice of performing operations on live animals for medical research, has long been a sensitive issue, provoking various arguments for and against it. Although there is no denying the fact that experimenting on animals is cruel, I would still argue that it is necessary.
On the one hand, those arguing against vivisection claim that experimentation on animals in the name of medical science is downright cruel, regardless of the benefits. As a matter of fact, animals, like mice and monkeys are born and reared directly in the laboratory to be exposed to certain chemicals and even viruses like HIV, which oftentimes have led to their death. Opponents of vivisecgtion often hold firmly to the belief that animals, in the same way as man, have feelings and therefore deserve animal rights. However, I believe that this belief stem from mere sentimental anthropomorphism and human beings do have the right to operate on animals for the sake of medical research.
Defenders of vivisection, conversely, assert that it is ethically and fundamentally justifiable for humans to utilize animals for the betterment of humanity. This approach is deemed essential for human survival and advancement as the dominant species on Earth, ensuring ongoing evolutionary progress. Historical evidence demonstrates that direct experimentation on animals has led to numerous groundbreaking medical discoveries that have saved countless human lives. For instance, the development of vaccines would have been impossible without experimentation on animals such as mice. While the notion of conducting operations on animals may seem harsh, it would be even more heartless to prioritize animal rights over addressing some of the most severe afflictions and epidemics that have claimed millions of human lives.
To conclude, I am of the opinion that utilizing animals for medical research is justified for the benefit of humans, given the significant contributions to medical science that have enabled human survival and prosperity to date.
Lưu ý khi sử dụng Sổ tay tranh luận
Moreover, students should cultivate their ability to think independently rather than overly relying on ideas presented in handbooks. Excessive dependence on these ideas could hinder the development of independent thinking and creativity.