Công cụ tài chính

Công cụ tài chính (Financial instrument) là các hợp đồng tài chính nhằm gia tăng tài sản tài chính của một bên và nợ tài chính hoặc vốn chủ sở hữu của bên khác. Chúng bao gồm tiền mặt, quyền sở hữu trong thực thể hoặc quyền giao dịch theo hợp đồng, như: công cụ tiền tệ (tiền mặt, ngoại hối, quyền giao dịch tiền mặt), công cụ nợ (trái phiếu, khoản vay), công cụ vốn (cổ phiếu), và công cụ phái sinh (quyền chọn, hợp đồng tương lai). Các công cụ này giúp chuyển nhượng vốn hiệu quả giữa các nhà đầu tư.

Theo chuẩn mực Kế toán Quốc tế IAS 32 và 39, công cụ tài chính được định nghĩa là 'bất kỳ hợp đồng nào tạo ra tài sản tài chính cho một đơn vị và công cụ nợ hoặc vốn chủ sở hữu cho đơn vị khác'. Các công cụ này đơn giản là các khoản đầu tư có thể giao dịch dễ dàng, mỗi loại có đặc điểm và cấu trúc riêng. Đây là hợp đồng tài chính giữa nhiều bên nhằm giao dịch tài sản trong tương lai với mức giá cố định.

Các loại

• Hợp đồng kỳ hạn: Một thỏa thuận mua hoặc bán tài sản cơ sở vào một thời điểm xác định trong tương lai với mức giá được định trước ngay tại lúc ký hợp đồng.
• Hợp đồng tương lai: Một thỏa thuận mua bán tài sản cơ sở với mức giá xác định, chuyển giao vào thời điểm trong tương lai (ngày đáo hạn) theo các quy định của Sở giao dịch.
• Hợp đồng quyền chọn: Hợp đồng cho phép người sở hữu có quyền mua hoặc bán tài sản cơ sở với giá đã định sẵn vào trước hoặc đúng ngày cụ thể trong tương lai.
• Hợp đồng hoán đổi: Thỏa thuận giữa hai bên để trao đổi một dòng tiền này lấy một dòng tiền khác. Các dòng tiền được gọi là các nhánh của swap (legs) và được tính toán dựa trên một con số ước lượng cụ thể.

• Hiểu biết về Các công cụ tài chính phái sinh. Ngân hàng Dự trữ Liên bang Chicago. Truy cập ngày 2 tháng 8 năm 2015.