1. Thông tin chung về hạt muồng
Hạt muồng có tên gọi khoa học là Cassia Tora L, loài cây thuộc họ Đậu, phổ biến ở Việt Nam. Hạt còn có các tên gọi khác như đậu tiên, đậu ma hoặc đầu muồng.
Cây muồng thường có hình dạng bụi nhỏ, chiều cao trung bình từ 0.5 - 1m, lá mọc xen kẽ, mỗi lần mọc từ 2 - 4 đôi lá. Hoa muồng mọc ở kẽ lá và có màu vàng rực. Quả muồng hình trụ dài, 2 đầu nhọn chéo, màu nâu bên trong chứa khoảng từ 15 - 25 hạt. Quả khi chín thường tự nổ để giải phóng hạt ra ngoài. Mùa thu là thời điểm thu hoạch hạt muồng.
Thông tin về cây muồng
Hạt thường được thu hoạch từ tháng 9 đến tháng 11 và thường chỉ thu hoạch quả. Tuy nhiên, cũng có thể thu hoạch các bộ phận khác như thân hoặc lá để làm rau với nhiều lợi ích cho cơ thể. Sau khi thu hoạch, quả được đập nát để lấy hạt và phơi khô.
Tùy vào mục đích sử dụng, hạt quả muồng có thể được sơ chế bằng cách sao vàng hoặc sao cháy. Sau đó, bảo quản trong túi nilon hoặc túi zip, để ở nơi khô ráo, tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời.
Theo Đông Y, hạt muồng có vị hơi đắng, nhạt và có chất nhầy. Sau khi sơ chế, hạt có vị đắng và mặn, có tính lạnh. Trong Đông Y, hạt quả muồng được dùng làm vị thuốc.
2. Công dụng của hạt muồng
Công dụng và lợi ích của hạt muồng đối với sức khỏe có thể kể đến như sau:
Chống lại quá trình oxy hóa
Một trong những công dụng của hạt muồng có thể kể đến là khả năng chống lại quá trình oxy hóa. Nguyên nhân chính là trong hạt có chứa Polyphenol giúp bảo vệ tế bào khỏi sự tấn công của gốc tự do, ngăn chặn oxy hóa. Điều này giúp phòng tránh một số bệnh như ung thư, xơ vữa động mạch, Alzheimer,…
Tác dụng chống viêm
Theo các nghiên cứu, chiết xuất Methanol có trong hạt quả muồng có tác dụng hiệu quả trong việc chống lại các tác nhân gây viêm như Histamine, Carrageenan hay serotonin,… Ngoài ra, Methanolic cũng giúp ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư tử cung ở người bệnh.
Hạt cây muồng hỗ trợ chống viêm
Tốt cho người mắc tiểu đường
Dưới tác dụng của hàm lượng Butanol có trong hạt quả muồng, sự sản xuất glucozo và insulin từ tuyến tuỵ được kiểm soát tốt hơn. Điều này giúp cải thiện các triệu chứng và ngăn ngừa bệnh tiểu đường.
Bảo vệ sức khỏe của gan
Theo các chuyên gia, việc sử dụng hạt muồng có tác dụng hiệu quả trong việc bảo vệ sức khỏe gan và ngăn ngừa các tổn thương gan. Lý do là do hoạt chất ononitol monohydrate giúp giảm nồng độ transaminase trong huyết thanh, tăng khả năng chống oxy hóa và hoạt động của enzym gan.
Chữa trị rối loạn giấc ngủ
Khi gặp tình trạng rối loạn giấc ngủ, ngủ không ngon giấc, người bệnh có thể áp dụng cách dùng hạt muồng như sau:
-
Dùng khoảng 15 - 20 gram hạt quả muồng khô cùng với lá vông (30 gram), cây lạc tiên (30 gram) để sao khô.
-
Sắc toàn bộ dược liệu với khoảng 1 lít nước, có thể sử dụng thay cho nước uống hàng ngày.
Uống nước hạt cây muồng giúp hỗ trợ điều trị mất ngủ hiệu quả
Hỗ trợ điều trị tình trạng táo bón
Ngoài các tác dụng trên sức khỏe, hạt quả muồng còn được sử dụng để hỗ trợ và cải thiện tình trạng táo bón. Cách thực hiện như sau:
-
Dùng từ 5 - 10 gram hạt muồng khô và sao khô.
-
Cho vào 500ml nước sạch, sắc thuốc cho đến khi còn khoảng 200ml thì tắt bếp.
-
Sử dụng nước hạt quả muồng sau khi ăn khoảng 20 phút.
Hỗ trợ ổn định huyết áp
Việc sử dụng hạt quả muồng đúng cách và liều lượng được đánh giá là có tác dụng ổn định huyết áp hiệu quả. Thực hiện như sau:
-
Dùng từ 10 - 15 gram hạt quả muồng đã sao khô kết hợp với nhãn lòng, hoa atiso, hoa hoè sao vàng, cúc hoa (mỗi loại 10 gram) để hãm trà.
-
Có thể dùng nước trà thay cho nước lọc mỗi ngày.
-
Kiên trì thực hiện từ 1 - 2 tháng để thấy sự cải thiện của sức khoẻ.
Chữa bệnh nấm ngoài da
Nếu trẻ nhỏ bị mắc các bệnh nấm ngoài da như hắc lào, lang ben,… bạn có thể áp dụng cách thức sau:
-
Lấy khoảng 20 gram hạt muồng sao khô giã nát, sau đó ngâm với cồn 50 độ (khoảng 100ml) trong lọ thuỷ tinh.
-
Mỗi ngày lắc lọ thuỷ tinh 1 lần.
-
Sau 10 ngày, lấy hết nước cồn ra, bỏ bã và đổ vào một bình sạch.
-
Sử dụng nước cồn - hạt muồng để chấm lên vùng da bị nấm từ 3 - 4 lần/ngày.
Các tác dụng khác của hạt quả muồng
-
Giảm cân, giảm mỡ.
-
Hỗ trợ điều trị một số bệnh về mắt như quáng gà, hoa mắt, nhìn mờ, đau mắt đỏ,..
3. Lưu ý khi sử dụng hạt muồng
Khi sử dụng hạt muồng, cần chú ý đến những điều sau:
-
Dùng nước, trà hạt quả muồng sau bữa ăn để tận dụng tốt nhất hiệu quả của thuốc đối với cơ thể.
-
Nên dùng nước hạt muồng khi còn nóng.
-
Tránh sử dụng quá liều lượng của hạt. Liều lượng khuyến nghị mỗi ngày là từ 10 - 15 gram.
-
Không nên để nước hạt quả muồng qua đêm. Điều này có thể gây tiêu chảy, đau bụng.
-
Khi sử dụng thuốc này, hạn chế ăn thức ăn cay, chất kích thích, thuốc lá và một số thực phẩm như rau muống, đậu xanh.
-
Tìm kiếm ý kiến và tư vấn của bác sĩ trước khi sử dụng hạt muồng, đặc biệt là khi mang thai.
Chỉ sử dụng hạt muồng với liều lượng phù hợp để tránh tác dụng phụ