Buzz
1. Tại sao vắc xin Covid-19 có thể phòng tránh được virus SARS-CoV-2?
Đầu tiên, chúng ta cần nói về hệ miễn dịch của cơ thể. Khi virus SARS-CoV-2 xâm nhập cơ thể, hệ thống miễn dịch sẽ hoạt động bằng cách tiêu diệt virus và tạo ra kháng thể chống lại nó.
- Hệ miễn dịch bao gồm các tế bào như đại thực bào, tế bào tua gai, tế bào lympho B và T. Các tế bào này có vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa và đối phó với virus.
Sau cuộc chiến, cả tế bào lympho T và B đều chết, nhưng một số tế bào được gọi là “tế bào nhớ” vẫn tồn tại. Khi gặp lại yếu tố gây bệnh, các tế bào này sẽ nhận diện và tiêu diệt nhanh chóng hơn. Đây chỉ là một ví dụ minh họa về cách hoạt động của vắc xin Covid-19 trong cơ thể.
Hệ miễn dịch cố gắng chống lại các tác nhân lạ xâm nhập cơ thể
2. Quy trình sản xuất vắc xin Covid-19 như thế nào?
Hiện nay, vắc xin Covid-19 được phát triển trên ba nền tảng chính:
Vắc xin không hoạt hóa (giảm độc lực):
Phương pháp này sử dụng virus đã bị làm không hoạt độc hoặc giảm độc lực bằng hóa chất để sản xuất vắc xin. Khi tiêm loại vắc xin này vào cơ thể, không có khả năng nhân lên, do đó chỉ tạo ra kháng thể dịch thể mà không tạo ra kháng thể nội tế bào. Đây là phương pháp sản xuất vắc xin truyền thống và không hiệu quả cao.
Về mặt huấn luyện, virus được sử dụng chính là virus gốc nên hình thái chính xác hơn, cơ thể cũng có quá trình huấn luyện không hoạt hóa chính xác hơn so với vắc xin vecto hoặc vắc xin protein tái tổ hợp.
Vắc xin mRNA (ARN thông tin):
Sử dụng mã gen ARN của virus để sản xuất vắc xin. Sau khi nhập vào tế bào, ribosome sẽ đọc mã mARN và dịch nó thành “protein gai” của virus SARS-CoV-2. Những protein này kích hoạt hệ thống miễn dịch và tạo ra kháng thể chống lại virus SARS-CoV-2.
Vắc xin vecto hoặc tái tổ hợp:
Sử dụng protein gai của virus SARS-CoV-2 gắn lên virus cúm Adeno. Virus Adeno có hoạt lực yếu hơn SARS-CoV-2 nên không gây hại. Tuy nhiên, khi gắn gai của virus SARS-CoV-2, virus cúm Adeno có hình dáng giống với virus gây Covid-19, giúp cơ thể tạo ra kháng thể.
Nhược điểm của phương pháp này là không thể gắn đầy đủ hoặc chính xác số lượng protein gai lên virus Adeno, chỉ có thể gắn một số gai nhất định và chỉ giống với virus SARS-CoV-2 ở mức độ nhất định. Điều này có thể làm giảm hiệu quả bảo vệ của vắc xin.
Hình dạng của virus Adeno trước khi gắn gai của SARS-CoV-2
Sau khi tiêm phòng Covid, có nên sử dụng kháng sinh không?
Bộ Y Tế hiện đã đưa ra hướng dẫn rõ ràng về những điều cần và không nên làm trước và sau khi tiêm vắc xin Covid-19, nhằm giúp mọi người thực hiện đúng. Tuy nhiên, câu hỏi về việc sử dụng kháng sinh sau khi tiêm phòng Covid vẫn là một vấn đề được nhiều người quan tâm.
Trong hướng dẫn về tiêm vắc xin Covid-19, chưa có thông tin về tác động của việc sử dụng kháng sinh sau tiêm. Do đó, nếu cần, bạn có thể sử dụng kháng sinh để điều trị hoặc tiếp tục sử dụng nếu đang trong quá trình điều trị, nhưng phải tuân thủ theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Khi đi tiêm vắc xin, quan trọng là phải báo cáo tình trạng sức khỏe, tiền sử bệnh và loại thuốc đang sử dụng để nhận được sự tư vấn phù hợp. Nếu đang mắc bệnh nặng, hãy hoãn việc tiêm vắc xin Covid-19 và tập trung vào điều trị bệnh hiện tại cho đến khi sức khỏe ổn định.
Đảm bảo thực hiện đúng quy định 5K phòng chống dịch của Nhà nước
Sau khi tiêm vắc xin Covid, bạn có thể sử dụng kháng sinh nhưng phải được hướng dẫn bởi bác sĩ, nhân viên y tế. Không tự ý sử dụng để tránh các hậu quả không mong muốn. Vẫn cần tuân thủ đầy đủ các quy định phòng chống dịch của Nhà nước.
