Củ cải đỏ, kèm theo các món ăn dinh dưỡng như cách nấu củ cải đỏ hấp, làm nước ép... đã trở nên quen thuộc với cộng đồng ăn kiêng, giảm cân. Nhưng liệu củ cải đỏ thực sự có tác dụng gì, và những lợi ích và rủi ro của loại thực phẩm này là điều không phải ai cũng hiểu rõ.

Củ cải đỏ, nổi tiếng được trồng ở Bắc Mỹ, Trung Quốc, Anh Quốc, nổi bật với hàm lượng dinh dưỡng cao. Màu đỏ của củ cải đỏ đến từ hợp chất tự nhiên betacyanin (đỏ) và betaxanthin (tím). Nó chứa nhiều vitamin A, B1, B2, B6 và C. Lá và thân củ cải đỏ còn giàu sắt, canxi, magiê, đồng, phốt pho, choline, acid folic, i-ốt, mangan, natri hữu cơ, kali, chất xơ và carbohydrate ở dạng đường tiêu hóa tự nhiên.

Các lợi ích nổi bật của củ cải đỏ bao gồm:

Chống oxi hóa, kháng viêm

Chất chống oxi hóa, vitamin và vi khoáng chất trong củ cải đỏ giúp phòng chống bệnh tật và có khả năng chống oxi hóa và kháng viêm mạnh mẽ.

Hỗ trợ sức khỏe tim mạch, hệ tuần hoàn

Củ cải đỏ cung cấp nitrat, hỗ trợ cải thiện lưu lượng máu và hạ huyết áp, cũng như giảm mức cholesterol để bảo vệ tim mạch.

Nước ép củ dền có màu đỏ thẫm đặc trưng có tác dụng rất tốt trong việc hòa tan những chất kết tụ canxi vô cơ mà các chất kết tụ này gây xơ cứng các động mạch, giữ độ đàn hồi.

Tham gia giải độc

Thông thường, cơ thể con người có khả năng tự loại bỏ độc tố bằng các hệ thống thanh lọc tự nhiên. Để bổ trợ thêm cho quá trình này, chất choline trong nước ép rau dền không chỉ giúp bài trừ độc tố ở gan một cách hiệu quả, mà còn giúp bài độc toàn bộ hệ thống do lạm dụng rượu quá nhiều. Không những vậy, cùng với nước ép cà rốt, các tính năng tẩy sạch của hai loại nước ép này rất hiệu quả trong việc chữa các bệnh liên quan đến túi mật và thận.

Bổ trợ chức năng não bộ

Để bảo vệ sức khỏe cho não bộ và kìm hãm tốc độ suy giảm nhận thức, việc cung cấp một chế độ ăn có hàm lượng nitrat cao như củ dền là một phương pháp nên được cân nhắc.

Hỗ trợ sức khỏe tiêu hóa, giảm cân

Như bao nguồn thực vật khác, củ dền luộc chứa nhiều chất xơ, rất tốt cho hệ đường ruột. Thông thường, chất xơ sẽ chỉ di chuyển qua đường ruột mà không được hấp thụ, thay vào đó là giúp nhuận tràng, hỗ trợ tiêu hóa các chất dinh dưỡng. Bên cạnh đó, khi bạn ăn chất xơ sẽ có cảm giác nhanh no, hỗ trợ quá trình giảm cân rất tốt

Cải thiện tâm trạng, tăng cường hệ miễn dịch

Với hàm lượng vitamin và chất dinh dưỡng trong củ dền đỏ đã được chứng minh giúp tăng cường hệ miễn dịch và chống nhiễm trùng. Dưỡng chất trong loại củ này giúp kích thích sự oxy hóa của các tế bào và kích thích sự sản sinh ra những tế bào máu mới.

Vấn đề của củ dền khi sử dụng mà không tuân thủ đúng cách là có thể gây hại cho sức khỏe, không chỉ là những lợi ích mà còn những rủi ro như:

Ngăn chặn quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng

Củ dền chứa nhiều oxalate - một nguyên nhân tạo sỏi thận. Đối với những người dễ bị sỏi mật, việc ăn củ dền nhiều có thể gây khó khăn trong quá trình hấp thụ một số chất dinh dưỡng. Củ dền cũng chứa fructans dưới dạng FODMAPs, có thể gây khó chịu cho những người nhạy cảm, như những người mắc hội chứng ruột kích thích.

Đôi khi, nước tiểu có màu hồng sau khi ăn nhiều củ dền không phải là dấu hiệu bệnh lý, nhưng có thể gây nhầm lẫn và tạo ra lo ngại, giống như nước tiểu có máu, có thể kèm theo nhiễm trùng đường tiểu. Hiện tượng này thường được gọi là beeturia (nước tiểu có màu hồng khi ăn nhiều củ dền đỏ), và có thể xuất hiện và biến mất tùy thuộc vào lượng sắc tố tiêu hóa qua thức ăn từ củ dền.

Những vấn đề liên quan đến sắt và đồng

Người mắc bệnh thừa sắt (hemochromatosis) hoặc bệnh Wilson nên hạn chế ăn củ dền do cả hai bệnh này đều liên quan đến tích tụ sắt và đồng. Bệnh thừa sắt là tình trạng quá tải sắt, trong khi bệnh Wilson là rối loạn làm cơ thể không thể loại bỏ đồng đúng cách.

Xuất hiện một số tương tác không mong muốn

Betaine trong củ dền có thể gây ra các phản ứng phụ nhẹ như buồn nôn, khó tiêu và tiêu chảy. Những người có vấn đề về thận, béo phì nên tránh betaine vì nó có thể làm tăng mức cholesterol toàn phần khi kết hợp với axit folic và vitamin B6.

Thông tin trên giúp giải đáp một số thắc mắc về tác dụng của củ dền và cách cân bằng dinh dưỡng hợp lý trong bữa ăn hàng ngày.

• Củ dền đỏ có tác dụng gì?
• Củ dền bà bầu có ăn được không?
• Bị thiếu máu có nên ăn củ dền?