Cù lét

Cù lét hay thọc lét (tiếng Anh: tickle) là hành động chạm vào những khu vực nhạy cảm trên cơ thể (như nách, eo, gan bàn chân) để tạo cảm giác nhột hoặc gây cười.

Khi bị cù, hầu hết mọi người sẽ co rúm và cười vì cảm giác nhột. Nhột là một phản xạ tự nhiên, phản ánh sự tiến hóa của con người. Cảm giác nhột là phản ứng phòng thủ trước các tác động từ bên ngoài. Các vùng nhạy cảm trên cơ thể, nơi có nhiều dây thần kinh, sẽ tạo ra cảm giác 'nhột' khi bị cù.

Não bộ xử lý cảm giác cù theo nhiều cách khác nhau. Nếu bị cù bất ngờ từ người khác, bạn sẽ cảm thấy nhột và cười. Tuy nhiên, nếu tự mình cù, cảm giác bất ngờ không còn và não bộ đã chuẩn bị trước, vì vậy cảm giác nhột thường không xảy ra.

Giáo sư, nhà nghiên cứu thần kinh David J. Linden từ Đại học Johns Hopkins School of Medicine cho biết cảm giác nhột hay 'máu buồn' không phải là di truyền mà chủ yếu bị ảnh hưởng bởi môi trường xung quanh. Cảm giác nhột cũng có liên quan đến tâm trạng; khi vui vẻ, con người dễ cảm thấy nhột hơn so với khi buồn. Ví dụ, khi xem phim hài, não bộ được kích thích, nên một cú cù nhẹ cũng có thể gây cười. Ngược lại, trong hoàn cảnh khó khăn, nguy hiểm hoặc khi buồn bã, cảm giác nhột từ cú cù sẽ giảm đi.

Liên kết ngoài

Xem thêm

• Carlsson K, Petrovic P, Skare S, Petersson KM, Ingvar M (2000). “Dự đoán cảm giác cù: xử lý thần kinh trong sự mong đợi của một kích thích cảm giác”. Journal of Cognitive Neuroscience. 12 (4): 691–703. doi:10.1162/089892900562318. PMID 10936920.
• Fried I, Wilson CL, MacDonald KA, Behnke EJ (1998). “Dòng điện kích thích cười”. Nature. 391 (6668): 650. doi:10.1038/35536. PMID 9490408.
• Fry WF (1992). “Các tác động sinh lý của sự hài hước, vui vẻ và cười”. JAMA. 267 (13): 1857–8. doi:10.1001/jama.267.13.1857. PMID 1545471.
• Bài viết của Telegraph (UK) về 'thí nghiệm cù robot'
• Boston Globe Online - Tại sao một số người không nhột?
• Bài viết 'Có thể bị cù đến chết không?' từ The Straight Dope