Theo truyền thống từ lâu, lễ cúng căn được coi là một trong những nghi thức quan trọng đối với các gia đình có con nhỏ. Để hiểu rõ hơn về ý nghĩa của cúng căn là gì và cách chuẩn bị mâm cúng căn, mời bạn đọc tham khảo bài viết dưới đây!
Định nghĩa của cúng căn là gì?
1. Cúng căn là gì?
Cúng căn, hay còn gọi là cúng đốt, là một nghi lễ truyền thống trong văn hóa tâm linh của người Việt Nam từ xưa. Nghi lễ này thường được tổ chức để bày tỏ lòng biết ơn đối với sự che chở của 12 bà mụ từ khi thai nhi đến khi lớn lên, đồng thời cầu mong con cái được bình an và may mắn trong những giai đoạn quan trọng của cuộc đời.
Cúng căn để tạ ơn sự che chở của 12 bà mụ
Dù tín ngưỡng tâm linh không còn mạnh như trước, thủ tục cúng căn vẫn được duy trì và xem là một di sản văn hóa đẹp của người Việt Nam. Đây là dịp để gia đình sum họp, cầu nguyện và chúc phúc cho con cái.
2. 12 bà mụ theo quan niệm dân gian
Theo quan niệm dân gian ở Việt Nam, 12 bà mụ được xem là những vị thần bảo trợ cho trẻ em, giúp đỡ và bảo vệ trẻ từ khi còn trong bụng mẹ cho đến khi trưởng thành. Mỗi bà mụ có một nhiệm vụ riêng biệt trong việc chăm sóc và nuôi dưỡng trẻ.
Các bà mụ trong quan niệm dân gian
- Mụ bà Trần Tứ Nương: Trông coi việc sanh đẻ (chú sanh)
- Mụ bà Vạn Tứ Nương: Trông coi việc thai nghén (chú thai)
- Mụ bà Lâm Cửu Nương: Phụ trách việc thụ thai (thủ thai)
- Mụ bà Lâm Thất Nương: Phụ trách việc nặn hình hài nam, nữ cho trẻ (chú nam nữ)
- Mụ bà Lâm Nhất Nương: Phụ trách chăm sóc bào thai (an thai)
- Mụ bà Lý Đại Nương: Đảm nhận việc chuyển dạ (chuyển sinh)
- Mụ bà Hứa Đại Nương: Phụ trách việc khai hoa nở nhụy (hộ sản)
- Mụ bà Cao Tứ Nương: Phụ trách việc ở cữ (Dưỡng sanh)
- Mụ bà Tăng Ngũ Nương: Đảm nhận việc chăm sóc trẻ sơ sinh (bảo tống)
- Mụ bà Mã Ngũ Nương: Đảm nhận việc ẵm bồng trẻ nhỏ (tống tử)
- Mụ bà Trúc Ngũ Nương: Phụ trách việc giữ trẻ
- Mụ bà Nguyễn Tam Nương: Đảm nhận việc chứng kiến và giám sát việc sinh đẻ (giám sanh)
3. Lễ cúng căn có quan trọng không?
Khác với lễ cúng mụ, lễ cúng căn ít phổ biến hơn nhưng vẫn được nhiều gia đình quan tâm và chú trọng. Dù không phải ai cũng tổ chức lễ cúng căn cho con, nhưng việc này vẫn mang ý nghĩa sâu sắc, thể hiện lòng biết ơn của cha mẹ đối với 12 bà mụ và tổ tiên đã che chở con từ khi còn trong bụng mẹ đến khi chào đời. Đồng thời, lễ cúng căn cũng là cơ hội để cầu chúc sự bình an và may mắn cho con, mong rằng bé sẽ lớn lên khỏe mạnh và thông minh.
Nếu bạn coi trọng các lễ cúng như đầy cữ, đầy tháng và đầy tuổi cho con, thì việc tổ chức lễ cúng căn cũng rất đáng để xem xét. Nghi lễ này không chỉ giữ gìn và thể hiện những giá trị văn hóa truyền thống mà còn mang lại sự yên tâm và hy vọng vào tương lai tươi sáng cho con cái. Ngày nay, bạn có thể dễ dàng tổ chức lễ cúng căn một cách linh hoạt và đơn giản hơn, vẫn giữ được ý nghĩa sâu sắc của nó.
4. Lễ cúng căn được tổ chức khi nào?
Lễ cúng căn thường diễn ra vào các giai đoạn quan trọng trong quá trình trưởng thành của trẻ, cụ thể là 3 tuổi, 6 tuổi, 9 tuổi và 12 tuổi. Mỗi giai đoạn này đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong sự phát triển của con.
Lễ cúng căn thường được tổ chức khi trẻ lên 3, 6, 9, 12 tuổi
- Năm 3 tuổi: Đây là lần đầu tiên tổ chức lễ cúng căn cho bé. Lễ cúng nhằm cầu mong cho trẻ khỏe mạnh, tránh khỏi bệnh tật và tai ương.
- Năm 6 tuổi: Lễ cúng căn lần thứ hai, cầu mong cho bé tiếp tục phát triển toàn diện, thông minh và lanh lợi.
- Năm 9 tuổi: Lễ cúng căn lần thứ ba, đánh dấu bước chuyển tiếp quan trọng trước khi trẻ bước vào giai đoạn dậy thì.
- Năm 12 tuổi: Đây là lễ cúng căn cuối cùng, thường được coi là lễ cúng dứt căn, nhằm mong muốn cho bé trưởng thành, khỏe mạnh và gặp nhiều may mắn trong cuộc sống.
5. Cách tính ngày cúng căn cho trẻ
Quan niệm về chọn ngày cúng căn cho trẻ được truyền từ ông cha chúng ta qua câu ngạn ngữ: “'Gái lùi hai, trai lên một.'. Điều này ám chỉ rằng, các bé gái nên chọn ngày cúng căn lùi lại 2 ngày so với ngày sinh theo âm lịch. Điều này thể hiện lòng mong mỏi của cha mẹ thời xưa muốn con gái trở thành người hiền hậu, biết nhường nhịn để duy trì sự hài hòa trong gia đình.
Ngược lại, đối với bé trai, người ta chọn ngày cúng tiến lên 1 ngày so với ngày sinh âm lịch của bé. Điều này nhằm thể hiện mong muốn con trai mạnh mẽ, quyết đoán, và luôn tiến về phía trước, đó là những phẩm chất của một người đàn ông kiên cường.
6. Mâm cúng căn cần chuẩn bị gì?
Lễ cúng căn không cần quá nhiều lễ vật cầu kỳ. Quan trọng nhất là lòng thành của người tổ chức lễ. Mâm cúng chỉ cần những lễ vật truyền thống, ấm áp và trang trọng.
Việc chuẩn bị lễ vật cúng căn thường có sự khác biệt tùy thuộc vào văn hóa và phong tục địa phương, điều này không làm mất đi giá trị của lễ cúng. Để cúng căn đúng phong tục, bạn cần chuẩn bị hai mâm cúng chính: một mâm cúng cho 12 bà mụ và một mâm cúng cho bà chúa thai sanh.
Mâm cúng cho 12 bà mụ
Mâm cúng cho 12 bà mụ
- Xôi: chia thành 12 phần bằng nhau, thường là xôi gấc hoặc xôi đậu (đậu xanh, đậu đỏ, đậu trắng,...)
- Chè: chia thành 12 phần bằng nhau, thường là chè trôi nước, chè hoa cau, chè đậu xanh,... tránh chọn chè đậu đen.
- 12 đĩa trầu têm cánh phượng
- Mâm ngũ quả: Chọn các loại trái cây mang ý nghĩa tốt đẹp, tránh chọn loại quả đắng, chát hoặc quả mùi quá nồng gây ô uế mâm cúng.
- Hoa tươi: Chọn hoa có màu sắc tươi sáng, mang ý nghĩa may mắn (tránh chọn hoa màu trắng hoặc màu thẫm)
- Bánh kẹo
- 12 bộ hài và giấy tiền vàng mã
- Gạo, muối, trà, nước, nhang, đèn
Mâm cúng cho bà chúa thai sanh
Mâm cúng bà chúa thai sanh được bổ sung thêm heo quay
- Gà hấp nguyên con
- 1 con heo quay sữa
- 1 đĩa xôi, 1 tô chè lớn (không phải chè đậu đen)
- Mâm trái cây: Chọn những loại trái cây mang ý nghĩa tốt đẹp, tránh chọn những loại quả đắng, chát hoặc có mùi quá nồng gây khó chịu khi cúng mâm.
- Bình hoa tươi: Chọn hoa có màu sắc tươi sáng, mang ý nghĩa may mắn (tránh chọn hoa màu trắng hoặc màu thẫm)
- 3 đĩa trầu không lá cánh phượng
- Giấy bạc vàng, tiền, vàng mã
- Trà, rượu, nước, nhang, đèn, gạo, muối,...
Kết quả: Vừa rồi là các câu trả lời từ Siêu Thị Mytour về thắc mắc cúng mâm là gì, cúng mâm cần chuẩn bị như thế nào. Hy vọng những thông tin này sẽ giúp ích cho các bậc phụ huynh hiểu thêm về các nghi lễ cúng bái theo phong tục xưa của người Việt,.
Mua điện thoại di động chính hãng giảm giá tại Siêu Thị Mytour
Nếu bạn đam mê săn sale điện thoại di động chính hãng với giá cả hợp lý, hãy đến Siêu Thị Mytour. Đây là địa chỉ hội tụ các thương hiệu điện thoại nổi tiếng như: iPhone, Samsung, OPPO, Vivo, Xiaomi... cam kết chính hãng 100%, đa dạng mẫu mã, giá cả cực kỳ cạnh tranh. Ngoài ra, Siêu Thị Mytour thường xuyên tổ chức các chương trình giảm giá lớn, giúp bạn sở hữu sản phẩm với mức giá ưu đãi hơn. Đừng bỏ lỡ cơ hội, hãy đến Siêu Thị Mytour ngay hôm nay!