Lễ cúng chúng sinh là một nghi thức tâm linh quan trọng trong văn hóa Việt Nam, nhằm thắp hương cho những linh hồn không có nơi nương tựa. Để hiểu rõ hơn về các bước thực hiện lễ cúng và cách thức cúng đúng, hãy cùng Mytour tìm hiểu bài viết dưới đây.

Lễ cúng chúng sinh là nghi thức gì?
Lễ cúng chúng sinh (hay còn gọi là cúng cô hồn) là nghi thức dành cho những linh hồn lang thang không nơi nương tựa, thường được tổ chức vào rằm tháng 7 (tháng cô hồn). Vào dịp này, nhiều vong linh và yêu ma quay về dương gian. Vì thế, người dân tổ chức lễ cúng để tránh bị quấy rối bởi những linh hồn này.

Nguồn gốc của lễ cúng chúng sinh xuất phát từ Trung Quốc. Theo truyền thống dân gian Trung Quốc, từ ngày 2 tháng 7 âm lịch, Diêm Vương cho phép mở cửa Ngục quỷ để các linh hồn đói khát có thể trở lại dương gian. Đến ngày 15 tháng 7, cánh cửa lại đóng lại, yêu ma phải quay về âm phủ.
Rằm tháng 7 cũng là thời điểm tổ chức lễ Vu Lan báo hiếu cha mẹ trong văn hóa Việt Nam. Mặc dù diễn ra cùng ngày, nhưng hai nghi thức cúng này hoàn toàn khác biệt nhau. Mytour sẽ giải thích sự khác biệt giữa chúng trong phần dưới đây.
Thời gian cúng chúng sinh là khi nào?

Lễ cúng chúng sinh thường được tổ chức vào chiều tối ngày 14 tháng 7 âm lịch. Theo tín ngưỡng dân gian, chiều tối là lúc các linh hồn đang trên đường quay về âm phủ, vì thế đây là thời gian lý tưởng để thực hiện lễ cúng. Nếu gia chủ cúng vào buổi sáng, các cô hồn có thể không đến gần và lễ cúng sẽ không hiệu quả.
Tất cả các nghi thức lễ cúng cần phải hoàn tất trước ngày chính rằm, tức là ngày 15 tháng 7 âm lịch.
Ý nghĩa lễ cúng chúng sinh

Lễ cúng chúng sinh là một nghi thức tâm linh với mục đích giúp đỡ những linh hồn bơ vơ, không nơi nương tựa thoát khỏi cảnh đói khổ. Đồng thời, gia chủ cũng cầu xin các vị thần linh bảo vệ đất đai, công việc và cuộc sống gia đình. Bên cạnh đó, lễ cúng cũng là dịp để tích đức, cầu phúc cho bản thân và gia đình.
Phân biệt lễ cúng chúng sinh và lễ cúng Vu Lan hàng năm
Ngày rằm tháng 7 âm lịch hàng năm được biết đến là lễ Vu Lan báo hiếu cũng như ngày cúng cô hồn hay ngày xá tội vong nhân. Vì cả hai nghi thức này diễn ra vào cùng một ngày, nhiều người nhầm lẫn chúng là một. Tuy nhiên, đây là hai lễ cúng hoàn toàn khác nhau. Lễ Vu Lan là dịp để cầu siêu cho tổ tiên, ông bà, cha mẹ bảy đời. Trong khi đó, lễ cúng cô hồn là việc bố thí cho những linh hồn bơ vơ, không nơi nương tựa và không người thờ cúng.

Trong hai nghi thức này, một lễ là nhằm báo hiếu, thể hiện lòng biết ơn với tổ tiên, còn lễ kia là để làm phước cho những linh hồn thiếu nơi nương tựa. Vì vậy, không nên nhầm lẫn hay gộp chung hai lễ này lại với nhau.
Hướng dẫn chuẩn bị mâm cúng chúng sinh đúng cách
Mâm cúng chúng sinh cần chuẩn bị những gì là yếu tố quan trọng để tổ chức một buổi lễ đầy đủ và đúng nghi thức. Lưu ý rằng mâm cúng chúng sinh không bao giờ có món mặn, vì việc ăn mặn có thể kích động lòng tham của các vong linh. Do vậy, mâm cúng chỉ bao gồm món chay, trái cây và bánh kẹo.

Mâm cúng chúng sinh sẽ bao gồm các món sau:
- 5 loại trái cây, nên chọn những loại có màu sắc phong phú.
- Các loại bánh kẹo ngọt.
- 12 bát cháo trắng loãng.
- Quần áo cúng chúng sinh làm bằng giấy.
- Tiền vàng mã.
- Nước uống.
- 3 cây nhang.
- 2 cây nến nhỏ.
- 1 đĩa cơm.
- 1 đĩa muối trắng.
- 12 cục đường thẻ.
Ngoài các món ăn truyền thống, nhiều gia đình còn chuẩn bị bánh trung thu chay như một cách thể hiện lòng thành kính.

Những điều cần lưu ý khi chuẩn bị mâm cúng chúng sinh
Để đảm bảo lễ cúng diễn ra suôn sẻ, dưới đây là những điểm quan trọng cần nhớ khi chuẩn bị mâm cúng:
- Không nên đốt vàng mã bừa bãi, vì điều này có thể thu hút âm binh hoặc ma quái đến, gây bất lợi cho gia đình. Hãy đốt vàng mã chỉ sau khi lễ cúng đã hoàn tất.
- Tránh ăn đồ cúng, cũng như không để chó mèo lại gần mâm cúng, vì chúng tượng trưng cho những linh hồn xấu.
- Khi thực hiện cúng và dùng bữa, không được cắm đũa vào bát cơm theo chiều thẳng đứng, vì hành động này có thể dẫn dụ yêu ma vào nhà gây rối loạn.
Bài cúng chúng sinh chuẩn theo nghi thức tâm linh
Bài cúng là phần không thể thiếu trong lễ cúng chúng sinh. Để lễ cúng diễn ra suôn sẻ, bài cúng cần được chuẩn bị kỹ càng và thành tâm. Bài cúng thường bao gồm tên người cúng, địa chỉ, lý do cúng, lễ vật dâng cúng và cuối cùng là lời khấn cầu những điều tốt lành cho gia đình và bản thân.

Bài khấn trong lễ cúng chúng sinh cần được đọc to, rõ ràng bởi người đại diện, để thể hiện lòng thành kính và sự tôn trọng đối với các linh hồn và nghi thức cúng tế.
Lễ cúng chúng sinh được tổ chức ở đâu?
Lễ cúng chúng sinh vào rằm tháng 7 thường được thực hiện ngoài trời, tại sân, ngõ, hoặc vỉa hè. Tuyệt đối không nên cúng trong nhà vì điều này có thể thu hút ma quái vào phá hoại. Đối với các cửa hàng, mâm cúng nên được đặt trước cửa để các linh hồn có thể nhận lễ vật dễ dàng hơn.
Cách sắp xếp tiền, vàng, quần áo trong lễ cúng chúng sinh

Khi sắp xếp quần áo cúng chúng sinh, bạn cần lưu ý một số điểm. Đầu tiên, đặt quần áo ở dưới cùng, tiếp theo là tiền vàng, mũ nón, và các vật dụng cá nhân. Ngoài ra, tiền lẻ nên được treo xung quanh mâm ngũ quả và mâm bánh kẹo để hoàn thiện lễ vật.
Cách sắp xếp mâm cúng và những lưu ý quan trọng khi thực hiện lễ cúng
Việc sắp xếp mâm cúng một cách khoa học là rất quan trọng để đảm bảo buổi lễ diễn ra thuận lợi. Dưới đây là những lưu ý quan trọng khi chuẩn bị lễ vật và khi tiến hành cúng lễ.

Cách sắp xếp các lễ vật trên mâm cúng sao cho đúng?
- Đầu tiên, bạn cần đặt lư hương ở trung tâm mâm cúng để làm điểm nhấn. Đặt nến và đèn bên cạnh lư hương, sau đó đặt bát gạo và muối ở hai bên sao cho cân đối.
- Tiếp theo, hãy đặt 3 ly rượu và 3 ly nước phía sau lư hương.
- Tiếp tục, bạn sắp xếp 6 đĩa xôi, 6 chén chè, 6 chén cháo theo hàng ngang sao cho mâm cúng trông đẹp mắt.
- Hoa và quả cần được đặt theo quy tắc Đông bình, Tây quả, nghĩa là bình hoa hướng Đông, đĩa trái cây hướng Tây.
- Sau đó, đặt vàng mã bên cạnh bình hoa và đĩa bánh kẹo, nhớ kèm theo một bó nhang để thắp hương cầu nguyện.
- Cuối cùng, đừng quên 6 bộ chén, đũa và thìa để thể hiện sự tôn kính và cầu xin sự chứng giám từ thần linh.
Các điều cần lưu ý khi tổ chức lễ cúng chúng sinh

Dưới đây là một số điểm cần nhớ khi thực hiện lễ cúng chúng sinh:
- Khi làm lễ cúng cô hồn, gia chủ nên ăn mặc chỉnh tề, tránh mặc quần đùi hoặc trang phục thiếu trang trọng.
- Trẻ em, phụ nữ mang thai và người già không nên lại gần khu vực cúng, vì có thể bị quấy nhiễu bởi các linh hồn.
- Mâm cúng nên được đặt ngoài sân, không đặt ngay trước cửa nhà để tránh thu hút tà khí vào trong.
- Khi rải tiền vàng, gia chủ nên chia ra 4 hướng Đông, Tây, Nam, Bắc để cầu nguyện cho vong linh được siêu thoát.
- Hãy cắm nhang thẳng khi thắp để thể hiện lòng thành kính.
- Sau khi cúng xong, không nên mang đồ cúng vào trong nhà. Vàng mã phải được đốt ngay tại chỗ và rải muối gạo ra 8 hướng để xua đuổi tà khí.
- Ngoài mâm lễ, gia chủ cũng có thể chuẩn bị thêm động vật như lươn, cua, cá để thực hiện lễ phóng sinh. Mặc dù không bắt buộc nhưng hành động này có ý nghĩa tích phước và giải thoát cho chúng khỏi khổ đau.
Gia chủ có nên sử dụng dịch vụ mâm cúng chúng sinh không?

Có rất nhiều lý do khiến các gia đình hiện nay chọn dịch vụ đặt mâm cúng chúng sinh thay vì tự tay chuẩn bị. Sau đây là một số lý do phổ biến khiến nhiều người ưa chuộng dịch vụ này:
Tiết kiệm thời gian và công sức
Với những gia đình không có đủ người để hỗ trợ việc chuẩn bị mâm cúng, lựa chọn dịch vụ là cách giúp tiết kiệm đáng kể thời gian và công sức. Vào giờ cúng, dịch vụ sẽ giao đầy đủ các lễ vật cần thiết và quan trọng hơn cả là mâm cúng được chuẩn bị đầy đủ, chu đáo và đúng theo phong tục truyền thống.
Hợp lý cho các gia đình không quen với việc cúng chúng sinh
Với những gia đình trẻ chưa có kinh nghiệm trong việc cúng chúng sinh, chuẩn bị mâm cúng có thể là một thử thách khá lớn. Vì thế, dịch vụ cung cấp mâm cúng là một lựa chọn lý tưởng. Bạn sẽ nhận được sự hỗ trợ toàn diện từ các dịch vụ chuyên nghiệp này.

Giá cả hợp lý
Hiện nay, nhiều đơn vị cung cấp dịch vụ mâm cúng không chỉ chú trọng đến chất lượng mà còn rất cạnh tranh về giá cả. Vì vậy, dịch vụ mâm cúng không quá tốn kém, hoàn toàn phù hợp với những gia đình có thu nhập vừa phải. Đặc biệt, khi lựa chọn các nhà cung cấp uy tín, bạn còn có thể nhận được nhiều ưu đãi hấp dẫn từ họ.
Với những lý do trên, bạn có thể cân nhắc sử dụng dịch vụ này để việc thực hiện lễ cúng trở nên thuận tiện hơn.
Trên đây là những chỉ dẫn từ Mytour về cách thực hiện cúng chúng sinh đúng chuẩn. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã nắm rõ cách chuẩn bị mâm cúng và thực hiện lễ cúng một cách suôn sẻ. Đừng quên ghé thăm Mytour để đọc thêm nhiều bài viết bổ ích về tâm linh, phong thủy và các chủ đề khác!