Cung đường đèo Ngoạn Mục

Đèo Ngoạn Mục, còn gọi là đèo Sông Pha, nằm trên Quốc lộ 27 giữa huyện Ninh Sơn (Ninh Thuận) và huyện Đơn Dương (Lâm Đồng), Việt Nam.

Đèo Ngoạn Mục là một trong những đèo núi đẹp nhất Việt Nam, uốn lượn quanh các sườn núi nối thung lũng Ninh Sơn với cao nguyên Lang Biang. Đây là tuyến giao thông quan trọng, cửa ngõ giữa Tây Nguyên và Duyên hải Miền Trung.

Lịch sử

Sau khi Yersin khám phá Đà Lạt năm 1893, năm 1897 toàn quyền Doumer đã cử một nhóm nghiên cứu thực địa để lập bản đồ tuyến đường từ Phan Rang lên Đà Lạt. Dưới sự chỉ huy của đại úy Thouars, nhóm đã vẽ lộ trình dài 122 km từ Phan Rang qua xóm Gòn (thung lũng Ninh Sơn) đến Dran (Đơn Dương), thung lũng Đa Nhim, Klong, Prenn rồi đến Đà Lạt. Lộ trình này bao gồm một tuyến đường bộ qua đèo Bellevue (nay là Ngoạn Mục) và một tuyến đường sắt răng cưa hoàn thành năm 1917. Con đường này được hình thành trong nhiều khó khăn, đối mặt với điều kiện khắc nghiệt và thú dữ.

Gần một thế kỷ trôi qua, con đường đèo đã được mở rộng qua hai lần sửa chữa lớn của Pháp và Nhật, cùng với quá trình tu sửa liên tục của nhà nước Việt Nam trong thời gian gần đây. Khu Bảo tồn Thiên nhiên Đèo Ngoạn Mục được công nhận theo Quyết định số 194/CT của Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, ký ngày 09 tháng 8 năm 1986.

Đặc điểm

Đèo Ngoạn Mục dài khoảng 18 km, với độ dốc trung bình trên 9 độ, là đèo có độ dốc lớn nhất ở các tỉnh phía Nam. Nằm trên quốc lộ từ thành phố Phan Rang - Tháp Chàm đi Đà Lạt, đèo có độ cao từ 200m tại điểm thấp nhất và lên đến 980m ở đỉnh đèo. Đèo có 4 khúc cua khuỷu tay rất gấp, con đường uốn lượn qua những đồi núi, tạo nên cảnh quan hấp dẫn và hùng vĩ. Từ trên đèo nhìn xuống, thấy bờ vực dốc đứng, sâu thẳm, con đường ngoằn ngoèo với những chiếc ô tô nhỏ như đồ chơi đang di chuyển. Xa hơn là đồng bằng Phan Rang với dòng sông Cái. Hai dãy núi cao ôm lấy thung lũng Phan Rang chạy ra biển. Vào những ngày đẹp trời, từ trên đèo có thể thấy bờ biển cát trắng và sóng biển lăn tăn.

Bên cạnh đèo Ngoạn Mục là những suối thác cắt ngang vách núi, những dãy núi đồi với hệ thực vật phong phú. Hệ thực vật rừng nguyên sinh bao gồm các loài cây ôn đới như thông lá dẹt, thông lá tròn xuất hiện ngày càng nhiều theo độ cao của đèo. Rừng khộp tái sinh với các loài cây dầu rái, dầu trà ben, tiếp đến là rừng thường với các loài cây xanh vùng nhiệt đới núi thấp. Phía đông có các loài dẻ, re, còn phía tây là những đồi thông, đặc trưng của khí hậu ôn đới. Tuy nhiên, rừng ở đây đã bị tác động nặng nề do các hoạt động của con người như đặt ống dẫn nước cho thủy điện Đa Nhim, du lịch, khai thác lâm sản, và giao thông.

Khí hậu

Nằm ở khu vực chuyển tiếp giữa đồng bằng ven biển nam Trung Bộ và cao nguyên Đà Lạt, Đèo Ngoạn Mục có nhiều trạng thái cảnh quan và khí hậu khác nhau. Khi đi từ dưới lên, dễ dàng nhận ra sự giảm nhiệt độ qua các thay đổi của hệ sinh thái. Sự xuất hiện của thông và hoa dã quỳ hai bên đường tạo ấn tượng về tiểu vùng khí hậu lạnh hơn. Tại Eo Gió, với khúc cua khuỷu tay, khí hậu đột ngột thay đổi từ nắng nóng của Ninh Sơn sang gió lạnh của cao nguyên.

Du lịch

Đèo Ngoạn Mục thu hút du khách bởi cảnh sắc thay đổi theo thời gian và không gian. Buổi sáng, khi đi xe máy lên đèo, du khách có thể bị choáng ngợp bởi những cụm mây mịt mù. Vào những buổi chiều đông, đứng ở vực cao ngắm nhìn những vách đồi phía trước, du khách sẽ thấy những mảng rừng đổi màu lá xanh, lá đỏ. Lên đèo vào đêm trăng sáng, cảnh quan trở nên huyền ảo giữa núi rừng bao la.

Với địa hình hiểm trở, Đèo Ngoạn Mục là cung đường lý thú cho các tour xe đạp, xe máy từ phố núi Đà Lạt xuống vùng duyên hải Phan Rang.

Liên kết ngoài