Buzz
1. Cúng tạ đất là gì?
Cúng tạ đất, còn gọi là lễ tạ thần linh Thổ địa, nhằm cảm tạ các vị thần đã bảo vệ và quản lý đất đai trong năm qua. Các gia đình thường tổ chức lễ cúng long trọng để cầu mong sự phù hộ của thần linh cho năm mới. Nghi lễ này không chỉ là để bày tỏ lòng tri ân với các vị thần mà còn để nhớ về công ơn tổ tiên. Theo quan niệm truyền thống, mỗi mảnh đất đều có một vị thần trông coi, và việc cúng đất giúp đảm bảo sự thuận lợi trong công việc và cuộc sống. Các ngày cúng thường là ngày đầu tháng, ngày rằm, và các dịp lễ, Tết.
2. Ý nghĩa của cúng tạ đất trong tín ngưỡng người Việt
Thổ Công là thần chủ yếu trong gia đình, nên khi bày bát hương, bát hương thờ Thổ Công đặt ở giữa, bên trái là bát hương bà Cô Tổ, bên phải là bát hương Gia tiên. Khi cúng lễ, cần khấn Thổ Công trước để xin phép tổ tiên. Mỗi khi làm việc liên quan đến đất đai như xây dựng hay đào móng, phải cúng Thổ Công – thần cai quản đất đai. Nhiều người ngày nay kết hợp lễ tạ Thổ Công vào lễ tạ Táo để tiết kiệm thời gian, nhưng xưa, lễ tạ Thần và lễ tạ Táo là hai nghi thức riêng biệt. Hiện tại, có hai cách làm lễ tạ Thần: một là kết hợp với lễ tạ Táo, hai là làm lễ tạ Thần riêng, hóa hết các vật phẩm thờ cúng trước Tết. Cách cúng còn khác biệt giữa miền Bắc và miền Nam, miền Nam thường ăn một miếng trước khi cúng để tỏ lòng thành.
Cúng tạ đất vào ngày nào?
Cuối năm, các gia đình thường làm lễ cúng tạ đất để cảm ơn các vị thần linh cai quản đất đai, đặc biệt là Thổ Công. Lễ này thường được thực hiện trước lễ cúng ông Công ông Táo. Theo nhiều chuyên gia tâm linh, lễ tạ Thổ Công không bắt buộc, nhiều gia đình đã kết hợp lễ tạ đất với lễ cúng ông Công ông Táo. Lễ tạ đất có thể được thực hiện vào hai thời điểm: cùng với lễ tiễn Táo Quân (23 tháng Chạp âm lịch) hoặc vào một ngày sau rằm tháng Chạp và trước ngày ông Công ông Táo về trời. Lễ tạ đất cũng có thể được thực hiện tại bàn thờ Phật, trước tiên là cúng dường chư Phật và các vị thần linh khác.
Lễ vật chuẩn bị cho lễ cúng tạ đất
Trên bàn thờ gia đình có ba lư hương thờ các vị thần như Thổ Địa, Gia tiên và bà Cô Tổ. Trước khi làm lễ cúng tạ đất, gia chủ cần chuẩn bị các lễ vật cần thiết như sau:
- Trái cây tươi: 2 đĩa, mỗi đĩa có 5 loại trái cây khác nhau (ngũ quả).
- Hoa tươi: 10 bông, chọn hai màu. Có thể dùng hoa cúc vàng và hoa hồng đỏ, cắm vào hai bình hoa ngũ sắc.
- Nhang
- Nến
- Cau trầu: 3 lá trầu và 3 quả cau dài, đẹp
- Xôi trắng: 2 đĩa lớn (có thể là xôi đỗ hoặc loại khác)
- Rượu: 5 chén
- Thuốc lá, chè, nước ngọt
- Cỗ cúng (có thể là cỗ mặn hoặc chay), nếu cỗ mặn thì có 1 con gà luộc (gà giò hoặc gà trống thiến) để nguyên con hoặc 1 chân giò heo luộc (giò trước, trái hay phải đều được)
- Vàng mã: cần chuẩn bị 6 con ngựa, gồm 5 con ngựa với 5 màu khác nhau (đỏ, xanh, trắng, vàng, chàm tím) cùng với 5 bộ mũ, áo, giày, kèm theo cờ lệnh, kiếm, roi, áo hia. Mỗi con ngựa trên lưng có 10 lễ tiền vàng và 1 con ngựa đỏ to nhất đi kèm lễ cúng với kích thước lớn hơn; 1 cây vàng hoa đỏ (1000 vàng); 1 đĩa đựng 50 lễ vàng tiền (dâng cúng gia tiên).
Khi đã chuẩn bị xong các lễ vật, gia chủ cần sắp xếp chúng trên bàn thờ một cách gọn gàng và trang nghiêm, sau đó thắp nhang và bắt đầu đọc văn khấn tạ đất.
5. Văn khấn tạ đất cuối năm 2023, đầu năm 2024
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Chúng con thành kính lễ bái:
Thổ Địa Quan, thần linh quản lý vùng đất này
Thổ Địa Ngũ Phương, Long Mạch Tôn Thần
Chúng con là: ..............................................................
Địa điểm: ..........................................................................
Ngày hôm nay là ...............… tháng ................… năm .................…, thuộc tiết .....................
Chúng tôi thành tâm chuẩn bị lễ vật, hương hoa, rượu, thực phẩm để dâng lên Chư vị Tôn Thần nhằm tạ ơn Thần Linh Thổ Địa. Gia đình chúng tôi nhờ được phù hộ mà an cư lạc nghiệp tại nơi này. Xin gửi lòng biết ơn tới Thần Linh Thổ Địa đã che chở, ban phước, giúp đất đai yên bình, khí hậu tốt, không gặp tai họa, các mùa đều thuận lợi. Trong ngoài ấm êm, gia đình mạnh khỏe. Nay vào ngày tốt, chúng tôi sắm sửa lễ vật để tỏ lòng thành kính, mong Chư vị Tôn Thần chứng giám và nhận lễ. Mong rằng Thần Linh Thổ Địa sẽ tiếp tục phù hộ cho gia đình chúng tôi được an khang, đạt được mọi điều mong muốn, cho nhà cửa khang trang, tài lộc tăng tiến, nhân đinh thịnh vượng. Chúng tôi thành tâm cầu nguyện, mong Thần Linh thương xót, chứng giám lòng thành của chúng tôi. Kính thỉnh Bản gia tiên tổ linh vị cùng đồng lai chứng hưởng.
Kính cáo!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
