I - Ý TƯỞNG VỀ TIỀN MÃ HOÁ
Ý tưởng ban đầu về tiền mã hoá bắt nguồn từ những năm 1980, với khát vọng tạo ra một định dạng tiền tệ không bị kiểm soát và theo dõi bởi bất kỳ “đơn vị tập trung quyền lực” nào (hay còn gọi là “ngân hàng”). Vào năm 1995, David Chaum, một nhà mật mã học người Mỹ, đã phát triển Digicash - một loại tiền mã hoá ẩn danh dưới dạng thanh toán điện tử. Bit Gold, tiền thân trực tiếp nhất của Bitcoin, được sáng lập bởi Nick Szabo vào năm 1998. Tuy nhiên, Szabo không thể giải quyết được vấn đề của lỗi lặp chi mà không cần sự can thiệp của bên quản lý tập trung. Gần một thập kỷ sau đó, một người hoặc một nhóm dưới tên Satoshi Nakamoto đã xuất bản một bản báo cáo có tựa đề “Bitcoin - Hệ thống tiền mặt điện tử ngang hàng”. Từ đó, lịch sử của Bitcoin và tiền mã hoá nói chung đã chính thức khởi đầu.
Trên hành trình phát triển của tiền mã hoá, chúng ta bắt đầu với một cảm giác đơn giản nhưng mạnh mẽ, như là một tia sáng trong bóng tối.
Những suy tư ban đầu về tiền mã hoá thường rất đơn giản, nhưng chúng đã đặt nền móng cho sự phát triển về sau.Bitcoin bắt đầu như một ý tưởng đơn giản, nhưng đã trở thành biểu tượng của một thời kỳ mới trong lịch sử tài chính.
Vào ngày 31 tháng 10 năm 2008, Satoshi Nakamoto đã phát hành một tuyên bố gây sốc với tựa đề “Bitcoin - Hệ thống tiền điện tử phi trung gian”, mô tả cách hoạt động của blockchain Bitcoin. Đó là bước khởi đầu chính thức cho dự án Bitcoin, khi Satoshi mua Bitcoin.org vào ngày 18 tháng 8 năm 2008. Blockchain, mặc dù không phải là chủ đề chính trong bài viết này, nhưng không thể phủ nhận vai trò quan trọng của nó đối với Bitcoin và các loại tiền mã hoá khác.Trong giai đoạn này, Bitcoin đã bắt đầu thể hiện giá trị thực của nó, mặc dù giá của một Bitcoin vẫn còn thấp. Vào tháng 2 năm 2011, giá của Bitcoin tăng lên 1,06 đô la trước khi rơi lại khoảng 87 xu. Nhờ một bài báo của Forbes vào mùa xuân năm ấy về “loại tiền mã hoá mới”, giá Bitcoin đã bắt đầu tăng. Từ đầu tháng 4 đến cuối tháng 5, giá một Bitcoin đã tăng từ 86 xu lên 8,89 đô la.
Ngày 1 tháng 6, sau khi Gawker đăng một bài viết về sự phổ biến của Bitcoin trong cộng đồng buôn bán ma túy trực tuyến, giá đã tăng hơn ba lần trong vòng một tuần, lên khoảng 27 đô la. Tuy nhiên, vào tháng 9 năm 2011, giá Bitcoin đã giảm xuống khoảng 4,77 đô la. Tháng 10 năm 2011, Litecoin xuất hiện, mở ra khái niệm mới về các đồng tiền không phải là Bitcoin, được gọi là “altcoin”. Litecoin giữ vị trí thứ hai về vốn hóa thị trường, với Namecoin và 7 loại tiền mã hoá khác theo sau.Năm 2012 chứng kiến sự ổn định trong tăng trưởng giá của Bitcoin. Tháng 9, Quỹ Bitcoin được thành lập để thúc đẩy việc sử dụng và phát triển Bitcoin. Cùng lúc đó, Ripple - một loại tiền điện tử mới, được tài trợ bởi các nhóm đầu tư mạo hiểm, cũng ra đời.Trong giai đoạn này, tính ẩn danh và thiếu kiểm soát tập trung của tiền mã hoá đã tạo điều kiện cho các hoạt động lừa đảo và đầu cơ mạo hiểm. Tháng 1 năm 2014, sàn giao dịch Bitcoin lớn nhất thế giới, Mt.Gox, tuyên bố phá sản, khiến 850,000 Bitcoin bị mất. Sự việc này làm mất đi niềm tin của nhiều người và làm suy yếu hình ảnh của Bitcoin.
Sự mất kiểm soát và bất động sản của tiền mã hoá đã tạo điều kiện cho các hoạt động lừa đảo và đầu cơ mạo hiểm. Tháng 1 năm 2014, Mt.Gox - sàn giao dịch Bitcoin lớn nhất thế giới ở thời điểm đó đã sụp đổ, tuyên bố phá sản gây ra thiệt hại 850,000 Bitcoin. Đến bây giờ người ta cũng không biết khi đó chuyện gì đã thực sự xảy ra, tuy nhiên nhiều khả năng Bitcoin đã bị đánh cắp từ từ theo thời gian, bắt đầu từ năm 2011, rồi được bán lại trên các sàn giao dịch khác nhau để lấy tiền mặt, sàn Mt.Gox là một trong số các nạn nhân. Đến một ngày khi Mt.Gox kiểm tra ví, lúc này họ mới phát hiện ra chẳng còn đồng Bitcoin nào ở trong đó cả.Mặc dù vụ hack không phải là hiếm trong lĩnh vực này, nhưng nó đã làm dấy lên cảnh báo và dẫn đến việc cải thiện bảo mật trên các sàn giao dịch. Mặc dù đau lòng khi 7 sàn giao dịch tiền mã hoá lớn bị tấn công trong năm 2019, nhưng điều này đã thúc đẩy các sàn giao dịch cung cấp nhiều biện pháp bảo vệ hơn để đảm bảo an toàn tài sản của người dùng. Quỹ Bảo Mật Tài Sản Cho Người Dùng (SAFU) trên Binance là một ví dụ điển hình.Trong giai đoạn này, giá Bitcoin tăng ổn định từ năm này sang năm khác, từ 434 đô vào tháng 1 năm 2016, lên 998 đô vào tháng 1 năm 2017. Vào tháng 7 năm 2017, một bản nâng cấp cho Bitcoin đã được triển khai để hỗ trợ Lightning Network và cải thiện khả năng mở rộng.
Một tuần sau khi nâng cấp được triển khai vào tháng 8, giá Bitcoin tăng lên khoảng 2,700 đô và vào ngày 17 tháng 12 năm 2017, Bitcoin đạt đỉnh cao lịch sử xấp xỉ 20,000 đô.Trong cùng thời kỳ, dự án blockchain mới mang tên Ethereum đã tạo nên sự chấn động trong thị trường tiền mã hóa và trở thành loại tiền điện tử thứ hai quan trọng nhất. Ethereum đã mở ra hàng loạt tiềm năng ứng dụng mới với smart contract (hợp đồng thông minh), tạo ra hơn 200,000 dự án khác nhau, tất cả đều sử dụng mạng Ethereum.Bitcoin và Ethereum đã không thể duy trì đà tăng sau khi đạt đỉnh lịch sử ở mức giá 20,000 đô và 1,400 đô vào tháng 1 năm 2018. Sự lo lắng từ các tổ chức tài chính và bảo mật về việc các sàn giao dịch bị hack cùng với nhiều yếu tố khác đã làm giảm giá của BTC và ETH. Tuy nhiên, sau đó, cả hai đã bắt đầu phục hồi và vào cuối năm 2020, Bitcoin đã đạt đỉnh mới.
Sự biến động về giá không chỉ là điểm thu hút sự chú ý mà còn thúc đẩy sự phát triển xã hội thông qua công nghệ blockchain. Crypto không chỉ cung cấp các dịch vụ tài chính tiện lợi mà còn mở ra nhiều ứng dụng mới. Xu hướng mới như stablecoin và tài chính phi tập trung (DeFi) đã làm cho thị trường trở nên hấp dẫn hơn và thú vị hơn. Sự ra đời của nhiều blockchain khác nhau cũng sẽ thúc đẩy sự cạnh tranh và làm cho thị trường crypto ngày càng hoàn thiện hơn.Giai đoạn 6: Phát triển, nhưng vẫn còn rất trẻ con (2020 - Hiện tại)
Trong thời kỳ này, câu ngạn ngữ mà chúng ta thường nghe là “Bay lên mặt trăng” (dùng khi giá của tiền mã hóa tăng đột biến). Bitcoin đã phá vỡ đỉnh lịch sử ở mức $20,000 để đạt đỉnh mới ở mức $70,000. Đồng thời, nhiều đồng tiền mã hóa khác cũng đã tăng giá hàng trăm, thậm chí hàng nghìn phần trăm. Ngoài ra, với sự xuất hiện của NFT, thị trường đang chuyển từ “Crypto Multichain” (Tiền mã hóa đa chuỗi) sang “Crypto Metaverse” (vũ trụ ảo Crypto) - Một thế giới ảo với tính tương tác xã hội cao và tiềm năng tài chính vô cùng lớn. Sự phát triển trong công nghệ blockchain cho phép kết nối các nền kinh tế crypto với nhau, khiến giá trị của các tài sản ảo vượt ra ngoài ranh giới của Metaverse và tiến vào thực tế.Năm 2021 cũng là năm chứng kiến sự chấp nhận của tiền mã hóa từ các tổ chức lớn. Các tập đoàn lớn từ nhiều lĩnh vực truyền thống đều bắt đầu thể hiện sự hứng thú và bắt đầu đầu tư vào tiền mã hóa. Ví dụ, AMC đã chấp nhận thanh toán bằng Bitcoin và Ethereum. Các công ty Fintech như PayPal và Square cũng cho phép người dùng mua tiền mã hóa trên các nền tảng của họ. Mặc dù Tesla đang lưỡng lự về việc chấp nhận thanh toán bằng Bitcoin, nhưng cũng đã đầu tư hàng tỷ đô la vào tiền mã hóa.III - Triển vọng của tiền mã hóa
Rất khó để dự đoán điều gì sẽ xảy ra với thị trường tiền mã hóa trong năm 2022. Tuy nhiên, bằng cách tập trung vào các xu hướng chính trong thị trường crypto, bạn có thể đưa ra những dự đoán đầu tư chính xác hơn.Dưới đây là 3 điểm quan trọng cần theo dõi:- Các chính sách của Mỹ và các quốc gia khác
- Mức độ chấp nhận của người dân đối với thanh toán bằng tiền mã hóa
- Các quỹ ETF dựa trên Bitcoin và các loại tiền mã hoá khác