Buzz
Những hữu tình láng giềng như Khmer và Java đã có mặt trong Civilization 6 từ 2017, nhưng bản cập nhật mới mang đến nền văn minh Việt Nam, với Bà Triệu và Hốt Tất Liệt, mở ra trang mới cho lịch sử triều Nguyễn.Bài viết không quan tâm đến Hốt Tất Liệt vì nội dung chính là Bà Triệu. Sau khi thử vai các vị lãnh tụ nổi tiếng, chúng ta cuối cùng cũng có cơ hội xây dựng nền văn minh riêng. (Nếu có Hốt Tất Liệt tham gia trận đấu, thì đây là cơ hội thú vị để chiến đấu, chứ không có trận đấu cũng không sao).
Thú vị nhất khi Civilization 6 cập nhật dân tộc Việt Nam là khả năng tạo ra một thế giới hư cấu, nơi chúng ta, những người hòa bình và siêng năng, phát triển không gặp rào cản của ách đô hộ suốt hàng nghìn năm. Kết quả, Việt Nam trở thành cường quốc không phải bằng sức mạnh quân sự, mà nhờ sức mạnh kinh tế.Chơi suốt sáu giờ đồng hồ, nguồn lực trong trò chơi biến Việt Nam ảo thành một lực lượng xuất khẩu, từ các loại nông sản như gia vị, cà phê đến trà. Đồng thời, không có ai thách thức Bà Triệu, giúp thành phố sở hữu ngôi trường, chợ sầm uất và đồng thời tăng sức mạnh kinh tế và khoa học.
Kỹ năng “Đánh đuổi giặc ngoại xâm” của Bà Triệu mang lại ưu thế lớn, tăng sức mạnh tấn công cho đơn vị quân trên địa hình như rừng già, rừng nhiệt đới và đầm lầy. Các đơn vị quân của Việt Nam có khả năng di chuyển xa hơn mỗi lượt. Kỹ năng này biến Việt Nam thành một dân tộc chủ trương phòng thủ mạnh mẽ trong trò chơi. Thành phố của Việt Nam có thể xây dựng Thành, công trình phòng thủ thay thế cho Encampment cơ bản mà không cần đến yếu tố dân số. Điều này hỗ trợ mạnh mẽ cho giai đoạn đầu game, khiến Việt Nam trở nên rất khó bị xâm chiếm.
Tuy nhiên, khía cạnh đối diện, khả năng cuối cùng của Bà Triệu là “Đồng bằng sông Cửu Long” chỉ cho phép xây dựng các khu vực đặc biệt như chợ, thành trì hay trường học trên địa hình rừng nhiệt đới hay đầm lầy. Nếu bắt đầu ở sa mạc, anh em sẽ đối mặt với nhiều thách thức. May mắn, màn chơi của mình bắt đầu với Bà Triệu và địa hình là lý tưởng:
Như anh em thấy, vẫn là các địa danh thực tế, nhưng game tự tin thêm những chi tiết hư cấu để tạo sự cân bằng. Sông Hồng và sông Đà gần nhau, đúng vậy, nhưng giữa chúng là đồng bằng có... ngọn núi lửa Toroeng Prong ở Tây Nguyên. Nhìn về phía phải bản đồ, cạnh sông Đà là... bãi cát Mũi Né, và nhìn xa ra biển là vịnh Hạ Long. Civilization 6 vẫn giữ phong cách, chọn tên địa danh rồi sắp xếp chúng ngẫu nhiên trên bản đồ. Game thư giãn mà, không cần quá chính xác, chỉ cần vui là đủ.Thậm chí, Bà Triệu sống vào thế kỷ thứ III sau Công Nguyên, hàng xóm là Saladin sống vào thế kỷ XII, và Tomyris sống vào thế kỷ thứ VI TCN. Xa xôi là bà hoàng Wilhemina của Hà Lan vào thế kỷ XIX. Những khoảng thời gian khác nhau chỉ làm cho trò chơi thêm phần thú vị, không ai quan tâm đến sự chính xác lịch sử. Nếu muốn chính xác, có lẽ anh em nên thử nghiệm Europa Universalis 4 hoặc Total War thay vì Civilization.
Khám phá Vịnh Hạ Long, bài thơ của Nguyễn Trãi khiến mình phải mò mẫm trong dịch tiếng Anh, không nhận ra nó là 'Vân Đồn' (Lộ nhập Vân Đồn sơn phục sơn, Thiên khôi địa thiết phó kỳ quan.) Anh em nào đọc sub tiếng Anh mà nhận diện được thì giúp mình nhé.
Ở một khía cạnh trớ trêu khác, thiên tai liên tục gây rối, và game mô phỏng hậu quả của thiên tai bằng cách biểu diễn những hệ quả của lũ lụt, nước biển dâng có ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình chơi và xây dựng thành phố của anh em. Mặc dù những hậu quả này không đến nỗi làm mọi người áy náy như trên truyền hình, nhưng cũng khá khó chịu: Công trình bị hủy hoại, thậm chí có thể giảm dân số ở thành phố đó:
Ngược lại, khi hiểu rõ về cách chơi để Việt Nam phát triển mạnh nhất, sử dụng tài nguyên trên bản đồ để có bước khởi đầu hợp lý nhất (lựa chọn giữa khai mỏ, trồng trọt và chăn nuôi), tốc độ phát triển kinh tế của dân tộc trong trò chơi là nhanh và mạnh mẽ. Tốc độ này đến mức, anh em có thể tập trung nghiên cứu khoa học, chính trị để xây dựng máy nhà nước vận hành mượt mà nhất. Mượt mà đến mức nào? Chẳng qua là vào năm 1170, thời kỳ nhà Lý theo sách sử, mình đã có lính cầm súng musket đấu với bọn Barbarian chỉ có gươm và giáo. Nói cách khác, không có điều gì là quá khó khăn:
Ở mặt thực tế, nhưng lại hết sức hư cấu về lịch sử, Việt Nam dễ bị các tôn giáo khác xâm nhập và tác động. Trong trò chơi của tôi, có hai người hàng xóm vui vẻ là Saladin của Ả Rập ở phía tây nam và nữ hoàng Tomyris của Scythia ở phía tây bắc. Game trở nên hài hước khi vương quốc của Saladin vẫn theo đạo Hồi trong khi Scythia lại... theo Đạo giáo. Việt Nam bị kẹp giữa hai luồng văn hóa tín ngưỡng từ phía Bắc và phía Nam.
Dù sao đi nữa, điều này không ảnh hưởng nhiều nếu bạn lo lắng về việc đối phương sẽ chiến thắng theo mặt tôn giáo. Mỗi thành phố có tôn giáo chính riêng, nhưng điều này ít ảnh hưởng đến sự trung thành và tốc độ phát triển kinh tế của thành phố. Một điều cần cân nhắc là, nếu lập thành phố quá xa trung tâm, quá xa 'triều đình', sự trung thành có thể bị ảnh hưởng sau mỗi lượt. Đó là lý do tại sao hình ảnh dưới đây, 'thánh địa' Medina bị ảnh hưởng bởi sự xa cách, và cảm nhận sự giàu có của Việt Nam, tự tuyên bố trở thành một phần của quốc gia mà không cần phải triệu tập quân đội.
Nói một cách công bằng, nếu bạn chưa chơi phiên bản trước đó của Civilization hoặc chưa có kinh nghiệm nhiều với các trò chơi chiến thuật 4X, bắt đầu với Civ 6 có thể là thách thức. Ngay từ đầu trò chơi, bạn sẽ đối mặt với nhiều chỉ số và thông tin quan trọng không kém nhau. Nơi để xây thành phố với nhiều tài nguyên và phát triển dân số thoải mái? Làm thế nào để mở rộng lãnh thổ mà không xung đột với các nền văn minh khác? Làm thế nào để mỗi thành phố phát triển đồng đều, không có nơi thiếu thức ăn, nơi khác lại thiếu giải trí, giáo dục, tôn giáo? Làm thế nào để mở rộng thương mại với các vùng lãnh thổ khác, giao lưu văn hóa và kiếm nguồn thu nhập ổn định qua từng thời kỳ? Làm thế nào để 'làm hài lòng' từng đối tác hàng xóm, khi mỗi người lại có tư duy ngoại giao khác nhau?
Đó là những câu hỏi mà Civ 6 đặt ra, khiến người chơi phải đối mặt, và với những người chơi mới bắt đầu như tôi, điều này là hoàn toàn bình thường. Trong khoảng 200 lượt chơi đầu tiên, ở độ khó trung bình, bạn sẽ không phải lo lắng quá nhiều về việc 'thắng lợi'. Thay vào đó, bạn sẽ dẫn dắt dân của mình đến các vùng đất mới, xây dựng thành phố, phát triển tài nguyên như khai mỏ, xây trang trại, và khám phá những nguồn tài nguyên quý giá, cũng như xây quân đội và các công trình phục vụ thành phố, chiến đấu khi cần, và quan trọng nhất là xây dựng mối quan hệ ngoại giao với các quốc gia khác.Với dân tộc của chúng ta, mới được cập nhật trong game, mọi thứ sẽ dễ dàng hơn nhiều khi đã chọn được địa điểm lý tưởng. Việt Nam là tộc 'nuôi rùa' mạnh mẽ, không cần phải chiến đấu để mở rộng lãnh thổ, không phải lo lắng về việc bảo vệ quốc gia. Điều này cho phép ta tập trung thời gian và tư duy vào việc phát triển kinh tế và khoa học xã hội. Cảm giác khi nghe câu nói của Bà Triệu, 'Ta chỉ muốn cưỡi cơn gió mạnh, đạp sóng dữ, chém cá kình ở biển Đông, lấy lại giang sơn, dựng nền độc lập, cởi ách nô lệ,' khiến người chơi phải nổi da gà, mặc dù chưa thấy quốc gia nào trong trò chơi dám tấn công Việt Nam, thậm chí cả bà hoàng Wilhemina xứ Hà Lan dưới đây. Bà ấy chỉ dám chiến với Ả Rập, không dám đụng vào Việt Nam.
Điều kết nối tất cả những chi tiết gameplay phức tạp và rộng lớn của Civ 6 chính là bản đồ. Thành phố, mỏ quặng, khu giải trí, trường đại học và đền thờ tôn giáo của trò chơi, mặc dù có đồ họa hoạt hình tươi sáng, nhưng lại sống động hơn rất nhiều so với các phiên bản trước của series này. Những câu thoại mở khóa nghiên cứu mới, cùng những khám phá mới của Sean Bean, không chỉ mang lại cảm giác an ninh mà còn nhấn mạnh sự phát triển của con người trong hơn 5.000 năm, từ khi vườn treo Babylon được xây dựng cho đến khi con người khám phá vũ trụ để chinh phục Chị Hằng.Trong bản cập nhật này, một cải tiến thú vị trong lối chơi là Corporations & Monopolies, cho phép bạn tạo ra một thị trường độc quyền cho nhiều ngành hàng. Bằng cách sở hữu và xây dựng nguồn tài nguyên như cà phê, chè và gia vị, những 'công ty' này có thể tăng điểm khoa học, văn hóa, vàng, năng suất lao động, thậm chí là dân số. Điều này có thể mô tả chính xác tinh thần chăm chỉ của người Việt, luôn nỗ lực và làm việc chăm chỉ.
Dựa trên trải nghiệm của mình, Bà Triệu và Việt Nam là một nền văn minh dễ chơi khi kiểm soát tốt các nguồn tài nguyên và phát triển thành phố lớn. Mặc dù không phải là nền văn minh dễ nhất trong Civilization 6 và khá khó để chiến thắng về mặt văn hóa, tôn giáo hay quân sự, nhưng cảm giác khi chơi rất vui và thư giãn, đặc biệt khi nghe âm nhạc truyền thống như 'Trống Cơm' và 'Lý Kéo Chài' được phối hợp một cách hoành tráng.
