
Là một chuyên gia giảng dạy và tác giả tiếng Pháp nổi tiếng, từng làm trưởng khoa ngoại ngữ Đại học Sư phạm Huế từ 1977-1990, có vẻ như ông Trương Quang Đệ không có ý định 'sáng tác', chỉ muốn ghi lại chân thực những kỷ niệm vui buồn trên con đường đời 85 năm với 'hi vọng rằng những 'lời quê xanh thắm' sẽ không gây nhàm chán cho bạn bè gần xa' như ông đã 'thú nhận' trong cuốn sách được xuất bản năm 2019 (Xao xuyến cảm xúc về thời đại - NXB Văn Hóa - Văn Nghệ TP.HCM).
Cuộc phiêu lưu của tiểu thư khuê (NXB Phụ Nữ Việt Nam) - cuốn sách mới của ông chỉ có 140 trang, gồm 5 truyện, trong đó truyện dài nhất hơn 90 trang, như một tiểu thuyết tóm tắt, với tiêu đề gợi cảm nên được chọn làm tên sách.
Truyện 'Cuộc phiêu lưu của tiểu thư khuê', Trương Quang Đệ ghi lại từ lời kể của cô gái bên bờ sông La khi tác giả gặp lại ở TP.HCM.
Khi gặp nhau lần đầu, chỉ trong một khoảnh khắc bên bờ rừng tre, sau đó là mùi khoai nướng thơm phức trong căn bếp của thời kỳ 'Cải cách', tác giả đến để thông báo cho em trai của mình (là giáo viên của tác giả) đã nặng nề... Chỉ những điều đó thôi!
Sau những biến cố như thần thánh, khi mà anh em trong một gia đình phải chia xa nhau, một số ra đi về phía Nam, một số ra đi mãi mãi, cuộc gặp lại với cô gái không có bất kỳ ràng buộc nào dường như là một câu chuyện hư cấu; nhưng thật ra, tất cả đều là sự thật, chỉ cái tên Liên Hoa là giả mạo.
Nhân vật trong tác phẩm không có những thành tựu nổi bật như các 'ngôi sao', nhưng chính những người thầm lặng như Liên Hoa mới là minh chứng cho sức mạnh và sự đóng góp của cộng đồng bình dân chiếm nửa thế giới...
Có thể nói rằng, với những người như Liên Hoa không có sự đặc biệt nào, thậm chí còn bị cản trở ở mọi phía nhưng vẫn thành công. Từ cô gái bị oan uổng từ gia đình giàu có bị trục xuất khỏi trường học, phải trốn ra Hà Nội để kiếm sống, lại trở thành giáo viên đại học, sau đó mua được nhà ở Hà Nội và TP.HCM...
Bên cạnh những thành tựu của những con người giàu nghị lực như Liên Hoa, là vẻ đẹp nhân từ của bà mẹ Quảng Trị hay tình cảm ngây thơ và lòng hiếu khách của những cô gái dân công đắp đường mà học sinh Trương Quang Đệ tình cờ gặp lại khi trở về quê nhà sau khi giới tuyến 17 đã khép lại sau ngày 20-7-1954 (Ghi chú về tình thương).
Những cá nhân giản dị, nhưng lại đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn phẩm chất, tinh thần của người Việt - trong đó có không ít người thuộc tầng lớp văn minh của dân tộc...
Câu chuyện ngắn nhất trong cuốn sách lại là câu chuyện về tình yêu đầu đời của tác giả, gợi lên một 'truyện cổ tích' quen thuộc với sự hiện diện của lòng trung thành (Tìm thấy nét buồn trên khuôn mặt)...
Trong thời đại đầy biến động hiện nay, việc viết lại 'ký ức' về những câu chuyện như vậy cũng là cách để ghi chép những trải nghiệm đầy ý nghĩa. Tuy nhiên, khi đọc sách, chúng ta lại càng khẳng định rằng với nghị lực và lòng nhân ái, con người có thể vượt qua mọi khó khăn trên con đường đời đầy chông gai...
Theo Zing News
