Chú Cuội là một hình tượng trên Mặt Trăng, xuất phát từ truyền thuyết 'Người đàn ông dưới gốc cây Cung Trăng', nổi bật trong lễ hội Rằm tháng Tám. Khi trăng tròn, các vết lõm trên Mặt Trăng tạo thành hình dáng giống như cây đa ở Việt Nam hoặc Cây Quế theo quan niệm Trung Quốc, khiến câu chuyện ngày càng được biết đến. Trong ngày Trung Thu, Chú Cuội và Chị Hằng là hai nhân vật được trẻ em yêu thích nhất.
Truyện cổ tích về nhân vật ngồi dưới gốc cây đa trên Mặt Trăng thường được gọi là 'Cây thuốc cải tử hoàn sinh' hoặc 'Sự tích thằng Cuội cung trăng' (Nguyễn Đổng Chi), và còn được biết đến với tên 'Sự tích chú Cuội cung trăng' hoặc 'Thằng Cuội cung trăng'.
Trong Thần thoại Trung Hoa, hình tượng này là Ngô Cương, một tiên nhân gắn liền với Cây Quế Thần cao 500 trượng.
Trong văn hóa đại chúng
Ca dao và tục ngữ
- Ca dao:
- Thằng Cuội ngồi dưới gốc cây đa,
- Chăn trâu ăn lúa, gọi cha ơi ơi.
- Cha thì cắt cỏ trên trời cao,
- Mẹ cưỡi ngựa mời quan trên đường.
- Ông cầm bút và nghiên mài,
- Ông cầm tiền đi mua lá đa.
Âm nhạc
- 'Chú Cuội' - Phạm Duy
Ánh trăng chiếu sáng mái tóc, dẫn dắt trai gái về
Tình yêu! Giữa con đường làng, gặp lũ trẻ hát vè một câu:
Câu thơ về chú Cuội và tiên nga, Cuội ơi!
- 'Thằng Cuội' - Lê Thương
Ánh trăng sáng lấp lánh
Cây đa cổ thụ
Thằng Cuội già
Mơ về giấc mộng xưa...
Thơ ca
- 'Ước làm thằng Cuội'
- Đêm thu buồn lắm, chị Hằng ơi,
- Trần gian nay em đã chán rồi.
- Cung quế đã có ai ngồi đó chưa?
- Xin chị nâng cành đa lên cho vui.
- Có bầu có bạn chẳng thiết tủi,
- Cùng gió cùng mây thế mới vui.
- Mỗi năm rằm tháng tám,
- Tựa nhau nhìn xuống thế gian và cười.
- --Tản Đà
- Thằng Bờm