Buzz
Bạn cảm thấy mình là người có khả năng làm nhiều việc cùng một lúc, như một 'người ba tay sáu đầu
Vừa lướt Facebook vừa học, đôi khi còn kịp comment chơi.
Check email làm việc nhưng mở nhiều tab trên trình duyệt không liên quan.
Đeo tai nghe nghe bài giảng, đồng thời tay còn tranh thủ đánh cờ caro với bạn.
Làm việc và chơi game, xem MV ca nhạc cùng một lúc.
Nhiệm vụ của bạn là làm content, nhưng lại phải đảm nhận cả việc chỉnh sửa hình ảnh, âm thanh...
Vậy, bạn có phải là người đa nhiệm không? Đa nhiệm là gì mà nhiều người viết trong CV của mình rằng: Tôi là người đa nhiệm, đa di năng. Đa nhiệm là gì khiến nhiều nhà tuyển dụng mong muốn ứng viên có khả năng này. Liệu đa nhiệm có thực sự tồn tại không? Hãy cùng khám phá trong bài viết này.
1. ĐA NHIỆM - Ý NGHĨA RA SAO?
Theo dịch tiếng Việt, Đa nhiệm có nghĩa là việc làm nhiều công việc cùng một lúc.
Trong lĩnh vực máy tính, đa nhiệm đề cập đến việc chạy nhiều ứng dụng cùng một lúc. Thuật ngữ này được sử dụng từ những năm 60, xuất phát từ khả năng xử lý đa nhiệm của máy tính IBM System/360 mới ra mắt.
Trong ngành công nghệ thông tin, đa nhiệm là việc thực hiện đồng thời nhiều tác vụ trong một khoảng thời gian nhất định. Công việc mới có thể can thiệp vào những công việc đã bắt đầu trước đó mà không cần chờ chúng hoàn thành.
Thuật ngữ này sau này được sử dụng để mô tả cho con người. Nó biểu thị ngườicó khả năng thực hiện hai công việc cùng một lúc, có thể chuyển đổi linh hoạt giữa các công việc và thực hiện một số tác vụ liên tiếp một cách nhanh chóng và không sai sót.
Ví dụ, bạn có thể viết bài và giải toán cùng một lúc mà vẫn đảm bảo chất lượng bài viết và đáp án chính xác cho bài toán.
2. AI - NGƯỜI HỌC ĐA NHIỆM?
Giáo sư Strayer từ Đại học Utah, chuyên ngành tâm lý học, đã nhận định rằng hầu hết mọi người đều không thể xử lý được một lượng thông tin lớn từ nhiều tác vụ khác nhau. Nghiên cứu cho thấy chỉ có khoảng 2% người có thể đa nhiệm một cách hiệu quả.
Vậy đa nhiệm có thực sự tồn tại ở con người hay không? Có, với khoảng 2% dân số. Nhưng liệu bạn có nằm trong số 2% ít ỏi đó hay không phụ thuộc vào việc bạn đáp ứng những tiêu chí sau:
2.1. Đa nhiệm mà không ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc
Thực tế, não bộ của chúng ta không đủ khả năng thực hiện nhiều nhiệm vụ cùng một lúc vì bản chất của nó là tập trung vào một việc trong một thời gian nhất định. Cấu trúc của hệ thần kinh và hệ thống nhận thức luôn tập trung vào một việc duy nhất. Khi bạn đang đa nhiệm, bạnép bộ não phải chia sự tập trung. Hệ thống mạng lưới phức tạp trong não sẽ rối loạn khi phải xử lý nhiều thông tin cùng một lúc.
Ví dụ, khi bạn đang làm việc nhưng vẫn đang chat với bạn. Khi cần phải quay lại làm việc, bạn đã mất thời gian và tập trung, gây ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc.
Khi bạn đa nhiệm, thực ra bạn chỉ đang nhanh chóng chuyển đổi từ nhiệm vụ này sang nhiệm vụ khác. Liên tục chuyển đổi tập trung sẽ làm giảm hiệu suất và tăng thời gian làm việc.Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất làm việc.
. Nó ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất làm việc của bạn.Brian Tracy, một chuyên gia về phát triển cá nhân và kinh doanh, tác giả của cuốn sách nổi tiếng về hiệu suất “Eat that Frog”, cũng chỉ ra rằng thay vì tiết kiệm thời gian, làm việc đa nhiệm có thể làm giảm năng suất lao động lên đến 40%.
2.2. Đa nhiệm mà không mất tập trung và chậm trễ
Những người làm việc đa nhiệm thường dễ mất tập trung hơn so với những người làm việc tập trung. Bởi vì khi làm việc đa nhiệm, não bộ thường chuyển sự tập trung sang nhiệm vụ mới, dẫn đến sự phân tâm với nhiệm vụ cũ.Dẫn đến làm xao lãng nhiệm vụ cũ.
.Mặc dù phản đối quan điểm thông thường, chúng ta thường trở nên chậm chạp và không hiệu quả hơn khi thực hiện nhiều việc cùng một lúc. Theo nhận định của các chuyên gia tâm lý, đa nhiệm đem lại chi phí chuyển đổi nhiệm vụ, hay những tác động tiêu cực từ việc chuyển từ nhiệm vụ này sang nhiệm vụ khác. Chi phí chuyển đổi nhiệm vụ bao gồm việc làm việc chậm lại do sự phân tâm tăng lên khi chuyển từ công việc này sang công việc khác.Chi phí chuyển đổi nhiệm vụ có thể làm tốc độ làm việc chậm lại do sự cần đến tinh thần gia tăng khi chuyển từ một công việc sang một công việc khác. Ví dụ, một nghiên cứu vào năm 2003 đã chỉ ra rằng, nếu một người kiểm tra email mỗi 5 phút, thì trung bình sẽ mất thêm 64 giây để quay lại công việc trước đó.
Một nghiên cứu vào năm 2003 đã chỉ ra rằng, nếu một người kiểm tra email mỗi 5 phút, thì trung bình sẽ mất thêm 64 giây để quay lại công việc trước đó.Nhiều công việc đồng thời có thể dẫn đến việc làm chậm lại do sự phân tâm gia tăng khi chuyển từ một công việc sang một công việc khác.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, nếu một người kiểm tra email mỗi 5 phút, thì trung bình sẽ mất thêm 64 giây để quay lại công việc trước đó.
Làm nhiều việc cùng một lúc có thể làm giảm hiệu suất làm việc của bạn và dẫn đến việc bạn dễ mắc lỗi hơn. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng sinh viên thường có điểm trung bình thấp hơn khi họ làm nhiều nhiệm vụ cùng một lúc trong lớp học, và họ thường mất thêm thời gian để hoàn thành bài tập về nhà nếu tiếp tục làm việc đa nhiệm. Hiện tượng này cũng được quan sát ở người lớn, với một nghiên cứu vào năm 2018 chỉ ra rằng họ có khả năng gây ra nhiều lỗi hơn khi lái xe nếu họ làm việc đa nhiệm.
3. CÓ MỘT SỰ NHẦM LẪN Ở ĐÂY:
Chúng Ta Thường Nhầm Tưởng Mình là Multitasking?
Dù có ba dấu hiệu khó khăn trên, nhưng việc trở thành một trong 2% dân số đó là khá hiếm. Tuy nhiên, nhiều người vẫn tin rằng họ đang làm nhiều việc cùng một lúc, thậm chí làm điều đó rất tốt:
Tôi vẫn có thể đan len và xem kênh truyền hình yêu thích cùng một lúc.
Tôi có thể nhảy nhót trong khi nấu cơm.
Tôi có thể đánh máy và đọc chuyện cùng một lúc.
Tôi có thể đánh răng trong khi lau mặt, mặc quần áo và xỏ dép một cách nhẹ nhàng...
Nhưng đáng tiếc, những hành động đó không được coi là multitasking. Chính xác thì những hành động đólà kỹ thuật
(hành vi được thực hiện tự động, không cần kiểm soát thường xuyên từ ý thức, không yêu cầu kiểm tra bằng thị giác. Các hành động này mang tính chất tổng quát, mượt mà mà không có hành động dư thừa, mang lại kết quả cao, tiết kiệm năng lượng thần kinh và cơ bắp) vàhành vi tự động hóa thành thói quen
(Là những hành động cơ bản, liên quan đến nhu cầu hàng ngày, luôn xuất hiện trong các tình huống cụ thể, bền vững và được đánh giá về mặt đạo đức như đánh răng, rửa mặt, mặc quần áo...).Vì vậy, đừng bao giờ nhầm lẫn với những công việc phức tạp đòi hỏi sự tập trung và 'động não' nhiều như vậy; những hành động này chủ yếu không cần kiểm soát thường xuyên từ ý thức, chúng là thói quen. Hoặc chúng là những hành động thường không được thực hiện đồng thời, mà chỉ chuyển đổi liên tục giữa các tác vụ. Thay vì sử dụng thuật ngữ 'multitasking', 'task-switching' mới là thuật ngữ mô tả chính xác cho cách làm việc này.
4. CÓ NÊN THỰC HIỆN MULTITASKING?
Với 2% dân số, đa nhiệm mang lại nhiều lợi ích và hiệu quả. Trong một số vị trí quan trọng như quản lý, tổ chức, kiểm soát và đào tạo, khả năng đa nhiệm là rất cần thiết. Có nhiều người đa nhiệm nổi tiếng như Elon Musk, Bill Gates, Mark Zuckerberg...
Tuy nhiên, với phần lớn 98% dân số còn lại, đa nhiệm không phải là lựa chọn tốt bởi:
Đa nhiệm có thểgiảm chỉ số IQ
cụ thể: Nghiên cứu của Đại học California vào năm 2011 chỉ ra rằng việc chuyển đổi hoạt động liên tục ảnh hưởng đến khả năng ghi nhớ tạm thời trong não. Điều này có thể dẫn đến suy giảm trí nhớ khi già đi. Có thể do thói quen đa nhiệm kéo dài làm thay đổi não bộ theo thời gian, dẫn đến sự mất tập trung và vấn đề về tập trung hoặc có thể những người có khả năng này có xu hướng đa nhiệm hơn từ ban đầu. Ngày càng, não bộ trở nên ít linh hoạt hơn. Một nghiên cứu tại Đại học London chỉ ra rằng, những người đa nhiệm có thể mất đi 15 điểm IQ.Đa nhiệmgây suy giảm EQ và ảnh hưởng đến tinh thần của bạn
. Chuyển từ một nhiệm vụ sang khác có thể tạo ra khó khăn trong việc điều chỉnh các yếu tố gây mất tập trung và có thể dẫn đến tình trạng tinh thần kém đi, làm bạn chậm trễ. Bạn luôn cảm thấy quá tải, khó tập trung lại, cảm thấy mệt mỏi với công việc. Điều này dẫn đến việc bạn dễ cáu gắt, lo lắng. Bạn thường có tâm trạng khó chịu trong giao tiếp và tương tác với người khác, hoặc tự biến mình thành người “kém vui”.Ngoài ra, đa nhiệm cũng mang lạinhiều tác động tiêu cực khác
như làm giảm hiệu suất làm việc, làm suy giảm khả năng phán đoán và giải quyết vấn đề, làm giảm sự hạnh phúc của bạn….
5. PHẢI LÀM GÌ ĐỂ BẢO VỆ BẢN THÂN KHỎI THÓI QUEN ĐA NHIỆM?
Thực tế, chúng ta vẫn bị cuốn hút vào việc đa nhiệm mặc dù không thể. Bởi đa nhiệm luôn có mộtlôi cuốn không thể cưỡng lại
và khiến chúng tacảm nhận sự thoải mái hoặc siêu việt
.Khi học bài hoặc xem TV, hoặc thậm chí là vẽ nghệch ngoạc, chúng ta có thể không học hiệu quả nhưng lại cảm thấy thoải mái và thư giãn hơn. Tương tự, khi nghe nhạc trong khi lái xe hoặc chơi thể thao, điều quan trọng không phải là nó làm cho bạn làm việc nhanh hơn, mà làm cho bạn cảm thấy tốt hơn. Chính là cảm xúc. Chúng ta thường nhầm lẫn giữa hiệu suất công việc và cảm xúc đi kèm. Dần dần, cảm xúc đó sẽ trở thànhđộng lực thú vị
và thúc đẩy chúng talặp lại hành vi đa nhiệm
, biến nó thành một loạithói quen tự củng cố
mặc dù không hiệu quả.
Vậy làm thế nào để từ chối thói quen này?
- Hãy luôn tự nhắc nhở bản thân rằng thói quen này không hề tốt, nó có thể làm giảm IQ, EQ, suy giảm trí nhớ và gây ra căng thẳng.
Chúc bạn may mắn thoát khỏi việc tự áp đặt lên tinh thần và trí não của mình những công việc quá sức như việc đa nhiệm!
