1. Da vàng do thiếu chất gì?
-
Vàng da ở trẻ sơ sinh
Da vàng có thể xuất hiện sau khi trẻ mới sinh trong khoảng 24 giờ hoặc 2 tuần (đối với trẻ sinh non). Tình trạng này được gọi là vàng da sinh lý. Với các trường hợp này, chỉ số bilirubin trong máu không quá cao và mức độ vàng da cũng không quá nghiêm trọng. Trẻ chỉ bị vàng da ở vùng mặt, cổ, ngực hoặc vùng bụng trên rốn.
Vàng da có nhiều nguyên nhân
-
Thức ăn giàu caroten
Caroten thường có trong các loại hoa quả màu vàng như xoài, đu đủ, cà rốt,… Ngoài ra, chúng cũng có trong lòng đỏ trứng gà và một số loại rau xanh như đậu bắp, súp lơ xanh, cà tím, bí ngô,…
Nếu ăn quá nhiều thực phẩm này mỗi ngày có thể làm tăng lượng caroten trong cơ thể, gây vàng da. Tuy nhiên, tình trạng này thường không nguy hiểm và có thể được cải thiện nhanh chóng nếu ngừng ăn các loại thực phẩm nêu trên.
Vàng da có thể do thiếu chất sắt
-
Da vàng có thể là dấu hiệu thiếu sắt
Về câu hỏi “da vàng là do thiếu chất gì”, các chuyên gia giải thích rằng, có thể cơ thể bạn đang bị thiếu máu do không được cung cấp đủ sắt. Sắt là một chất cần thiết cho cơ thể. Khi thiếu sắt, cơ thể có thể cảm thấy mệt mỏi, đau đầu, chóng mặt và có thể ảnh hưởng đến hoạt động của nhiều cơ quan. Ngoài các triệu chứng trên, vàng da cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo rằng cơ thể bạn đang thiếu sắt.
-
Vàng da có thể xuất phát từ một số bệnh lý
Ngoài các nguyên nhân đã đề cập, vàng da cũng có thể do một số bệnh lý gây ra. Cụ thể như sau:
+ Vàng da có thể là do một số bệnh liên quan đến hồng cầu, như bệnh tan máu bẩm sinh (bệnh Hb: thalasemenia, HbE), bệnh hồng cầu hình liềm,… Khi các tế bào hồng cầu bị phá hủy nhanh chóng, lượng bilirubin trong máu tăng lên đột ngột và các tế bào gan không kịp chuyển hóa bilirubin này. Điều này dẫn đến sự tích tụ bilirubin trong máu và gây ra hiện tượng vàng da.
Vàng da có thể do một số bệnh lý liên quan đến gan
+ Vàng da có thể do một số bệnh liên quan đến tế bào gan, như viêm gan, ung thư gan, xơ gan,… Khi tế bào gan bị tổn thương hoặc suy giảm chức năng, quá trình chuyển hóa bilirubin sẽ bị ảnh hưởng, dẫn đến việc bilirubin tích tụ trong máu và gây ra hiện tượng vàng da.
+ Do một số bệnh liên quan đến ống mật như sỏi mật, ung thư đầu tụy, viêm tụy cấp, hẹp đường dẫn mật, ung thư túi mật, viêm đường dẫn mật,… Thường, dịch mật chứa bilirubin sẽ được dẫn từ ống dẫn mật nhỏ đến ống mật chủ. Nhưng khi ống mật chủ bị hẹp hoặc tắc nghẽn, dịch mật có thể tràn vào máu và gây vàng da.
+ Vàng da có thể do một số loại thuốc: Bên cạnh các nguyên nhân đã đề cập, một số loại thuốc cũng có thể gây ra tình trạng vàng da, như các thuốc làm giảm số lượng bạch cầu (thuốc sulfa và nitrofurantoin), Chloramphenicol,... Những loại thuốc này có thể ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa gan và đường mật, dẫn đến sự tích tụ bilirubin và gây vàng da. Ngoài ra, vàng da cũng có thể xuất phát từ việc truyền máu, bất đồng nhóm máu, sốt rét,...
2. Phải làm gì khi gặp phải tình trạng vàng da?
2.1. Điều trị bệnh
Khi bị vàng da, bệnh nhân thường xuất hiện một số dấu hiệu như sau: Vàng mắt, vàng lòng bàn tay, lòng bàn chân, nước tiểu có màu vàng, phân màu trắng, sốt, cơ thể mệt mỏi, suy giảm sức khỏe, ăn uống kém, đau ở vùng bên phải dưới xương sườn,...
Kiểm tra máu để chẩn đoán bệnh
Khi phát hiện dấu hiệu bất thường, không nên tự tiện mà cần đi khám để bác sĩ tiến hành các xét nghiệm cần thiết để tìm ra nguyên nhân. Đối với những người có tiền sử rượu bia, viêm gan do virus hoặc nghi ngờ sỏi mật, cần thông báo với bác sĩ. Cụ thể, một số xét nghiệm thường được thực hiện là:
- Siêu âm ổ bụng để kiểm tra gan và một số cơ quan trong ổ bụng. Siêu âm có thể phát hiện các bất thường trong gan hoặc sỏi mật.
- Xét nghiệm máu: Đo nồng độ bilirubin trong máu và đánh giá chức năng gan. Các xét nghiệm khác như tổng số hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu, sắt trong máu, ferritin, chức năng thận, HBsag, HCV,...
- Ngoài ra, bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân thực hiện CT Scanner để kiểm tra kỹ về gan, tụy, đường mật,... nếu có nghi ngờ.
2.2. Phương pháp điều trị
Để điều trị vàng da một cách hiệu quả, cần phải xác định nguyên nhân gây bệnh một cách chính xác. Tùy thuộc vào từng trường hợp, bệnh nhân có thể được điều trị bằng cách nội khoa hoặc qua ca phẫu thuật để loại bỏ sỏi và cải thiện tình trạng vàng da.
Thêm vào chế độ ăn những thực phẩm giàu sắt để cải thiện vàng da
Nếu vàng da do thiếu sắt hoặc ăn quá nhiều thực phẩm chứa caroten, bạn cần bổ sung sắt hoặc giảm lượng caroten trong chế độ ăn hàng ngày.
Nếu phát hiện sớm, bệnh có thể được điều trị hiệu quả. Ngược lại, nếu phát hiện bệnh muộn, điều trị sẽ khó khăn hơn và có thể gây hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe. Vì vậy, khi có dấu hiệu bất thường, bạn nên đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Mytour là một trong những địa chỉ uy tín giúp bạn kiểm tra và theo dõi sức khỏe, đặc biệt là các vấn đề về gan mật - nguyên nhân gây vàng da. Với trang thiết bị hiện đại và đội ngũ bác sĩ chuyên môn, bạn sẽ được đảm bảo kết quả chính xác cùng những phương pháp điều trị hiệu quả nhất.