Đá Đá trầm tích | |
Đá vôi ở xã Sính Lủng, Đồng Văn, Hà Giang | |
Thành phần | |
---|---|
Calci cacbonat: tinh thể vô cơ calcit hoặc vật liệu vôi hữu cơ |
Đá vôi là một loại đá trầm tích, chủ yếu bao gồm các khoáng vật calcit và aragonit (các dạng kết tinh khác nhau của calci cacbonat CaCO3). Đá vôi thường không trong sạch, thường có sự hiện diện của các tạp chất như đá phiến silic, silica, đá mácma, đất sét, bùn, cát, và bitum... Do đó, nó có màu từ trắng đến màu tro, xanh nhạt, vàng, và thậm chí màu hồng sẫm hoặc đen. Độ cứng của đá vôi là 3, khối lượng riêng khoảng 2.600 ÷ 2.800 kg/m³, cường độ chịu nén từ 1700 ÷ 2600 kg/cm², và độ hút nước từ 0,2 ÷ 0,5%.
Các loại đá vôi
Đá vôi có nhiều dạng, ví dụ như đá vôi silic nhiều có độ cứng cao hơn nhưng dễ vỡ. Đá vôi đôlômit có tính cơ học tốt hơn so với đá vôi thông thường. Đá vôi chứa nhiều sét (trên 3%) thì sẽ có độ bền nước kém. Travertin là một loại đá vôi đa dạng, hình thành dọc theo các dòng suối, đặc biệt là ở những nơi có thác nước, suối nước nóng hoặc lạnh. Tufa, loại đá vôi xốp được tìm thấy gần các thác nước hoặc hình thành khi các khoáng chất cacbonat kết tủa ra khỏi nước nóng. Coquina là một loại đá vôi kết hợp kém, bao gồm các mảnh san hô hoặc vỏ sò.
Đặc điểm
- Khối lượng riêng từ 2,6 đến 2,8 g/cm³
- Cường độ chịu nén từ 45 đến 80 MPA
- Dễ dàng chế tạo thành các vật liệu dạng hạt
- Không cứng bằng đá cuội và có thể phản ứng với axit, tạo khí bay
Xâm thực núi đá vôi
Hiện tượng này có thể quan sát được trong quá trình hình thành các thạch nhũ trong các hang động.
Phương trình hóa học:
(1) CaCO3 + CO2 + H2O ↔ Ca(HCO3)2 (2)
Chiều phản ứng theo hướng từ (1) đến (2) mô tả quá trình xâm thực núi đá vôi. Chiều phản ứng từ (2) về (1) mô tả quá trình hình thành thạch nhũ trong các hang động.
Các ứng dụng của đá vôi
Đá vôi không cứng bằng đá granit nhưng lại phổ biến và dễ khai thác và chế biến hơn, vì vậy được sử dụng rộng rãi hơn. Nó thường được dùng làm cốt liệu cho bê tông, rải lên mặt đường ô tô và đường sắt, và trong các công trình thủy lợi nói chung, cũng như để sản xuất tấm ốp, tấm lát và các cấu kiện kiến trúc khác. Đá vôi cũng là nguyên liệu chính để sản xuất vôi và xi măng.
Phong cảnh của vùng đất chứa các cảnh vật đá vôi
- Núi Đôi Mèo
- Hang động Karst
- Đồng bằng Karst
- Động Phong Nha
- Vịnh Hạ Long