Đặc điểm tâm trạng trong đoạn thơ Kiều tại lầu Ngưng Bích

Yêu cầu: Phân tích tâm trạng của Kiều trong đoạn thơ tại lầu Ngưng Bích

Khám phá tâm trạng của Kiều trong đoạn thơ tại lầu Ngưng Bích

Bài làm:

Trong văn học cổ điển của Việt Nam, Nguyễn Du được biết đến như một nhà thơ vĩ đại với tâm hồn nhân ái và tài năng vượt trội. 'Truyện Kiều' là tác phẩm nổi tiếng nhất của ông, còn được gọi là 'Đoạn trường tân thanh'. Trong tác phẩm kinh điển này, Nguyễn Du đã mô tả một cách chân thực nhân vật Vương Thúy Kiều, một người phụ nữ có lòng hiếu nghĩa, nhưng số phận lại chất chứa bi kịch và đau đớn, trong một xã hội thất thoát bởi quyền lực và tiền bạc. Một trong những đoạn thơ ấn tượng miêu tả tâm trạng của Kiều trên con đường đau khổ là đoạn 'Kiều ở lầu Ngưng Bích':

'Trước lầu Ngưng Bích, mùa xuân trôi qua
...
Âm thanh sóng vỗ ngân nga quanh quẩn góc phố'

Đoạn thơ này mô tả tình hình của Kiều sau khi bị Mã Giám Sinh lừa bán đến lầu xanh của Tú Bà. Do Kiều phản đối mạnh mẽ, Tú Bà đã ép buộc Kiều sống cô độc tại lầu Ngưng Bích, một nơi vắng vẻ, xa xôi, xa xa làng quê. Khung cảnh ở đây thật u tối:

Dưới bóng lầu Ngưng Bích, mùa xuân khe khẽ
Mảnh non xa gần như trăng soi rạng rỡ
Bốn phía mênh mông bát ngát xa trông
Cát vàng nơi này, bụi hồng chốn kia.

Ngay từ câu đầu, Nguyễn Du đã lồng ghép nỗi đau của Kiều trong hai từ 'khóa xuân'. Tuổi xuân, thời kỳ đẹp nhất của con người, lại trở thành cơn ác mộng đối với Kiều. Cảnh lầu Ngưng Bích âm u, nhưng đồng thời cũng là biểu tượng tuyệt vời cho tâm trạng của Kiều: xa xôi và cô đơn. Từ cách miêu tả phong cảnh đến sự kết hợp từ ngữ, hình ảnh như: non xa gần, cát vàng, bụi hồng... toát lên nỗi đau và trống trải trong lòng Kiều.

Từ cách tả phong cảnh đến biểu hiện cảm xúc của nhân vật, nhà thơ chuyển sang diễn đạt trực tiếp nỗi đau trong tình cảnh này:

Mây sớm kề cạnh đèn khuya
Tim nhau tan nát, mối tình tan vỡ.

Bằng từ ngữ 'bẽ bàng', nhà thơ thể hiện sự chua xót và đau đớn của Kiều, một người con gái lương thiện, nhưng bị bóp méo bởi số phận, đến nỗi nghĩ đến cái chết nhưng không thể tự giải thoát. Cô cô đơn, kêu trời nhưng trời không đáp, kêu đất nhưng đất vẫn lạnh lùng, chỉ có mây buổi sớm và ánh đèn buổi khuya làm bạn, thấm thía lo âu. Với vài từ, nhà thơ đã tái hiện lại mọi đau đớn trong lòng Kiều, khiến người đọc cảm thấy sâu sắc.

Trong những ngày tối tăm tại lầu Ngưng Bích, Kiều không chỉ đau khổ mà còn dành tình thương cho những người thân yêu nhất của mình:

Nghĩ về người dưới ánh trăng, chúng ta nghĩ về sự chờ đợi. Tin rằng sương đêm sẽ mang lại tin vui, nhưng sự chờ đợi mãi không đến, chỉ còn lại sự cô đơn bên góc bể. Mối tình giữa Kiều và Kim Trọng được tái hiện qua từng từ, từng dòng thơ của Nguyễn Du, khiến người đọc không chỉ cảm nhận được nỗi nhớ của Kiều mà còn đau lòng vì tình yêu không thể được thực hiện.

Với cụm từ 'dưới ánh trăng, chúng ta nghĩ về sự chờ đợi. Tin rằng sương đêm sẽ mang lại tin vui, nhưng sự chờ đợi mãi không đến, chỉ còn lại sự cô đơn bên góc bể.', nhà thơ tài năng đã diễn đạt sâu sắc về tình yêu và sự chờ đợi, khiến cho lòng người rung động. Mối tình giữa Kiều và Kim Trọng được tái hiện qua từng từ, từng dòng thơ của Nguyễn Du, khiến người đọc không chỉ cảm nhận được nỗi nhớ của Kiều mà còn đau lòng vì tình yêu không thể được thực hiện.

Kiều vẫn là người con hiếu thảo, luôn nhớ về cha mẹ già yếu:

Dựa vào cửa, ngóng trông ngày mai
Quạt ấm lòng ai giữa đêm dài
Sân Lai xa xôi vạn dặm
Có lẽ gốc cây đã ôm lâu...

Nhớ về cha mẹ, Kiều thể hiện bằng từ 'xót', toát lên tình thương lo âu của người con xa xứ. Hình ảnh 'quạt nồng ấp lạnh', 'sân Lai', 'gốc tử' được Nguyễn Du sử dụng một cách tinh tế, diễn đạt sâu sắc tình cảm của Kiều đối với cha mẹ và mái nhà xưa.

Trong đoạn cuối của 'Kiều ở lầu Ngưng Bích', tám dòng thơ cuối cùng là một mảnh hồn của Kiều, thể hiện sự cô đơn và đau khổ khi bước vào cuộc sống mới.

Ngắm cửa bể buồn chiều tà
Thuyền xa buông cánh buồm xa xa
Chuồn chuồn nước mới rải ra
Hoa trôi lang thang, biết về đâu?
Thảm cỏ nội cảnh u buồn
Mặt đất chân mây màu xanh rêu
Ngọn gió cuốn trời mặt duềnh
Nghe sóng vỗ ầm ầm quanh ghế ngồi.

Đoạn thơ này sử dụng bút pháp tả cảnh ngụ tình để phản ánh tâm trạng của nhân vật chính, Thúy Kiều. Mỗi chi tiết tả cảnh đều thể hiện một cảm xúc sâu sắc của Kiều, với từ khóa 'Buồn trông'.

Tám dòng thơ này tạo nên bốn bức tranh phong cảnh tuyệt vời, thể hiện vẻ đẹp và hùng vĩ của thiên nhiên, đồng thời phản ánh tâm trạng đau khổ và nỗi nhớ nhung của nhân vật Kiều.

Những dòng thơ cuối cùng miêu tả hình ảnh hoa trôi trên nước, mang thông điệp về sự lênh đênh, không chắc chắn trong cuộc sống của nhân vật, tạo nên bức tranh u tối về số phận và định mệnh không thể tránh khỏi.

Trong lòng lầu Ngưng Bích, bóng tối bao phủ mọi nơi. Không gian rỗng lạnh như cái chết vậy, chỉ có tiếng gió thổi qua như là tiếng khóc than của Kiều. Nỗi buồn ẩn sau mỗi hơi thở, trong tim nàng là sự tuyệt vọng không lối thoát...

Những cơn gió dữ dội gào thét bên tai, như lời nguyền rủa về số phận của Kiều. Âm thanh của sóng vỗ trở nên huyền bí, như những cánh cổng địa ngục mở ra. Nàng Kiều, đứng như một bóng ma lạc lối giữa biển cả loạn lạc...

Trong Truyện Kiều, lầu Ngưng Bích là biểu tượng của sự hoang tàn, cô đơn. Nguyễn Du đã lồng ghép vào từng dòng thơ bi kịch, sự xót xa của một tâm hồn lạc lối giữa vùng đất không tồn tại. Sự mất mát, sự chết chóc hiện hữu ở khắp mọi nơi...

""""---HẾT""""-

Đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích là một minh chứng về khả năng tài năng của Nguyễn Du trong việc khắc họa tâm lí nhân vật, hãy cùng tìm hiểu thêm về bài Phê bình đoạn thơ Kiều ở lầu Ngưng Bích để thấy rõ hơn tâm trạng của nhân vật nữ trên con đường đầy gian nan, bạn cũng có thể tham khảo thêm: Nhận định về đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích, Phê bình tám câu thơ cuối trong bài Kiều ở lầu Ngưng Bích, Phê bình đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích, Phê bình tâm trạng của Kiều trong Kiều ở lầu Ngưng Bích.