Đại lộ Cách Mạng Tháng Tám, TP. Hồ Chí Minh

Đại lộ Cách Mạng Tháng Tám là một tuyến đường chính quan trọng ở TP. Hồ Chí Minh, kéo dài từ ngã sáu Phù Đổng (Quận 1) đến ngã tư Bảy Hiền (Quận Tân Bình).

Vị trí

Tuyến đường này khởi đầu tại ngã sáu Phù Đổng (nơi giao nhau của sáu con đường: Cách Mạng Tháng Tám, Lý Tự Trọng, Phạm Hồng Thái, Nguyễn Thị Nghĩa, Nguyễn Trãi và Lê Thị Riêng), đi về hướng tây bắc vào Quận 3 và đến Công trường Dân Chủ (nơi giao nhau của các con đường: Cách Mạng Tháng Tám, Ba Tháng Hai, Võ Thị Sáu, Lý Chính Thắng, Nguyễn Phúc Nguyên và Nguyễn Thượng Hiền). Từ điểm này, đường tiếp tục hướng thẳng qua khu vực Hòa Hưng, tạo thành ranh giới giữa Quận 3 và Quận 10, sau đó đi tiếp qua quận Tân Bình đến ngã tư Bảy Hiền (nơi giao nhau của bốn con đường: Cách Mạng Tháng Tám, Trường Chinh, Lý Thường Kiệt, và Hoàng Văn Thụ).

Quá trình lịch sử

Con đường này trước đây là một phần của tuyến đường Thiên Lý nối Gia Định với Tây Ninh và Cao Miên (hiện nay là các con đường Cách Mạng Tháng Tám, Trường Chinh và Quốc lộ 22). Dưới triều Nguyễn, nó là tuyến giao thông chính giữa Gia Định và Nam Vang (Cao Miên), được sử dụng bởi các đoàn sứ thần, thương nhân vận chuyển hàng hóa bằng xe trâu, bò hoặc ngựa thồ giữa hai vương quốc. Con đường này cũng chứng kiến sự xuất hiện của các đoàn quân Nguyễn đến hỗ trợ theo yêu cầu của triều đình Cao Miên chống lại quân xâm lược Xiêm.

Sách Gia Định thành thông chí ghi lại như sau: 'Tháng 10 năm Ất Hợi (1815), niên hiệu Gia Long 14, tổng trấn Gia Định chỉ đạo đo đạc từ cửa Đoài Duyệt phía tây Thành đến cầu Tham Lương, bến đò Thị Lưu qua chầm Lão Nhông đến ngã ba Sứ lộ, tiếp tục qua Khê Lăng đến đất Kha Pha Cao Miên, rồi đến sông lớn, dài 439 dặm, nơi có sông thì xây cầu, chỗ bùn lầy thì đắp đất, rừng rú thì đốn cây, tạo thành con đường Thiên lý rộng 6 tầm để người ngựa qua lại được thuận lợi.'

Vào năm 1865, người Pháp gọi đoạn đường từ ngã sáu Phù Đổng đến Quận 12 ngày nay là đường Thuận Kiều, theo tên của đồn Thuận Kiều (nằm ở khu vực thuộc phường Tân Thới Nhất hiện nay). Đến năm 1916, đoạn đường trong thành phố Sài Gòn được đặt tên là đường Verdun, trong khi phần còn lại của con đường đến Campuchia được gọi là đường thuộc địa số 1. Ngày 25 tháng 4 năm 1947, chính quyền Quốc gia Việt Nam đổi tên đoạn đường từ ngã sáu Phù Đổng đến đường Nguyễn Thị Minh Khai thành đường Nguyễn Văn Thinh, đoạn từ Nguyễn Thị Minh Khai đến Điện Biên Phủ thành đường Thái Lập Thành. Ngày 31 tháng 10 năm 1951, đoạn từ đường Điện Biên Phủ đến đường Hòa Hưng được đổi tên thành đường Chanson. Lúc này, đường Verdun chỉ còn một đoạn ngắn từ đường Hòa Hưng đến đường Bắc Hải hiện nay.

Năm 1955, chính quyền Việt Nam Cộng hòa hợp nhất bốn con đường Nguyễn Văn Thinh, Thái Lập Thành, Chanson và Verdun thành đường Lê Văn Duyệt, kéo dài từ ngã sáu đến ranh giới thành phố Sài Gòn (kênh Vòng Thành, nay là đường Bắc Hải); đổi tên đường thuộc địa số 1 thành Quốc lộ 1, riêng đoạn từ ranh giới thành phố Sài Gòn đến Bà Quẹo (thuộc tỉnh Gia Định) được gọi là đường Phạm Hồng Thái.

Năm 1975, chính quyền Cộng hòa Miền Nam Việt Nam đã sáp nhập các đoạn đường Lê Văn Duyệt, Phạm Hồng Thái và một phần Quốc lộ 1 thành đường Cách Mạng Tháng Tám, kéo dài từ ngã sáu đến cầu Tham Lương. Đến năm 2000, Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh quyết định tách đoạn đường Cách Mạng Tháng Tám từ ngã tư Bảy Hiền đến cầu Tham Lương và kết hợp với một phần Quốc lộ 22 để tạo thành đường Trường Chinh như hiện tại.

Trạng thái hiện tại của tuyến đường

Mặc dù là một tuyến giao thông chính, đoạn đường từ công trường Dân Chủ đến ngã tư Bảy Hiền có mặt đường khá hẹp, chỉ khoảng 8–10 mét, đủ cho 2–3 làn xe lưu thông. Điều này dẫn đến tình trạng ùn tắc giao thông thường xuyên vào giờ cao điểm. Theo quy hoạch, con đường này dự kiến có lộ giới 35 mét và sẽ có tuyến đường sắt đô thị số 2 chạy ngầm dưới lòng đất. Từ năm 2020, Thành phố Hồ Chí Minh đã bắt đầu thực hiện giải phóng mặt bằng dọc theo đường Cách Mạng Tháng Tám và đường Trường Chinh để mở rộng tuyến đường và xây dựng tuyến đường sắt đô thị này.

Ghi chú

Chú thích

• Đường Lê Văn Duyệt, TP. Hồ Chí Minh
• Đường Nguyễn Trãi, TP. Hồ Chí Minh
• Quốc lộ 22
• Tuyến số 2 (Đường sắt đô thị TP. Hồ Chí Minh)

Các liên kết ngoài

• “Con đường thiên lý qua Sài Gòn”. Báo điện tử Pháp Luật Thành phố Hồ Chí Minh. Ngày 20 tháng 2 năm 2018.