Dàn bài giải thích câu: Ưu tiên ăn cỗ trước, sau đó lội nước

I. Bố cục giải thích câu tục ngữ 'Ưu tiên ăn cỗ trước, sau đó lội nước'

1. Giới thiệu
- Mở đầu vấn đề: Hành vi, quan hệ trong xã hội
- Nêu vấn đề: Câu tục ngữ dân gian 'Ăn cỗ đi trước, lội nước theo sau' là bài học từ tổ tiên, dạy dỗ con cháu phát huy đạo đức và chỉ trích sự ích kỷ, hẹp hòi, 

2. Nội dung
* Giải thích câu tục ngữ:
- 'Ăn cỗ': Tham dự bữa tiệc/ bữa ăn quan trọng của gia đình/ cộng đồng: Tiệc cưới, tiệc tang,...
- 'Lội nước': Đi qua chỗ nước ngập, thường có bùn gây khó khăn cho việc đi lại
- 'Ăn cỗ đi trước': Khi được mời dự tiệc lớn, thì giành đi trước để thưởng thức món ngon
- 'Lội nước theo sau': Khi gặp khó khăn, trở ngại, theo sau người khác, không dám đi trước để tránh gặp rắc rối, nếu có vấn đề xảy ra thì người đi trước sẽ chịu, còn mình không gánh gì. 

* Phân tích tình hình hiện tại:
- Trong xã hội ngày xưa: Những kẻ ác bá, độc tài chỉ biết lợi dụng, cướp bóc thành quả lao động của nhân dân, trong khi người dân phải làm việc vất vả...
- Trong xã hội hiện đại: Vẫn còn những người chỉ tư lợi cho bản thân, khi có lợi thì nhanh chóng hành động, khi gặp khó khăn thì trốn tránh trách nhiệm, gánh lên người khác,...

* Xây dựng lối sống tốt đẹp:
- Tôn trọng trách nhiệm cá nhân, không tránh khỏi công việc hoặc đổ lỗi cho người khác khi gặp khó khăn
- Biết hợp tác, giúp đỡ lẫn nhau để hoàn thành mục tiêu chung
- Thể hiện lòng vị tha, sẵn lòng chia sẻ, cống hiến cho cộng đồng trước khi nhận lại
- Thế hệ trẻ cần học hỏi theo tinh thần làm việc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, sống và hiến dâng bản thân cho cộng đồng...

3. Tổng kết
Xác nhận lại vấn đề cần thảo luận và trình bày quan điểm của bản thân. 
 

II. Ví dụ mẫu Giải thích câu tục ngữ 'Ăn cỗ đi trước, lội nước đi sau'

Cuộc sống xung quanh chúng ta luôn là sự pha trộn giữa mối quan hệ con người với nhau và con người với thiên nhiên. Do đó, trong những mối quan hệ đó, con người cần phải học cách đối nhân xử thế, có lối sống hòa hợp, tốt đẹp trong ứng xử hàng ngày. Câu tục ngữ 'Ăn cỗ đi trước, lội nước đi sau' là một bài học mà tổ tiên đã truyền lại, nhằm dạy dỗ chúng ta thế hệ sau phát huy những phẩm chất đạo đức và chỉ trích cách sống ích kỷ, hẹp hòi, vụ lợi bản thân mà không quan tâm đến người khác.

'Ăn cỗ' đề cập đến việc tham dự một buổi tiệc hoặc bữa ăn quan trọng trong gia đình hoặc cộng đồng, như tiệc cưới, tiệc tang,... 'Lội nước' là hành động đi qua nơi nước ngập, thường có nhiều bùn gây khó khăn cho việc đi lại. 'Ăn cỗ đi trước' ám chỉ việc khi được mời dự tiệc lớn, thì giành đi trước để thưởng thức món ngon. Nếu đến sau, có thể bị thiếu phần, khó tranh giành, thức ăn không còn tươi ngon. 'Lội nước theo sau' là khi gặp khó khăn, người ta theo sau, vì không biết nơi nào sâu để lội qua, không dám đi trước mà theo sau người khác để biết,...

>> Xem ví dụ đầy đủ Giải thích câu: Ăn cỗ đi trước, lội nước đi sau tại đây.