Nêu đặc điểm của văn bản thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên.
Câu 1
Câu 1 (trang 54, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Nhận dạng đặc điểm của văn bản thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên.
Phương pháp giải:
Áp dụng phong cách viết văn thuyết minh về hiện tượng tự nhiên
Lời giải chi tiết:
- Tiêu đề và các mục lục rõ ràng, tổng quát
- Giải thích hiện tượng tự nhiên một cách chính xác, dễ hiểu
- Mô tả nguyên nhân hình thành, cách hoạt động và quá trình diễn ra của hiện tượng tự nhiên
- Sử dụng các mục và in đậm các từ khóa
- Sử dụng các phương tiện hình ảnh, bảng biểu, sơ đồ… để minh họa
- Trích dẫn nguồn thông tin uy tín, rõ ràng.
Câu 2
Câu 2 (trang 54, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Tóm tắt hai văn bản Bạn đã biết gì về sóng thần? và Sao băng là gì và những điều cần biết về sao băng? theo các nội dung sau mục đích viết, nội dung chính, cấu trúc, cách trình bày thông tin, nhan đề và đề mục, thông tin cơ bản và một số thông tin chi tiết, phương tiện phi ngôn ngữ.
Phương pháp giải:
Vận dụng tri thức đọc hiểu
Lời giải chi tiết:
|
Bạn đã biết gì về sóng thần? |
Sao băng là gì và những điều cần biết về sao băng? |
Mục đích viết
|
Cung cấp cho người đọc những thông tin cơ bản về sóng thần |
Tác giả cung cấp những thông tin cơ bản về sao băng và mưa sao băng |
Nội dung chính |
Giải thích và trình bày cơ chế, nguyên nhân dẫn đến sóng thần |
Giải thích và trình bày cơ chế, nguyên nhân dẫn đến sao băng và mưa sao băng |
Cấu trúc |
3 phần - Mở bài: Khái quát về hiện tượng và trình bày quá trình xảy ra hiện tượng sóng thần. - Thân bài: Giải thích nguyên nhân và cách thức diễn ra hiện tượng sóng thần. - Kết thúc: Thảm họa do sóng thần gây ra và một số trận sóng thần lớn trong lịch sử. |
3 phần - Mở bài: Giới thiệu khái quát và quá trình xảy ra sao băng và hiện tượng mưa sao băng. - Thân bài: Giải thích nguyên nhân và cách thức diễn ra hiện tượng sao băng và mưa sao băng. - Kết thúc: Trình bày sự việc cuối của hiện tượng mưa sao băng, giải thích chu kì của mưa sao băng. |
Cách trình bày |
Theo cấu trúc so sánh, đối chiếu |
Theo cấu trúc so sánh, đối chiếu |
Phương tiện phi ngôn ngữ |
Hình ảnh, số liệu |
Hình ảnh, số liệu |
Câu 3
Câu 3 (trang 54, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Xác định cấu trúc và ý chủ đề (nếu có) của đoạn văn dưới đây:
Nhân dân lao động, đặc biệt nông dân là những người gần sen, hiểu sen, yêu sen và trồng sen nhiều nhất. Họ đã đưa sen vào ca dao bao nhiêu lần, mỗi lần một cách, nhưng mỗi lần đều tuyệt vời và đẹp đẽ. Xét về nội dung và ý nghĩa biểu tượng, ẩn dụ thì hình tượng sen trong nhiều bài ca dao nói chung, cũng như câu “Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn” nói riêng, đã phản ánh đúng lẽ sống cao đẹp của con người Việt Nam từ ngàn xưa đến nay.
(Theo Hoàng Tiến Tựu, Hình ảnh hoa sen trong bài ca dao “Trong đầm gì đẹp bằng sen”)
Phương pháp giải:
Áp dụng kiến thức về cấu trúc đoạn văn và ý chủ đề
Lời giải chi tiết:
- Cấu trúc: Phân tích
- Ý chủ đề: Nhân dân lao động, đặc biệt nông dân là những người gần sen, hiểu sen, yêu sen và trồng sen nhiều nhất.
Câu 4
Câu 4 (trang 54, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Trong việc viết văn bản giải thích về một hiện tượng tự nhiên, cần lưu ý điều gì?
Phương pháp giải:
Áp dụng kiến thức xây dựng văn bản thuyết minh về một hiện tượng tự nhiên
Lời giải chi tiết:
Cần chú ý:
- Nội dung: Đảm bảo tính chính xác, khách quan.
- Hình thức: Ngôn ngữ rõ ràng, lập luận chặt chẽ, thuyết phục.
Câu 5
Câu 5 (trang 54, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Chia sẻ những kinh nghiệm em đã thu nhận được về cách nắm bắt nội dung chính trong quá trình thảo luận nhóm và trình bày lại những nội dung ấy một cách hiệu quả.
Phương pháp giải:
Vận dụng linh hoạt các kỹ năng đọc, viết, nói, nghe
Lời giải chi tiết:
- Lắng nghe tất cả các thông tin
- Ghi chú những điểm quan trọng và đặc biệt
- Chú ý đến minh chứng, số liệu để hiểu rõ hơn và ghi nhớ thông tin chính xác.
- Luyện tập kỹ năng trình bày, sử dụng ngôn từ phong phú và logic
- Chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi thuyết trình.
Câu 6
Câu 6 (trang 54, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Từ những điều đã học trong bài này, em hãy trả lời câu hỏi: Sự kì bí của thế giới tự nhiên gợi cho em những suy nghĩ gì?
Phương pháp giải:
Vận dụng kỹ năng viết bài
Lời giải chi tiết:
Thế giới tự nhiên luôn ẩn chứa những bí ẩn kỳ thú mà con người chưa thể khám phá hết. Tự nhiên là nguồn cảm hứng vô tận cho các nhà khoa học và những người tò mò. Trong thế giới tự nhiên, mọi hiện tượng đều có nguyên nhân, ví dụ như lông bông rực rỡ của chim cánh cụt đực giúp thu hút chim cái, hoặc hình dạng độc đáo của quả trứng chim kiến ngăn chúng trượt khỏi tổ. Cách chúng ta hiểu về tự nhiên cũng là cách chúng ta hiểu về quy luật tồn tại và phản ứng của con người. Đó là cách chúng ta học cách thích nghi, đương đầu với những thử thách của tự nhiên, và ngắm nhìn vẻ đẹp hùng vĩ và lãng mạn của thế giới tự nhiên.