Dàn bài phân tích hình tượng người lính Tây Tiến (Sơ đồ tư duy + 4 mẫu) của Quang Dũng

Dàn bài phân tích hình tượng người lính Tây Tiến bao gồm 4 phần cùng sơ đồ tư duy, giúp tác giả tổng hợp các ý, luận điểm một cách tổng quát, tránh việc lạc đề, bỏ sót ý hoặc thiếu cân đối trong triển khai.

Hình tượng người lính Tây Tiến trong bài thơ vừa bi tráng vừa lãng mạn với tinh thần lạc quan, niềm tin vào sức mạnh để mang lại độc lập, tự do cho quê hương. Dưới đây là 4 phần dàn ý và sơ đồ tư duy về hình tượng người lính Tây Tiến mời bạn theo dõi. Bạn cũng có thể xem thêm: phân tích về Tây Tiến, phân tích đoạn 1 của bài thơ.

Sơ đồ tư duy về hình tượng người lính Tây Tiến

Dàn bài phân tích hình tượng người lính Tây Tiến - Mẫu 1

1. I. Khai mạc

- Giới thiệu về tác giả: Quang Dũng là một nghệ sĩ tài năng, với tinh thần hào hứng và sự lãng mạn đặc trưng.

- Giới thiệu về tác phẩm: Bài thơ được xuất bản trong tập Mây trên đầu ô, là sáng tác của tác giả sau khi rời khỏi trận hình Tây Tiến.

- Dẫn dắt để giới thiệu nội dung cần phân tích: Trong bài thơ, hình ảnh của người lính Tây Tiến nổi bật như một biểu tượng tinh thần quan trọng.

2. Thân bài

- Đa số lính Tây Tiến đều là người Hà Nội, trong số họ có nhiều sinh viên và học sinh.

- Động lực sáng tác: Quang Dũng sáng tác bài thơ nhằm thể hiện tình cảm nhớ nhà với đội quân Tây Tiến sau khi chuyển đến làm việc ở một nơi khác.

2. Hình ảnh về sự tươi sáng, lạc quan và sẵn lòng vượt qua khó khăn

- Trên hành trình vất vả của họ, lính Tây Tiến vẫn kiên trì để hoàn thành sứ mệnh của mình:

- Từ các địa danh như Sài Khao, Mường Lát, mang đậm sự hoang sơ và xa xôi; những từ như “khúc khuỷu”, “thăm thẳm”, “heo hút” cùng với từ “dốc” mô tả địa hình hiểm trở, đầy gập ghềnh. Nhịp thơ bẻ đôi “Ngàn thước lên cao/ngàn thước xuống” tạo nên bức tranh nguy hiểm và khắc nghiệt.

- Hình ảnh con người được tạo hóa: “hươu cao cổ trêu người”, “thác nước gầm thét” làm nổi bật sự hoang sơ, dã dại; thời gian “buổi chiều”, “đêm tối” cho thấy sự liên tục phải đối mặt với nguy hiểm trong rừng núi hoang sơ. Sử dụng phổ biến các thanh trắc nhấn mạnh sự khó khăn, gập ghềnh của địa hình.

- Hình ảnh “súng hút mùi trời” thể hiện tầm cao của dãy núi mà lính phải vượt qua nhưng cũng có nét hóm hỉnh của cuộc sống trong hoàn cảnh khó khăn.

- Bức tranh thiên nhiên cũng có những lúc êm đềm, đậm hương vị cuộc sống: “ngôi nhà trên núi Pha Luông ...”, “cơm nấu lên khói”, “Mai Châu mùa xuân ...”, thanh bằng tạo cảm giác nhẹ nhàng, yên bình. Đó là tiếng thở dài sau những chặng đường dài đi qua.

3. Vẻ đẹp hùng vĩ, bi tráng

- Hình ảnh thực tế về binh đoàn Tây Tiến:

• “Lính Tây Tiến không còn mái tóc”: Sự tác động của bom đạn đã làm cho mái tóc của người lính trở nên xấu xí, hoặc có thể là họ tự cắt tóc để tiện lợi cho cuộc sống hàng ngày.
• “Quân xanh như lá dữ oai hùm”: Màu xanh của bộ quân phục hoà quyện với màu xanh của lá cây, hoặc có thể là khuôn mặt xanh xao của lính khi bị sốt rét trong rừng.

=> Sự gian khổ, khó khăn của lính Tây Tiến trong môi trường chiến trường. - Sự hy sinh của lính:

• “Biên cương rải rác mồ xa xứ”: Đây không chỉ là một cái chết mà nhiều cái chết đã xảy ra.
• “Áo bào thay chiếu đưa anh về với đất”: Hình ảnh của chiếc áo bào là biểu tượng của lính, “về với đất” là cách diễn đạt nhẹ nhàng về sự hy sinh của họ.
• Mảnh hình cuối cùng “sông Mã rú lên tiếng gọi mộng”: Là sự tiễn biệt trang trọng đối với những người lính.

=> Tinh thần “Quyết hy sinh vì tổ quốc quyết sống” của lính Tây Tiến.

4. Vẻ đẹp lãng mạn, hoa mỹ

- “Kia em khoác áo ... xây hồn thơ”: Sự say mê, tình cảm của lính Tây Tiến trước vẻ đẹp quyến rũ của phụ nữ Tây Bắc. Tinh thần bay bổng, say đắm trong không khí ấm áp của tình thương.

- “gửi giấc mơ”, “đêm mơ mộng”: Lính Tây Tiến là những người mơ mộng, là những người con trai của Hà Thành mang tính cách lãng mạn, tinh tế vào chiến trường.

- “Hà Nội” là khung trời của kí ức, là một không gian hoàn toàn khác biệt so với cuộc sống khó khăn trên chiến trường, đó là nỗi nhớ về quê hương.

- “dáng Kiều thơm” gợi lên hình ảnh của những cô gái Hà Nội dịu dàng, kiều diễm, là nguồn động viên cho lòng của lính Tây Tiến trên chiến trường gian khó.

=> Trong bối cảnh khốc liệt của cuộc chiến, họ vẫn giữ được vẻ đẹp lãng mạn, hào hoa của tuổi trẻ trí thức Hà Nội.

III. Tổng kết

• Phản ánh cảm nhận về hình tượng của lính Tây Tiến.
• Tóm tắt một số giá trị nghệ thuật và nội dung đáng chú ý.

Phân tích về hình ảnh của lính Tây Tiến - Bản Mẫu 2

I. Khai mạc

- Tổng quan về nhà thơ Quang Dũng và bài thơ Tây Tiến.

- Hướng dẫn giới thiệu phân tích về hình tượng của lính Tây Tiến.

II. Phần chính

1. Vẻ đẹp đặc biệt của lính qua những khó khăn, gian khổ nhưng vẫn lạc quan, kiên cường

- Trên con đường đi, họ phải đương đầu với nhiều nguy hiểm của vùng núi Tây Bắc:

• Nhớ lại những chặng đường dài đi qua, như Sài Khao, Mường Lát, Pha Luông: đó là những kỷ niệm về sự xa xôi và hoang sơ.
• Địa hình hiểm trở, uốn cong: “Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm” - Những con đường khó khăn giữa những nguy hiểm nhưng lính vẫn phải vượt qua.
• “Súng ngửi trời”: Súng trên vai của người chiến binh trở thành biểu tượng “súng ngửi trời”, vừa mô tả độ cao, vẻ đẹp hoang sơ vừa thể hiện tinh thần của lính.
• Đoàn binh đi qua mưa: “Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi” là hình ảnh đầy quyến rũ nhưng cũng đầy khắc nghiệt.
• “Chiều chiều oai linh thác gầm thét/Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người”: Tiếng thác nước hòa quyện với tiếng cọp gầm, tạo nên bức tranh hoang sơ của rừng sâu.

- Họ sống trong điều kiện thiếu thốn:

• “Lính Tây Tiến không còn mái tóc”: Hậu quả của bom đạn làm cho mái tóc của lính trở nên xấu xí, hoặc có thể là họ tự cắt tóc để tiện lợi cho sinh hoạt hàng ngày.
• “Quân mặc áo xanh như lá dữ oai hùm”: Màu xanh của bộ quân phục lẫn với màu xanh của lá cây, hoặc có thể là gương mặt xanh xao của lính khi bị sốt rét trong rừng.

2. Vẻ đẹp tinh thần lãng mạn, hào hoa

- Kỷ niệm về binh đoàn Tây Tiến: Bài thơ mở đầu bằng việc nhắc đến con sông này, thể hiện nỗi nhớ của tác giả lan tỏa khắp dòng sông Mã. Kết hợp với từ “Tây Tiến”, chỉ một đoàn quân, cùng với từ “ơi” thể hiện sự mến mộ. “Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi”: Cảm xúc chính của bài thơ, miêu tả nỗi nhớ về sự trống trải, cô đơn.

- Trầm mê trước vẻ đẹp của đêm trại với ánh lửa hoa:

• Hai từ “kìa em” thể hiện sự ngạc nhiên đầy ngỡ ngàng của lính. Những cô gái Tây Bắc trong chiếc áo xiêm đang biểu diễn múa truyền thống.
• Âm nhạc của khèn mang hơi thở của núi rừng ngày càng hấp dẫn. Tâm hồn của các chiến sĩ tràn đầy mơ mộng, lãng mạn.

- Tâm hồn lãng mạn, trái tim biết yêu thương:

• “Ánh mắt trừng gửi mộng vượt biên giới”: Ánh mắt đang theo dõi kẻ thù với sự căm phẫn và quyết tâm.
• “Đêm nghỉ mơ về Hà Nội, hình bóng kiều diễm”: Nỗi nhớ về những cô gái Hà Thành, với vẻ đẹp thướt tha và thanh lịch, hoặc là nỗi nhớ về gia đình và quê hương.

3. Vẻ đẹp hùng vĩ, tráng lệ

• “Rải rác trên biên giới là mảnh đất lạc loài”: Đó không phải là một cái chết, mà là hàng loạt cái chết.
• “Áo bào thay cho chiếc chăn ấm trên đất”: Hình ảnh của “áo bào” là chiếc áo lính các anh đang mặc, “trên đất” giảm nhẹ câu chuyện nhưng cũng gợi lên sự hy sinh của người lính.
• Đoàn quân Tây Tiến vẫn kiên định tiến lên vì lý ideal cách mạng.

=> Tinh thần bất khuất, kiên cường của lính Tây Tiến.

III. Phần kết

• Tóm tắt lại hình ảnh của lính Tây Tiến.
• Phản ánh cảm nhận về hình ảnh của lính Tây Tiến.

Dàn ý phân tích về hình tượng của lính Tây Tiến - Mẫu 3

I. Bắt đầu

- Vài điểm về nhà thơ Quang Dũng, phong cách viết thơ của ông.

- Giới thiệu về bài thơ Tây Tiến - một trong những tác phẩm nổi bật của Quang Dũng.

- Hướng dẫn để giới thiệu về hình ảnh của lính Tây Tiến.

II. Phần chính

1. Tinh thần lạc quan, kiên định

- Gánh nặng của hành trình gian khổ:

• Những nơi như “Sài Khao, Mường Lát, Pha Luông” là biểu tượng cho sự xa xôi, hẻo lánh trên con đường quân đi.
• Thách thức của địa hình gay gắt, kỳ quặc: nhưng lính chiến vẫn phải đương đầu và vượt qua.
• “Súng ngửi trời trên đỉnh mây sương”: Mũi súng đan xen vào không gian trời xanh tạo thành hình ảnh “súng ngửi trời” không chỉ diễn tả sự cao vút, hoang sơ mà còn chứa đựng vẻ đẹp tinh thần của lính chiến.
• Đoàn binh vượt qua mưa gió: “Nhà ai Pha Luông mưa rả rích” - Cảnh tượng đầy mơ hồ nhưng đồng thời cũng đầy cảm xúc.

- Cuộc sống thiếu thốn:

• “Lính Tây Tiến mái tóc không mọc”: Hậu quả của bom đạn kẻ thù đã làm cho mái tóc của lính trở nên rối bời, nhưng cũng có thể là do họ tự cắt tóc để thuận lợi cho sinh hoạt.
• “Áo lính xanh như lá cây”: Màu xanh trên lưng lính giống với màu xanh của lá cây, nhưng cũng là ánh mắt xanh xao khi chúng bị sốt rét rừng.

=> Tinh thần lạc quan, vui vẻ của lính trước mọi khó khăn.

2. Tâm hồn duyên dáng, tinh tế

- Trong buổi văn nghệ đêm hôm:

• Hai từ “kìa em” phản ánh sự kinh ngạc và ngạc nhiên của người lính khi nhìn thấy những cô gái Tây Bắc trong bộ trang phục truyền thống đang múa nhảy.
• Âm thanh của tiếng khèn, âm nhạc thiên nhiên từ núi rừng trở nên cuốn hút hơn bao giờ hết, khiến tâm hồn của các chiến sĩ bị mê hoặc, lãng mạn.

- Tâm hồn lãng mạn, trái tim biết yêu thương:

• “Mắt trừng trao mộng vượt biên giới”: Ánh mắt đang truyền đi sự quyết tâm và sự tức giận khi theo dõi kẻ thù.
• “Đêm nào, Hà Nội dáng kiều thơm”: Nỗi nhớ về những cô gái Hà Nội với vẻ đẹp tinh tế, dịu dàng, hoặc cũng là nỗi nhớ về gia đình, quê hương.

3. Tinh thần hào hùng vẹn toàn mà vẫn kiêu hãnh

- Sự hy sinh cao quý của người lính:

• “Rải rác biên cương mồ viễn xứ”: Đó không chỉ là một sự kết thúc đơn thuần mà là hàng ngàn cuộc hy sinh đầy ý nghĩa.
• “Áo bào thay chiếu anh về đất”: Hình ảnh của chiếc áo lính, được thay mới bởi chiếc chăn lót để đón tiếp hành trình cuối cùng, là biểu tượng cho sự hy sinh của người lính.

- Ý chí quyết tâm kiên định: Đoàn quân Tây Tiến vẫn không bao giờ từ bỏ sứ mệnh to lớn của họ trong cuộc cách mạng.

=> Tinh thần kiên cường, không khuất phục của người lính Tây Tiến vẫn tỏa sáng rực rỡ.

III. Kết luận

Nhận định tổng quan về hình ảnh của người lính Tây Tiến.

Kế hoạch phân tích về hình ảnh người lính Tây Tiến - Mẫu 4

I. Giới thiệu

- Tổng quan về tác giả Quang Dũng và bài thơ Tây Tiến.

- Tập trung giới thiệu về hình tượng người lính trong bài thơ.

II. Phần Chính

- Thảo luận về người lính Tây Tiến: nguồn gốc, đặc điểm, và cảm hứng cho việc viết bài thơ.

1. Vượt qua gian khó với lòng lạc quan, kiên cường

- Trong quãng đường di chuyển, họ đối mặt với nhiều nguy cơ tại miền núi Tây Bắc hoang sơ và dữ dội:

• Cảnh vật hiểm trở, gập ghềnh, quanh co: Sài Khao, Mường Lát, gợi lên cảm giác hẻo lánh, xa xôi; các từ mô tả sắc nét như “khúc khuỷu”, “thăm thẳm”, “heo hút”, “dốc” tạo nên bức tranh sống động.
• Nhịp thơ đồng điệu “Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống” gợi lên cảm giác nguy hiểm vô cùng.
• Hình ảnh nhân hóa: “cọp trêu người”, “thác gầm thét” tạo nên sự hoang sơ, dã dại; thời gian: “chiều chiều”, “đêm đêm” thể hiện cuộc sống hàng ngày của người lính giữa rừng núi.
• Sử dụng các thanh trắc nhằm nhấn mạnh sự trắc trở, gập ghềnh của địa hình.
• Hình ảnh “súng ngửi trời” thể hiện độ cao của núi non mà người lính phải vượt qua, nhưng cũng có sự hóm hỉnh của người lính trong tình huống đó.

- Họ phải sống và chiến đấu trong hoàn cảnh khắc nghiệt, thiếu thốn, bệnh tật: “đoàn binh không mọc tóc”, “xanh màu lá”, nhưng vẫn mạnh mẽ “dữ oai hùm”.

2. Tâm hồn lãng mạn, hào hoa

- Là những người đầy nhiệt huyết: nỗi nhớ thốt lên thành lời “Tây Tiến ơi” là tiếng gọi thân thương, “nhớ chơi vơi”, “Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói” là nỗi nhớ về quê nhà, quê hương.

- Nhạy cảm với vẻ đẹp của thiên nhiên, cuộc sống: “nhà ai Pha Luông ...”, “Mai Châu mùa em ...”, thanh bằng tạo cảm giác nhẹ nhàng, yên bình.

- Rưng rưng trước vẻ đẹp trong buổi đêm trại rực rỡ:

• Bầu không khí của buổi liên hoan tưng bừng với sắc màu rực rỡ, lộng lẫy: “bừng lên”, “hội đuốc hoa”, “khèn lên man điệu”; con người dịu dàng: “xiêm áo”, “nàng e ấp”.
• Tâm hồn của người lính bay bổng, say mê trong không khí ấm áp của tình người: “Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ”.

- Phong cảnh sông nước và con người vùng Tây Bắc:

• Đẹp mơ hồ, hoang dã, thiêng liêng: “Chiều sương”, “hồn lau nẻo bến bờ”
• Con người lao động giản dị, mộc mạc: “dáng người trên độc mộc”, cảnh vật dịu dàng, đầy sức sống: “trôi dòng nước lũ hoa đong đưa”

- Họ là những con người sở hữu tâm hồn lãng mạn, trái tim đầy yêu thương “Mắt trừng gửi mộng”/ “Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm”, lấy hình bóng người thương nơi quê nhà làm động lực cho cuộc chiến.

- Tình cảm thương nhớ, gắn bó luôn trở về với núi rừng Tây Bắc “Ai lên Tây Tiến ... / Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi”

3. Sở hữu vẻ đẹp bi tráng, hào hùng

- Sự hào hùng bi tráng thể hiện qua sự hy sinh anh dũng của họ:

• Hình ảnh người lính Tây Tiến “dãi dầu không bước nữa”, “gục lên súng mũ bỏ quên đời”: có thể hiểu hai câu thơ đơn thuần miêu tả khoảnh khắc nghỉ ngơi của người lính sau cuộc hành quân dài, cũng có thể hiểu đó là sự nghỉ ngơi vĩnh viễn trong sự thanh thản.
• Sẵn sàng hiến dâng tuổi trẻ cho đất nước “rải rác biên cương mồ viễn xứ”, “chẳng tiếc đời xanh”, “anh về đất”, luôn ra đi thanh thản, nhẹ nhàng.
• Cái chết được tôn vinh như hình ảnh của những anh hùng xưa: “áo bào”, “khúc độc hành”; thiên nhiên cũng chia sẻ nỗi đau cho nỗi đau mà họ phải chịu.
• Đoàn quân Tây Tiến một thời từng quyết tâm ra đi: “người đi không hẹn ước” “thăm thẳm một chia phôi. (liên kết với câu thơ: “Người ra đi đầu không ngoảnh lại/ sau lưng thềm nắng lá rơi đầy” trong bài thơ Đất Nước của Nguyễn Đình Thi)

- Phát biểu cảm nhận cá nhân về hình tượng người lính Tây Tiến.

- Tóm tắt một số giá trị nghệ thuật tiêu biểu: kỹ thuật viết lãng mạn kết hợp với thực tế, sự sáng tạo trong việc sử dụng ngôn ngữ: nghệ thuật đối lập, tương phản, .. sự sáng tạo trong việc sử dụng hình ảnh thơ.

- Tổng kết giá trị nội dung: bài thơ đã tái hiện vẻ đẹp vừa hùng vĩ, vừa thơ mộng của núi rừng Tây Bắc; hình tượng người lính.

III. Phần kết

- Xác nhận lại vẻ đẹp của hình tượng người lính Tây Tiến: trải qua nhiều gian khổ nhưng vẫn lạc quan, kiên cường luôn có tâm hồn lãng mạn, hào hoa, mang vẻ đẹp hào hùng, bi tráng.