Dàn bài phân tích nhân vật Phương Định (5 mẫu) trong truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê

Lập kế hoạch phân tích nhân vật Phương Định thành 5 điểm, giúp học sinh hiểu rõ cấu trúc và những ý quan trọng để viết bài Phân tích nhân vật Phương Định một cách xuất sắc.

Trong tác phẩm truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê, chúng ta thấy Phương Định được đề cập trong chương trình học Văn lớp 9, Bài 7 sách Ngữ văn 8 Kết nối tri thức với cuộc sống Tập 2. Tác phẩm này thể hiện rõ tinh thần dũng cảm, hiên ngang, lý tưởng sống cao đẹp và tinh thần chiến đấu dũng cảm của Phương Định.

Tổ chức lập dàn ý phân tích nhân vật Phương Định ngắn gọn

1. Khởi đầu:

• Giới thiệu về truyện ngắn 'Những ngôi sao xa xôi'.
• Nhận xét tổng quan về hình ảnh của nhân vật Phương Định.

2. Nội dung chính:

a, Xuất thân và vẻ bề ngoại:

• Diện mạo 'khá'.
• Những kí ức về quá khứ khi còn sống ở thành phố.

=> Khích lệ phụ nữ tiếp tục đấu tranh bảo vệ Tổ quốc.

b, Hoàn cảnh sinh sống và chiến đấu:

- Giai đoạn kháng chiến chống Mỹ đau khổ.

- Sống chung với hai cô gái khác trong một hang dưới chân núi cao, trên con đường lịch sử Trường Sơn -> Điều kiện sống khó khăn, nguy hiểm có thể ập đến bất cứ lúc nào.

- Đảm nhận các nhiệm vụ nguy hiểm:

• Tiến hành kiểm tra bom, đo lượng đất đá, phát hiện và xử lý bom, đánh dấu bom chưa nổ,...
• Chạy xuyên suốt cả ngày lẫn đêm trên các cao điểm.

=> Vượt qua khó khăn để tỏa sáng với những phẩm chất tốt đẹp.

c, Tâm hồn đẹp của nhân vật:

* Vẻ đẹp trong thời đại:

• Tinh thần yêu nước sâu sắc.
• Sự dũng cảm, kiên trì.
• Tinh thần trách nhiệm với công việc.
• Tình đồng đội mạnh mẽ, gắn bó.

* Tính cách độc đáo của nhân vật:

• Tinh thần lạc quan, đam mê cuộc sống.
• Nhận biết rõ về vẻ đẹp bản thân.
• Khao khát và nhớ về những kỷ niệm ở thành phố.

d, Đánh giá cuối cùng:

• Mô tả nhân vật một cách sống động, gần gũi.
• Tôn vinh vẻ đẹp đặc biệt của nhân vật.
• Đại diện cho thế hệ trẻ trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.

3. Kết luận:

• Đặt lại cảm xúc, suy nghĩ về nhân vật Phương Định.
• Mở rộng các liên kết.

Dàn ý Phân tích nhân vật Phương Định

I. Mở đầu: Giới thiệu về nhân vật Phương Định

Lê Minh Khuê là một nhà văn nổi tiếng với các tác phẩm ngắn, mỗi tác phẩm của bà luôn mang một tinh thần tươi sáng, một ước vọng đẹp. Các tác phẩm tiêu biểu của Lê Minh Khuê như: Cao điểm mùa hạ, Đoạn kết, Một chiều xa thành phố, Tôi đã không quên, Bi kịch nhỏ, Trong làn gió heo may, Màu xanh man trá, Những dòng sông, buổi chiều, cơn mưa, Một mình qua đường, Những ngôi sao, Trái đất, dòng, Nhiệt đới gió mùa,... Trong số những tác phẩm của bà, có một tác phẩm mà tôi rất ưa thích đó là Những ngôi sao xa xôi, và nhân vật Trương Định là một biểu tượng của cả câu chuyện.

II. Nội dung chính: Phân tích về nhân vật Trương Định

1. Giới thiệu về tác phẩm Những ngôi sao xa xôi:

• Tác phẩm kể về 3 cô gái thanh niên đi xung phong
• Nhiệm vụ của họ là phá bom trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ
• Dù công việc của họ rất nguy hiểm và khó khăn, nhưng họ vẫn lạc quan và yêu đời
• Nêu cao tinh thần đoàn kết và lòng yêu nước

2. Nhân vật Phương Định trong câu chuyện:

a. Trước khi thực hiện nhiệm vụ:

• Cô là một cô gái thành phố nhưng mong muốn mặc quân phục vì cho rằng đó là bộ đồ đẹp nhất
• Cô am hiểu rất nhiều bài hát và thường hay hát
• Cô thường mơ mộng và nghĩ suy về những điều vô tận

b. Khi gia nhập quân ngũ:

• Cô thích nghi với cuộc sống trong quân đội và tình trạng căng thẳng hàng ngày
• Cô coi mỗi ngày như một thử thách mới
• Cô thực hiện công việc của mình một cách khéo léo và nhanh chóng
• Cô không quan tâm đến tính mạng của bản thân, chỉ quan tâm đến việc phá bom

c. Tình cảm của cô đối với đồng đội:

• Cô có tình cảm đặc biệt với Nho
• Cô tôn trọng và quý mến chị Thao
• Cô luôn chu đáo và ân cần với đồng đội
• Cô yêu thích mưa và trở nên vui vẻ khi gặp mưa
• Một người sống nhiệt tình và có tình cảm

III. Kết bài: Diễn đạt cảm nhận của bạn về nhân vật Phương Định

• Một cô gái vui vẻ yêu đời và yêu nước
• Có tâm hồn trong trắng, ngây thơ

Dàn ý phân tích Phương Định

1. Mở bài

• Trong truyện ngắn “Ngôi sao xa xôi” của tác giả Lê Minh Khuê, tinh thần dũng cảm của các cô gái thanh niên xung phong, của thế hệ trẻ trong những ngày mưa bom bão đạn được ca tụng.
• Phương Định, cô gái trong truyện “Những ngôi sao xa xôi”, là một nữ chiến sĩ thanh niên xung phong, xinh đẹp, trong sáng, dũng cảm, và ngoan cường.

2. Thân bài

* Tình hình sinh sống và trận đấu

Phương Định, người xuất thân từ Hà Nội, tham gia vào cuộc sống của thanh niên xung phong giữa khói lửa Trường Sơn và bom đạn. Nhiệm vụ của cô là đo lường khối lượng đất đá trong hố bom, đếm bom chưa nổ, và nếu cần thiết, phá hủy bom nổ. Đây là công việc vô cùng nguy hiểm.

* Trong cơn đại chiến, cô vẫn giữ được tính cách ngây thơ, trẻ con, đôi khi nhạy cảm, mơ mộng, và đặc biệt thích hát.

• Cô thường nhớ về những kỉ niệm bên mẹ trong căn phòng nhỏ, và về cuộc sống ở thành phố khi còn nhỏ.
• Là một cô gái yêu đời, hồn nhiên, cá tính, thích hát và cười một mình, thường tự chiêm nghiệm về vẻ đẹp của mình trong gương. Cô tự hào với vẻ ngoài của mình, với mái tóc dài mềm mại và đôi mắt nâu nhưng sáng lấp lánh.
• Vẻ duyên dáng và đáng yêu của cô thu hút sự chú ý từ cả pháo thủ và lái xe, khiến cô cảm thấy tự tin và hạnh phúc.

* Bản tính anh hùng, nghiêm túc trong công việc, dũng cảm và luôn đối mặt với nguy hiểm.

• Phương Định là một cô gái trách nhiệm và dũng cảm trong công việc.
• Trong những cuộc phá bom nguy hiểm, cô tỏ ra dũng cảm và bình tĩnh, tiến đến quả bom để xử lý một cách cẩn thận, dù có khi lưỡi xẻng đã chạm vào quả bom. Đây là cuộc sống hàng ngày của họ.
• Ngay cả khi đối mặt với cái chết, cô vẫn giữ tinh thần lạc quan, với mục tiêu hoàn thành nhiệm vụ luôn ở trên hết.

=> Dù trong gian khó, Phương Định vẫn giữ tính hài hước, không quan tâm đến thương tích, và coi công việc của mình là thú vị.

* Mối quan hệ đặc biệt với đồng đội.

• Chị thể hiện sự yêu quý, quan tâm và tôn trọng đồng đội, người bạn, và những người cùng chị sống và chiến đấu.
• Phương Định miêu tả về chị Nho và chị Thao với sự trìu mến, cũng như sự lo lắng và sốt ruột khi đồng đội ra cao điểm và chưa trở về.

3. Kết bài

• Bằng bút pháp tinh tế, tác giả đã vẽ lên hình ảnh sống động của nhân vật, biến cô nữ thanh niên xung phong trở nên đáng yêu, trẻ trung và đầy nhiệt huyết, hào hùng.
• Tôn vinh những người phụ nữ Việt Nam anh hùng như những ngôi sao xa xôi, luôn tỏa sáng vĩnh cửu.

Dàn ý Phân tích nhân vật Phương Định chi tiết

I. Mở bài

• Tiểu thuyết Những ngôi sao xa xôi là tác phẩm đầu tay của Lê Minh Khuê, một nhà văn nữ viết về cuộc sống chiến đấu của tuổi trẻ trên tuyến đường Trường Sơn trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ.
• Phương Định là biểu tượng của thế hệ trẻ trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.

II. Thân bài

1. Tóm tắt tổng quan

• Trong bối cảnh kháng chiến chống Mỹ gay go, tác phẩm Những ngôi sao xa xôi ra đời vào những năm 1970, mô tả cuộc sống và chiến đấu của ba cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn.
• Truyện thể hiện sức sống mãnh liệt của thanh niên miền Bắc, sẵn sàng hy sinh tất cả vì tổ quốc.
• Phương Định, người kể chuyện, đồng thời là biểu tượng của thế hệ trẻ dũng cảm, mang trong mình nét đẹp đặc trưng của con người thời bình yên.

2. Phân tích nhân vật Phương Định

- Vẻ đẹp của Phương Định thể hiện qua lòng yêu nước và lý tưởng cách mạng, sẵn lòng hy sinh tất cả cho đất nước dù gian khổ, nguy hiểm.

- Trong cô gái này, ta thấy bức tranh rực rỡ về phẩm chất của thế hệ trẻ thời kháng chiến chống Mỹ: dũng cảm, kiên cường, và gan dạ.

• Trải qua ba năm tại chiến trường, sống giữa vùng trọng điểm trên đường Trường Sơn,
• Nhiệm vụ nguy hiểm như chạy trên cao điểm ban ngày, đo lường bom, đếm bom chưa nổ, và phá bom nếu cần.

- Sự lạc quan của Phương Định được thể hiện rõ qua cách cô nhìn nhận công việc, chiến trường và cái chết.

- Phương Định chịu trách nhiệm với công việc của mình, thực hiện nhiệm vụ phá bom như một việc hằng ngày, hành động chính xác, điều độ.

→ Sự khắc nghiệt của chiến tranh đã làm cho tâm hồn nhạy cảm và yếu đuối của cô trở thành bản lĩnh kiên cường của một người anh hùng cách mạng.

- Vẻ đẹp tinh thần trong sáng và mơ mộng của cô được thể hiện rõ.

• Phương Định nhạy cảm, mơ mộng, lãng mạn: từng trải qua thời học sinh vô tư, nhớ nhung kí ức tuổi thơ, luôn tìm thấy điều thú vị trong cuộc sống và công việc.
• Hồn nhiên, yêu đời: thích hát, thưởng thức cơn mưa đá một cách hồn nhiên.
• Giàu tình cảm: luôn nhớ về quê hương, yêu quý và gắn bó với đồng đội.

3. Xây dựng nhân vật

Nhân vật được xây dựng qua góc nhìn, ngôn ngữ, và nghệ thuật miêu tả tâm lý sâu sắc:

• Ngôn ngữ trần thuật phù hợp, ngôn ngữ nhân vật trẻ trung, tự nhiên, và phản ánh nữ tính.
• Thế giới tâm hồn phong phú, trong trẻo.

4. Suy nghĩ về thế hệ trẻ thời kháng chiến

• Là thế hệ trải qua nhiều khổ đau, đau thương, hy sinh
• Là thế hệ anh hùng sẵn sàng hy sinh bản thân mình mà không hề tiếc nuối
• Thế hệ trẻ trung: tuổi trẻ, đầy nhiệt huyết, yêu đời

III. Kết luận

• Tác giả vẽ nên hình ảnh của nhân vật Phương Định một cách chân thực, sống động, đẹp vừa trong lòng nhân văn vừa trong tâm hồn
• Người đọc cảm nhận được phẩm chất anh hùng và thế giới tâm hồn sâu sắc của Phương Định
• Phương Định trở thành biểu tượng cho thế hệ trẻ Việt Nam thời chiến tranh chống Mỹ

Lập dàn ý phân tích nhân vật Phương Định

1. Mở đầu

Tổng quan về tác giả Lê Minh Khuê, tác phẩm Những ngôi sao xa xôi và nhân vật Phương Định.

Chú ý: Học sinh có thể lựa chọn cách mở bài trực tiếp hoặc gián tiếp tùy thuộc vào khả năng cá nhân.

2. Thân bài

a. Tình hình sống và tham gia vào cuộc chiến

Ba cô gái Thao, Phương Định, Nho làm việc tại tổ trinh sát trên con đường chính.

Họ sống ở một đỉnh cao giữa vùng trọng điểm trên con đường Trường Sơn, nơi tập trung bom đạn nguy hiểm.

Công việc nguy hiểm yêu cầu phải di chuyển trên cao điểm suốt ngày, đối mặt với nguy cơ bị tấn công bởi máy bay địch, sau mỗi cuộc tấn công phải thực hiện việc đo lường đất đá, đánh dấu bom chưa phát nổ, và phá hủy bom nếu cần thiết.

→ Công việc và hoàn cảnh sống nguy hiểm đòi hỏi sự gan dạ và bình tĩnh.

b. Nhân vật Phương Định

Phương Định, một cô gái Hà Nội, đã tham gia chiến trường trong 3 năm, thường nhớ về quê hương, mẹ, và trường học... Cô ấy có tính cách hồn nhiên, mơ mộng, thích hát, biết nhiều bài hát, và thích tận hưởng cơn mưa với sự hồn nhiên không gì có thể làm cho cô quên được tiếng bom nổ. → Phương Định, một cô gái thanh niên xung phong, trẻ trung, phải xa nhà, xa trường học để tham gia vào cuộc chiến.

Phẩm chất cao quý: có tinh thần trách nhiệm cao với công việc, không sợ cái chết. Dũng cảm, gan dạ, sẵn sàng nhận nhiệm vụ, dám đối mặt với nguy hiểm mà không bao giờ dao động dù đã trải qua nhiều lần bị bom vùi lấp và bị thương.

Vẻ đẹp tâm hồn: là một cô gái trẻ dễ mến, mơ mộng nhưng cũng sâu lắng; nữ tính, thích tạo đẹp cho cuộc sống trên chiến trường, bình tĩnh, chủ động, lạc quan và luôn nghĩ về tương lai.

Phương Định cũng là một cô gái nhạy cảm, duyên dáng nhưng không thể hiện tình cảm một cách công khai, luôn giữ bản tính kín đáo trước đám đông, dường như kiêu kỳ nhưng lại tạo nên một sức hút tự nhiên.

→ Qua hành động và suy tư của nhân vật, tác giả Lê Minh Khuê đã làm cho người đọc thấy được thế giới nội tâm phong phú cùng phẩm chất anh hùng của nhân vật.

3. Kết bài

Tóm tắt ba nhân vật và phân tích giá trị cốt lõi cùng ý nghĩa của tác phẩm.