Dân châu Âu đang ngày càng 'mê' ô tô điện của Trung Quốc

Sau khi Springe-Janssen mua một chiếc BYD, chồng cô rất hài lòng và đang xem xét việc mua một chiếc ô tô điện Trung Quốc khác để thay thế chiếc Skoda chạy bằng xăng của gia đình.

Khi Laima Springe-Janssen muốn thay chiếc SUV chạy bằng xăng của Pháp bằng một chiếc ô tô điện, cô đã xem xét các mẫu xe từ Volvo và Nissan.

Các tính năng mới của xe Volvo mà Springe-Janssen yêu thích làm giá xe 'rất cao', trong khi chiếc Nissan lại thiếu 'yếu tố gây bất ngờ'. Cô gái Copenhagen (Đan Mạch) cuối cùng đã chọn mua một chiếc SUV nhỏ từ BYD, hãng ô tô Trung Quốc.

“Tôi thực sự rất thích chiếc xe này” , Springe-Janssen nói. Với giá khoảng 50.000 USD, chiếc SUV Atto 3 được trang bị “tất cả những tiện ích” như camera hành trình 360 độ, hai năm sạc miễn phí cùng một bộ lốp chuyên để đi trong mùa đông.

Chồng của Springe-Janssen yêu thích chiếc xe đến mức đang xem xét mua một chiếc BYD khác để thay thế chiếc Skoda của họ, một chiếc xuất xứ từ Czech. Skoda là một thương hiệu con của Wolkswagen (Đức).

Cặp vợ chồng Springe-Janssen không thích chiếc BYD chỉ vì sở thích cá nhân. BYD Atto 3 là chiếc xe điện bán chạy nhất ở Thụy Điển và đây là lần đầu tiên một chiếc xe điện Trung Quốc đứng đầu bảng xếp hạng doanh số hàng tháng ở quốc gia Bắc Âu.

Trong tháng 7, BYD bán được 721 chiếc Atto 3 ở Thụy Điển, trong khi Volkswagen bán được 711 chiếc ID.4. Sự chênh lệch không đáng kể, nhưng đủ để khiến mẫu xe từ Trung Quốc trở thành ngôi sao lần đầu tiên, theo Hiệp hội ô tô Thụy Điển.

“Tôi xin lỗi, châu Âu. Về nhà đi” , cô nói. “Trung Quốc đem lại các sản phẩm hấp dẫn hơn” .

Thái độ của Springe-Janssen thể hiện cách các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc thu hút khách hàng khi họ bước vào thị trường xe điện châu Âu, thách thức các thương hiệu địa phương lâu đời trong ngành trong quá trình chuyển đổi năng lượng xanh của lục địa này.

Mối đe dọa cạnh tranh đã thúc đẩy Liên minh châu Âu mở cuộc điều tra về sự hỗ trợ của Bắc Kinh cho ngành công nghiệp xe điện của nước này, tăng thêm căng thẳng về công nghệ giữa phương Tây và Trung Quốc, một trong những đối tác thương mại lớn nhất của châu Âu và là thị trường ô tô lớn nhất thế giới.

Sự đổ bộ của các mẫu xe điện Trung Quốc và nguồn tài trợ lớn từ Mỹ cho năng lượng sạch đã khiến các khoản đầu tư rút khỏi châu Âu, cho thấy khối 27 quốc gia đang bị cuốn vào cuộc đua toàn cầu về công nghệ xanh.

Nhà phân tích ngành công nghiệp xe hơi Matthias Schmidt cho rằng, các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc đổ về châu Âu vì thuế nhập khẩu ô tô chỉ 10%, so với 27,5% ở Mỹ. Châu Âu là thị trường pin xe điện lớn thứ hai trên thế giới sau Trung Quốc.

Trong khi đó, người dân châu Âu đang phải đối mặt với việc chi phí sinh hoạt ngày càng tăng cao. Xe điện Trung Quốc có giá phải chăng nhưng lại được trang bị nhiều tính năng và thiết kế đẹp. Những lo ngại về mối đe dọa đối với các nhà sản xuất ô tô và việc làm trong nước không phải là yếu tố ảnh hưởng đến người tiêu dùng châu Âu.

John Kirkwood, một người Anh đã thay chiếc Volkswagen Passat của mình bằng một chiếc MG5 với mức giá 36.000 USD, được coi là 'hạ sàn giá'. Ngay cả đối thủ gần nhất của nó, một chiếc Kia từ Hàn Quốc, cũng đắt hơn hàng nghìn USD.

'Nó đẹp, yên tĩnh, tinh tế và chạy rất nhanh.', Kirkwood nói và rằng ông không quá lo lắng về việc Trung Quốc là chủ sở hữu của thương hiệu MG, có nguồn gốc từ Vương Quốc Anh.

MG, thuộc sở hữu của SAIC Motor, một trong những hãng ô tô lớn nhất tại Trung Quốc, là nhà sản xuất xe điện lớn nhất của Trung Quốc tại châu Âu. Hãng BYD, được hỗ trợ bởi nhà đầu tư tỷ phú Warren Buffett, đang tăng trưởng nhanh chóng. Ngoài ra, Trung Quốc còn có Geely, công ty sở hữu thương hiệu Volvo từ Thụy Điển, và một loạt các thương hiệu xe điện khác như Polestar, Lynk & Co. và nhà sản xuất xe thể thao Lotus tại Anh.

Doanh số của họ chỉ là một phần nhỏ trong số 9,2 triệu ô tô (bao gồm cả xe động cơ đốt trong và xe điện) được bán tại châu Âu mỗi năm, nhưng họ chiếm lĩnh thị trường xe điện với tốc độ tăng trưởng đáng kinh ngạc.

Theo dữ liệu từ nhà nghiên cứu Schmidt, các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc chỉ chiếm 3% thị trường ô tô tại Tây Âu nhưng lại chiếm 8,4% thị trường xe điện, tăng từ mức 6,2% vào năm 2022 và gần như không có gì vào năm 2019.

Sự tăng lên này đang gây lo ngại trong ngành công nghiệp ô tô của châu Âu, một ngành kinh tế quan trọng tập trung ở Pháp và Đức, với hàng triệu công nhân. Họ đang đau đầu trong việc duy trì tính cạnh tranh khi chuyển đổi từ nhiên liệu hóa thạch sang điện.

Chủ tịch Ủy ban Châu Âu (EC) Ursula von der Leyen nói: 'Thị trường toàn cầu đang tràn ngập ô tô điện Trung Quốc', với mức giá 'được giữ ở mức thấp giả tạo nhờ các khoản trợ cấp khổng lồ của nhà nước'.

EC, cơ quan điều hành của Liên minh châu Âu, đã mở cuộc điều tra trong tháng này, dự kiến sẽ kéo dài 13 tháng và có thể dẫn đến việc điều chỉnh thuế nhập khẩu.

Bắc Kinh bày tỏ sự phản đối mạnh mẽ và tuyên bố sẽ bảo vệ mạnh mẽ quyền lợi của các công ty Trung Quốc. Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết cuộc điều tra của EU dựa trên 'các giả định chủ quan', thiếu bằng chứng và không tuân thủ các quy định của Tổ chức Thương mại Thế giới.

Theo dữ liệu từ Schmidt, vấn đề trở nên phức tạp hơn: các nhà sản xuất ô tô toàn cầu có nhà máy tại Trung Quốc đã xuất khẩu 164.300 chiếc xe điện sang châu Âu trong năm nay, bao gồm cả mẫu xe iX3 của BMW sản xuất tại Thẩm Dương, Model 3 và Model Y của Tesla sản xuất tại Thượng Hải. Điều đó có nghĩa là mỗi 5 chiếc xe điện bán ra ở châu Âu thì có một chiếc là hàng nhập khẩu từ Trung Quốc.

Một phát ngôn viên của EC cho biết cuộc điều tra đang xem xét hoạt động xuất khẩu xe điện của Trung Quốc 'bất kể là thương hiệu nào'.

Stellantis, công ty sở hữu các thương hiệu ô tô Peugeot và Citroen của Pháp, Alfa Romeo và Fiat của Ý, tuyên bố sẽ đối phó với ô tô điện Trung Quốc. CEO Carlos Tavares nói hãng sản xuất ô tô lớn thứ ba thế giới sẽ đáp trả 'sự xâm nhập của Trung Quốc vào thị trường châu Âu' bằng mẫu xe compact giá rẻ Citroen e-C3 mới.

Tuy nhiên, Stellantis đang phải đối mặt với áp lực gia tăng từ cuộc đình công của công đoàn ở Mỹ về việc làm tại nhà máy pin xe điện.

Các giám đốc điều hành tại Aiways, một công ty khởi nghiệp về xe điện có trụ sở tại Thượng Hải, đã phủ nhận cáo buộc rằng họ nhận trợ giúp từ Bắc Kinh.

Alexander Klose, phó chủ tịch phụ trách hoạt động ở nước ngoài, cho biết: 'Chúng tôi không bán hàng ở Trung Quốc, chúng tôi không nhận trợ cấp từ Trung Quốc'.

Klose cho biết Aiways đang tập trung vào thị trường châu Âu và Israel thay vì Trung Quốc, với lý do thị trường ô tô ở đó quá đông đúc.

Ông cho rằng EU nên hướng tới một tương lai xanh thay vì ngăn chặn sự cạnh tranh.

Một lý do khiến các công ty Trung Quốc có thể cung cấp ô tô chất lượng cao với giá cả phải chăng là các quy định đối với nhà đầu tư khi vào thị trường Trung Quốc, khiến các nhà sản xuất ô tô toàn cầu phải hợp tác với các công ty địa phương để cung cấp công nghệ.

Schmidt, nhà phân tích ngành công nghiệp ô tô, nhận xét: 'Họ (công ty Trung Quốc) giống như những đầu bếp phụ của các đầu bếp phương Tây'.

'Hiện tại, những đầu bếp phụ đó đang mở nhà hàng của riêng mình và trong một số trường hợp, thậm chí còn tốt hơn cả những nhà hàng của đầu bếp chính', Schmidt chia sẻ.