Sự thật là, không chỉ phụ nữ mà cả nam giới cũng có thể gặp vấn đề trầm cảm sau khi đón em bé. Nếu không được phát hiện và được hỗ trợ kịp thời, tình trạng trầm cảm này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến hạnh phúc của gia đình bạn.
Người cha cũng có thể gặp vấn đề về tâm lý sau khi đón con chào đời. Nguồn: Pexels
Dữ liệu thống kê
Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí chuyên ngành Journal of Family Issues, cũng có khả năng người cha gặp vấn đề trầm cảm khi đón em bé chào đời. Mọi gia đình cần nhận biết và chú ý đến khả năng này.
Giống như nhiều người mới làm mẹ, các bố cũng thường cảm thấy quá tải, mệt mỏi và bế tắc với những nhu cầu không ngừng của con. Nhiều người thậm chí cảm thấy bị xã hội và hệ thống chăm sóc y tế coi thường và bỏ rơi. Tuy nhiên, không có nhiều dữ liệu cụ thể về tình trạng trầm cảm sau sinh ở bố như ở mẹ.
Theo một nghiên cứu dựa trên dân số năm 2014, tỷ lệ trầm cảm ở bố trên toàn thế giới dao động từ 5 đến 10%. Tỷ lệ này cao hơn so với những bố không sống chung với con. Hơn nữa, những ông bố sống cùng con nhỏ có xu hướng trải qua các triệu chứng trầm cảm tăng dần khi trẻ lớn lên đến 5 tuổi.
Dựa trên tổng hợp và phân tích các nghiên cứu vào năm 2004, tỷ lệ trầm cảm ở mẹ dao động từ 1,2 đến 25,5% trong các cộng đồng nghiên cứu. Còn những người cha có bạn đời mắc chứng trầm cảm sau sinh, tỷ lệ trầm cảm sẽ cao từ 24 đến 50%. Trong số đó, những ông bố trẻ, có tiền sử trầm cảm, hoặc gặp vấn đề trong mối quan hệ và tài chính sẽ có nguy cơ cao nhất về trầm cảm sau khi chào đón em bé.
Quan điểm của các bác sĩ về vấn đề này trong thực hành lâm sàng?
Ngoài việc hỗ trợ vợ và con mới sinh, người cha có thể cảm thấy mất hứng, bất lực, kiệt sức hoặc bị áp đặt bởi những áp lực, trách nhiệm và nghĩa vụ mới.
Tiến sĩ Ilan Shapiro - một bác sĩ chuyên khoa nhi của Dịch vụ Y tế AltaMed ở California và là thành viên của Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ, đồng tình rằng trầm cảm sau sinh ở các ông bố hoàn toàn có thể xảy ra.
Khi thiếu ngủ, thay đổi lịch trình hàng ngày, và phải chăm sóc một đứa trẻ nhỏ cần nhiều sự quan tâm, mọi người trong gia đình đều phải đối mặt với căng thẳng này.
Căng thẳng kéo dài có thể ảnh hưởng đến cortisol và các hormone căng thẳng khác. Dù hormone căng thẳng có tác dụng tốt, nhưng khi chúng hoạt động trong tình trạng lo lắng và áp lực liên tục, chúng có thể làm suy giảm hệ thống miễn dịch.
Hầu hết các đấng nam giới ngại việc 'tâm sự'
Nam giới thường kín đáo với cảm xúc của mình vì lo sợ bị coi là yếu đuối trước người khác. Nguồn: Pexels
Theo các nhà nghiên cứu, đàn ông thường ít tìm kiếm sự hỗ trợ từ chuyên gia để chữa trị trầm cảm. Họ khá khó khăn trong việc nhận ra các triệu chứng của trầm cảm lâm sàng hoặc nói về trầm cảm sau sinh. Dù cảm thấy áp lực phải đóng vai 'người mạnh mẽ', họ vẫn giữ cảm xúc riêng tư vì lo sợ bị coi là yếu đuối trước mọi người.
Tiến sĩ Shapiro nhấn mạnh việc khuyến khích nam giới nói về tình trạng trầm cảm là bước quan trọng. Khi bị trầm cảm, bạn không thấy hy vọng. Mọi thứ đều tối tăm và buồn chán. Thay đổi từ trạng thái tiêu cực là điều rất quan trọng cho bản thân và gia đình của bạn. Nếu bạn cảm thấy căng thẳng hơn bình thường, hãy tìm người để chia sẻ.
Các dấu hiệu trầm cảm sau sinh ở nam giới
Dù là cha hay mẹ, ai cũng có thể gặp phải trầm cảm sau khi sinh con. Theo tiến sĩ Brodsky, các biểu hiện chính của trầm cảm ở nam giới có thể bao gồm:
- Thay đổi giấc ngủ
- Cảm giác thèm ăn
- Mất hứng thú với mọi hoạt động
- Khó tập trung
- Thường cảm thấy “hết pin”
- Cảm xúc tiêu cực như buồn bã, cảm giác tội lỗi,…
- Suy nghĩ về tự làm hại bản thân.
Nếu bạn nhận thấy mình có từ 4 trong số các triệu chứng được liệt kê ở trên, có thể bạn đang mắc phải trầm cảm.
Đọc thêm: 9 mẹo để chăm sóc tâm trí cho các bậc phụ huynh
Các phương án mà người cha có thể tham khảo
Hội thoại
Mọi người cần có cuộc trò chuyện để chia sẻ suy nghĩ và giải tỏa cảm xúc. Việc người cha có thể chia sẻ vấn đề của mình với ai đó sẽ rất hữu ích. Đối tác không nhất thiết phải là vợ hoặc chồng, có thể là bạn bè, đồng nghiệp hoặc một người xa lạ.
Ngoài ra, các bố cũng có thể sử dụng cuộc hẹn khám sức khỏe của con để nói chuyện với bác sĩ nhi khoa về cảm giác bị áp lực quá mức.
Tìm kiếm sự hỗ trợ chuyên môn
Trong những trường hợp cần sự giúp đỡ nghiêm trọng hơn hoặc cần được khám và điều trị kịp thời, hãy liên hệ với một chuyên gia tâm lý và tìm sự hỗ trợ chuyên môn. Nếu không được chữa trị, tình trạng có thể trở nên nghiêm trọng hơn. Khi người cha bỏ qua sức khỏe của mình và có suy nghĩ tự tử, họ không thể tự chăm sóc bản thân và có thể ảnh hưởng đến con cái.
Đàn ông nên tìm cách điều trị chứng trầm cảm sau sinh như khi xử lý vấn đề thể chất. Ví dụ, khi bạn đau nhức hoặc bị bệnh, bạn uống thuốc. Tương tự, khi não mất cân bằng các chất hóa học, chúng ta có thể điều trị bằng thuốc.
Tiến sĩ Shapiro đề xuất rằng các bác sĩ nhi khoa nên kiểm tra chứng trầm cảm trong những tháng đầu tiên khi họ gặp các cặp vợ chồng mới sinh con. Trong giai đoạn này, phụ huynh thường xuyên thăm bác sĩ nhi khoa. Do đó, bác sĩ cần tăng cường quan sát và chú ý đến các dấu hiệu để có thể giúp đỡ kịp thời.
Mặc dù có thể gặp nhiều khó khăn và phản đối, nhưng việc điều trị chứng trầm cảm sau sinh đúng lúc là rất quan trọng. Người cha nên mở lòng trò chuyện hoặc tìm sự hỗ trợ y tế khi cảm thấy tâm trạng đang dần xấu đi. Hãy vì hạnh phúc và sức khỏe của gia đình bạn. Mytour hy vọng rằng bài viết này sẽ hữu ích cho mọi người.
Ngọc Tú tổng hợp từ healthline.