Dẫn tới cơn đau quặn thận và cách xử lý đúng

1. Dấu hiệu nhận biết cơn đau quặn thận

Cơn đau quặn thận thường xuất hiện ở vùng mạn sườn thắt lưng và hố thắt lưng, nơi thận đặt. Nguyên nhân chủ yếu là do sỏi thận hoặc niệu quản. Bệnh nhân có thể gặp đau ở các vị trí khác nhau tùy thuộc vào kích thước và vị trí của sỏi trong hệ tiết niệu.

Cơn đau quặn thận thường bùng phát bất ngờ và mãnh liệt

Cơn đau quặn thận cấp tính thường xuất hiện đột ngột, đầu tiên tại vùng thắt lưng. Cơn đau dữ dội từng cơn khiến người bệnh không thể đứng thẳng, phải gập người ôm bụng để giảm cảm giác đau. Đau thường lan xuống bộ phận sinh dục.

Đau cấp tính quặn thận này thường giảm nhẹ khi nghỉ ngơi hoặc sử dụng thuốc giãn cơ, tuy nhiên các loại thuốc giảm đau có thể không hiệu quả.

Sỏi gây bít tắc có thể dẫn đến đau cấp tính nghiêm trọng

Ngoài ra, đau quặn thận mạn tính thường đi kèm với các triệu chứng khác như đái máu, đái ra mủ khi thận bị viêm mủ,… Nếu đau quặn thận do nhiễm khuẩn nặng, cơ thể thường có nhiều triệu chứng nhiễm khuẩn toàn thân như: sốt cao, rét rung,…

Bệnh nhân cần sớm liên hệ với bác sĩ nếu đau quặn thận có những triệu chứng sau: Không thể đi tiểu, nôn mửa không kiểm soát, sốt cao trên 38 độ C kéo dài,… Rất có thể lúc này, sỏi thận đã gây bít tắc hệ tiết niệu nên cần cấp cứu xử lý càng sớm càng tốt.

2. Nguyên nhân gây ra đau quặn thận là gì?

Nguyên nhân phổ biến nhất, gây ra khoảng 70 - 80% trường hợp đau quặn thận là liên quan đến sỏi hệ tiết niệu. Thông thường sỏi thận sẽ gây triệu chứng âm thầm, nhưng khi sỏi có kích thước lớn, di chuyển rơi xuống niệu quản hoặc gây bít tắc đường tiểu, đau quặn thận sẽ xuất hiện.

Sỏi rơi từ trên thận xuống hoặc có sự hiện diện của khối u, huyết khối gây áp lực lên niệu quản thường gây bít tắc cấp tính đường dẫn tiểu. Khi nước tiểu không thoát ra, nó sẽ gây căng trướng đài bể thận và gây ra những cơn đau quặn thận đột ngột.

Sỏi di chuyển và tắc nghẽn là nguyên nhân gây đau quặn thận

Do đó, đau quặn thận thường xuất hiện ở những người mắc sỏi thận hoặc sỏi tiết niệu. Nhiều người không nhận ra tình trạng bệnh của mình cho đến khi gặp đau quặn thận và các triệu chứng nghiêm trọng khác đe dọa sức khỏe. Dưới đây là những yếu tố nguy cơ cao có thể dẫn đến đau quặn thận cần lưu ý:

• Chế độ ăn không cân đối, giàu protein, canxi, oxalate,…

• Mất nước do uống ít nước, sốt cao, tiêu chảy, mất nước qua mồ hôi, nôn mửa.

• Phẫu thuật dạ dày có thể tăng hấp thụ canxi và đào thải canxi từ thận ra, gây hình thành sỏi.

• Nhiễm trùng đường tiết niệu.

• Rối loạn chuyển hóa, bệnh cận giáp, bệnh di truyền,… có thể gây ra sỏi trong cơ thể.

Ngoài ra, sỏi thận và sỏi tiết niệu liên quan chặt chẽ đến di chuyển. Vì vậy, khi đi khám bác sĩ, cần cung cấp thông tin về tiền sử gia đình hoặc bản thân mắc sỏi tiết niệu, đặc biệt là sỏi thận để bác sĩ có thể chẩn đoán và điều trị kịp thời.

3. Cách xử lý cơn đau quặn thận như thế nào? 

Khi xác định cơn đau quặn thận là do sỏi thận, bác sĩ thường sẽ chỉ định sử dụng thuốc giãn cơ kết hợp với việc nghỉ ngơi để giảm cơn đau. Tuy nhiên, vẫn cần phải điều trị từ nguyên nhân gây bệnh bằng cách kiểm soát hoặc loại bỏ sỏi tiết niệu gây ra bệnh. Việc loại bỏ sỏi này phụ thuộc vào kích thước, vị trí và mức độ nghiêm trọng của bệnh.

Sỏi nhỏ thường tự tiêu thụ theo đường tiểu ra khỏi cơ thể

3.1. Hỗ trợ sỏi tự tiêu thụ theo đường tiểu

Phần lớn sỏi nhỏ, từ sỏi acid uric, canxi, struvite đến cystin,... có thể tự di chuyển ra ngoài theo đường tiểu. Tỉ lệ này còn cao hơn nếu phát hiện sỏi sớm và kích thước sỏi nhỏ.

Để đẩy sỏi ra ngoài, bệnh nhân thường được khuyến khích uống nhiều nước để giúp sỏi dễ dàng theo đường tiểu, tuy nhiên điều này có thể gây ra những cơn đau nghiêm trọng khi sỏi di chuyển. Bác sĩ sẽ theo dõi và kê thuốc giảm đau phù hợp.

3.2. Thủ thuật xử lý sỏi lớn

Trong trường hợp sỏi tiết niệu lớn gây cơn đau quặn thận và nhiều triệu chứng khác, không thể đẩy sỏi ra ngoài qua đường tiểu, bác sĩ sẽ lựa chọn một trong các phương pháp can thiệp sau:

• Nội soi tán sỏi niệu quản: Thủ thuật phẫu thuật này bác sĩ sẽ sử dụng ống nội soi để loại bỏ sỏi dựa trên hình ảnh từ đường tiết niệu.

• Bắn sỏi thận qua da: Bệnh nhân sẽ được gây mê toàn thân, sau đó tiến hành loại bỏ sỏi qua một vết cắt nhỏ sau thận.

Tán sỏi bên ngoài cơ thể là phương pháp mới trong việc điều trị sỏi thận

• Tán sỏi bên ngoài cơ thể: Phương pháp này sử dụng tần số âm thanh thấp để vỡ sỏi. Khi sỏi vỡ thành nhiều mảnh nhỏ, cơ thể sẽ tự loại bỏ chúng qua đường tiểu. Quá trình này có thể gây đau, nên thuốc giảm đau thường được sử dụng.

• Phẫu thuật mở: Đối với những viên sỏi lớn hoặc gây tắc đường tiểu cấp tính, phẫu thuật mở là lựa chọn cần thiết để khắc phục. Tuy nhiên, tán nhỏ sỏi và đẩy chúng ra ngoài qua đường tiểu vẫn được ưu tiên hơn.

Cơn đau quặn thận là biểu hiện của sỏi thận, cần được chẩn đoán và điều trị sớm để loại bỏ sỏi và kiểm soát đau.