I. Dàn ý
II. Bài văn mẫu
Dàn ý chi tiết phân tích tác phẩm Vợ nhặt của Kim Lân, mẫu số 1
I. Bảng Đánh Giá Phân Tích Tác Phẩm Vợ Nhặt của Kim Lân (Chuẩn)
1. Khám Phá Mở Đầu
Giới Thiệu Tác Giả, Tác Phẩm:
- Kim Lân (1920- 2007), nhà văn tài năng viết về cuộc sống làng quê, đặc biệt là tâm hồn những người nông dân Việt Nam. Truyện ngắn “Vợ Nhặt” trong tập “Con Chó Xấu Xí” tái hiện tình trạng khốn cùng do nạn đói năm 1945 với tâm hồn lương thiện và tốt đẹp.
2. Phân Tích Chi Tiết
- Tiêu Đề: “Vợ nhặt”
+ Độc đáo, tạo ấn tượng mạnh, thể hiện thảm cảnh của người dân trong nạn đói năm 1945, làm nổi bật sự cưu mang, khao khát sống sót, và niềm tin của con người trong hoàn cảnh khốn khó.
- Sự Kiện Truyện:
+ Định Nghĩa Sự Kiện Truyện: Sự kiện truyện là tình thế, phản ánh tính cách nhân vật và số phận của họ, qua đó, làm nổi bật tư tưởng và chủ đề của tác phẩm.
+ Sự kiện truyện trong “Vợ nhặt”: Bắt đầu vào thời điểm đói khan mà tác giả gọi là hiểm họa tràn đến, thể hiện nạn đói kinh hoàng năm Ất Dậu. Trong không gian thê thảm của nạn đói, sự kiện Tràng lấy vợ đã tạo ra tình huống vừa bi vừa hài, chỉ với vài câu bông đùa mà có được vợ thật.
- Phân Tích Nhân Vật:
- Tràng, người nông dân sống cuộc sống nghèo đói:
+ Tên và Hình Dạng:
~ Tên: Đánh bại sự khó khăn, vất vả, là tên của một công cụ lao động.
~ Hình dạng: “Hai con mắt gà gà đắm vào bóng chiều”, “hai bên quai hàm bạnh ra”, “bộ mặt thô kệch”, “đầu trọc nhẵn”, “lưng thô kệch”.
+ Tính Cách:
~ “Ngửa mặt lên trời cười hềnh hệch”, “vừa đi vừa nói nhảm”, “đối tượng bông đùa của những đứa trẻ ngụ cư”, “tính tình ngờ nghệch”.
+ Hoàn Cảnh Sống:
~ Nơi Ở: “Căn nhà vắng teo, nhiều bụi cỏ dại trong nhà”
~ Là Người Dân Xóm Ngụ Cư, Gia Cảnh Thuộc Hạng Cùng Đinh.
- Tâm Hồn Quyến Rũ của Tràng
+ Nhân Hậu, Mang Tính Thương Người:
+ Khao Khát Hạnh Phúc Gia Đình, Hạnh Phúc Lứa Đôi.
+ Thay Đổi Tích Cực Sau Khi Lấy Vợ.
+ Niềm Tin Vào Tương Lai Tươi Sáng.
-> Tràng Là Người Nông Dân Nghèo Khổ Nhưng Giàu Tình Yêu Thương, Khao Khát Mái Ấm Gia Đình Và Niềm Tin Vào Tương Lai Tươi Sáng.
b. Nhân Vật Người “Vợ Nhặt”:
- Tên Gọi, Lai Lịch, Gốc Gác của Người “Vợ Nhặt”:
+ Tên Gọi: Nhân Vật Này Không Có Tên, Được Gọi Là “Thị”, “Người Đàn Bà”, “Người Con Dâu”, Đây Là Cách Gọi Làm Tăng Tính Khái Quát, Trong Bối Cảnh Bấy Giờ Có Muôn Vàn Người Đàn Bà Rơi Vào Cảnh Ngộ Đáng Thương Như Thế.
+ Lai Lịch, Gốc Gác: Không Được Giới Thiệu Cụ Thể, Không Ai Biết Gốc Tích Của Chị, “Ngồi Vêu Ra Ở Cửa Kho, Nhặt Hạt Rơi, Hạt Vãi Hay Ai Có Việc Gì Gọi Đến Thì Làm”.
+ Người “Vợ Nhặt” Không Quê Hương, Không Quá Khứ, Một Thân Phận Lênh Đênh, Trôi Dạt Trong Thảm Họa Đói Khát.
- Ngoại Hình: Miêu Tả Rất Chi Tiết:
+ “Cái nón rách nghiêng che phủ nửa khuôn mặt”.
+ Lần gặp Tràng thứ hai: “Hôm nay, thị rách quá, áo quần rách như tổ đỉa, thị gầy sọp hẳn đi, trên gương mặt lưỡi cày xám xịt chỉ thấy hai con mắt”
-> Phụ nữ này đã phải chịu đói nhiều ngày, sự đói khát đã làm chị mất những đặc tính nữ tính.
- Cử Chỉ, Hành Động:
+ Cử Chỉ: “Điệu Bộ Chao Chát, Chỏng Lỏn Mất Hết Vẻ Dịu Dàng, Nữ Tính”.
+ Hành Động:
~ Lần Nghe Câu Hò Của Tràng: “Ton Ton Chạy Lại Đẩy Xe Cho Tràng”, “Thị Liếc Mắt, Cười Tít”.
~ Lần Gặp Tràng Khác: Sưng Sỉa, Trách Mắng “Điêu, Người Thế Mà Điêu”.
~ Khi Được Tràng Mời Ăn: “Hai Con Mắt Trũng Hoáy Của Thị Tức Thì Sang Lên”, “Thị Ngồi Sà Xuống Ăn Thật, Thị Cắm Đầu Ăn Một Chặp Bốn Bát Bánh Đúc Liền Chẳng Chuyện Trò Gì, ăn Xong Thị Cầm Dọc Đôi Đũa Quệt Ngang Miệng Thở”.
~ Đói Nghèo Thách Thức Nhân Cách Của Phụ Nữ Này, Nạn Đói Như Một Cơn Lũ Khủng Khiếp.
- Diễn Biến Tâm Lý Người “Vợ Nhặt” Sau Khi Theo Tràng Về Nhà:
+ Người “Vợ Nhặt” Mang Vẻ Đẹp Nữ Tính, Dịu Dàng, Đúng Mực.
+ Tinh Thần Lạc Quan: Mang Lại Niềm Vui, Hạnh Phúc Cho Mọi Người.
-> Người “Vợ Nhặt” Đã Góp Phần Thể Hiện Giá Trị Nội Dung Và Nghệ Thuật Của Tác Phẩm.
c. Nhân Vật Bà Cụ Tứ:
- Bà cụ Tứ, hình ảnh người phụ nữ bản lĩnh:
+ Dáng vẻ mảnh mai, uốn éo.
+ Tâm hồn hùng tráng, không khuất phục trước khó khăn.
- Tâm Trạng Bà Cụ Tứ Khi Tràng Nhặt Được Vợ:
+ Sự ngạc nhiên và hạnh phúc khi Tràng mang vợ về.
+ Niềm vui lạc quan khi con trai tìm được hạnh phúc gia đình.
+ Tâm trạng lo lắng và trách nhiệm về tương lai.
+ Chi tiết ấn tượng với “bát cháo cám”.
+ Niềm tin vững chắc vào một tương lai tươi sáng.
-> Bà cụ Tứ là hình ảnh mẹ hiền, nông dân mạnh mẽ, sẵn sàng hy sinh vì gia đình, là biểu tượng của lòng nhân ái và sự kiên trì.
d. Tính Cách Nghệ Thuật Đặc Sắc:
- Tiêu Đề Độc Đáo.
- Tình Huống Truyện Độc Đáo, Đầy Ý Nghĩa.
- Nghệ Thuật Miêu Tả Tâm Lý Nhân Vật Sâu Sắc, Tinh Tế.
- Nghệ Thuật Trình Bày Sự Kiện Một Cách Chân Thật.
e. Giá Trị Tác Phẩm:
- Giá Trị Nhân Đạo:
+ Vẽ Lại Bức Tranh Hiện Thực Đời Sống Đương Thời.
+ Thể Hiện Sự Quý Phái, Thương Xót Trước Số Phận Bi Thảm.
+ Khám Phá và Đánh Giá Vẻ Đẹp Tốt Lành Của Con Người.
+ Mở Ra Con Đường Cách Mạng Cho Người Nông Dân.
- Hiện Thực Đặc Sắc:
+ Sự tái hiện chân thật thời kỳ bi thảm của Việt Nam trước Cách Mạng Tháng Tám.
+ Phản ánh số phận bi đát của con người đối diện với đợt nạn đói.
+ Thể hiện lòng yêu nước và hướng tới cách mạng của nhân dân.
f. Đánh Giá:
- Khẳng Định Năng Khiếu Sáng Tạo Của Tác Giả, Cho Thấy Sự Đồng Cảm Với Điều Kiện Khó Khăn Của Nhân Vật.
- Để Lại Bài Học Về Tình Thương, Sự Đùm Bọc.
- Khen Ngợi Truyền Thống 'Tương Thân Tương Ái' Của Dân Tộc Việt.
3. Kết Bài
Nhận Xét Cá Nhân: Qua Tác Phẩm “Vợ Nhặt”, Nhà Văn Kim Lân Đã Ghi Dấu Ấn Đặc Biệt Trong Tâm Hồn Độc Giả. Ông Tài Năng Tái Hiện Thành Công Bối Cảnh Nạn Đói Năm 1945 Qua Các Nhân Vật Tràng, Người “Vợ Nhặt”, Bà Cụ Tứ, Với Niềm Tin Yêu, Hy Vọng Vào Một Ngày Mai Tươi Sáng.
>> Khám Phá Thêm Các Mẫu Phân Tích Chi Tiết Tác Phẩm Vợ Nhặt Của Kim Lân Tại Đây.
II. Bài Viết Mẫu Phân Tích Tác Phẩm Vợ Nhặt Của Kim Lân (Chuẩn)
Trong Một Cuộc Phỏng Vấn, Kim Lân Tựa Như Nói Rằng “Cái Đói Là Mối Quan Ngại Của Con Người Ở Mọi Dân Tộc Và Mọi Thời Đại. Đó Là Đề Tài Thuộc Về Bản Chất Của Đời Sống. Những Nhà Văn Viết Về Cái Đói Ở Khía Cạnh Tối Tăm Và Bất Lực Của Con Người Trước Nó. Con Người Phạm Tội Và Hành Động Dại Dột Chỉ Vì Đói. Khi Tôi Viết, Ý Tưởng Thường Trực Trong Tôi Là Những Người Đói Dù Thế Nào Đi Nữa Vẫn Luôn Khao Khát Cuộc Sống Tốt Hơn, Tin Tưởng Mơ Hồ Vào Cuộc Sống Tương Lai. Cái “Mơ Hồ” Ấy Là Do Cuộc Sống Thực Tại Luôn Hành Hạ Họ”. Có Thể Nói Rằng Đây Là Sự Khác Biệt Độc Đáo Của Kim Lân So Với Các Nhà Văn Hiện Thực Cùng Thời Như Nam Cao, Nguyễn Công Hoan, Tô Hoài, Vũ Trọng Phụng,… Những Cây Bút Phản Ánh Hiện Thực Tàn Khốc Và Nhiều Bi Kịch. Các Tác Phẩm Của Kim Lân Cũng Phản Ánh Hiện Thực Khắc Nghiệt Của Xã Hội Cũ, Tuy Nhiên Khác Biệt Ở Chỗ Tác Giả Đã Từ Chính Những Hoàn Cảnh Ngặt Nghèo...(Còn Tiếp)
>> Khám Phá Bài Viết Đầy Đủ Phân Tích Tác Phẩm Vợ Nhặt Của Kim Lân Tại Đây.