Buzz
1. Dàn ý phân tích Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc - Mẫu 1
Mở đầu
- Nguyễn Đình Chiểu, mặc dù khiếm thị, nhưng được biết đến với phẩm hạnh cao quý và là một biểu tượng sáng chói trong nền văn học dân tộc, như một ánh sáng rực rỡ không bao giờ lịm tắt (theo Phạm Văn Đồng).
- Văn tế của nhà văn Cần Giuộc là tiếng khóc đầy bi lụy, là sự thể hiện sâu sắc về một giai đoạn lịch sử đau thương nhưng đồng thời cũng đầy tự hào của dân tộc.
Nội dung chính
(1) Phần mở đầu: Tổng quan về bối cảnh lịch sử và khẳng định sự bất tử của những người nông dân nghĩa sĩ
- 'Ôi đau đớn!': Lời kêu gọi này thể hiện sự tiếc thương chân thành và lòng trắc ẩn sâu sắc.
- 'Súng đạn của quân thù làm đất trời rung chuyển': Diễn tả sự tàn phá khủng khiếp, sự xâm lược của kẻ thù với vũ khí hiện đại.
- 'Lòng dân trời tỏ': Diễn tả lòng yêu nước và tình yêu quê hương sâu sắc, như thể trời cao đang chứng kiến cuộc chiến.
- Sự đối lập giữa các yếu tố được sử dụng để khắc họa rõ nét bối cảnh hỗn loạn và các sự kiện chính trị quan trọng của thời đại.
=> Điều này nhấn mạnh rằng dù có thất bại, những hy sinh của những người có phẩm hạnh vẫn tồn tại, và di sản cao quý của họ sẽ mãi được ghi nhớ.
(2) Phần mô tả cụ thể: Hình ảnh của người nghĩa sĩ nông dân Cần Giuộc
a. Nguồn gốc và hành trình:
- Xuất thân từ những tầng lớp nông dân nghèo khó, những người đã rời bỏ quê hương để khai phá vùng đất mới với hy vọng tìm kiếm cuộc sống tốt đẹp hơn.
- 'Sống trong cảnh cô đơn, thiếu thốn sự ấm áp và thiếu người để nương tựa.'
- Tác giả tạo ra sự đối lập rõ ràng giữa 'chưa quen' và 'chỉ biết' hoặc 'vốn quen' và 'chưa biết', nhằm làm nổi bật sự vĩ đại của những người anh hùng.
b. Tình yêu nước mãnh liệt:
- Trước cuộc xâm lược của thực dân Pháp, người nông dân trải qua nhiều cảm xúc: từ lo sợ ban đầu, đến hy vọng vào tin tức từ quan, rồi sự căm ghét và thù địch, và cuối cùng là sự đứng lên chống lại.
- Tâm trạng và thái độ của họ đối với kẻ thù là sự căm ghét và thù hận tột độ.
- Họ có ý thức sâu sắc về tình hình đất nước và không chấp nhận sự xâm lược của kẻ thù, quyết tâm chiến đấu không cần chờ lệnh: 'không đợi ai ra lệnh...'
c. Tinh thần hy sinh trong cuộc chiến:
- Tinh thần chiến đấu của họ rất cao quý: Dù không phải là những chiến binh chuyên nghiệp, họ chỉ là những người dân thường nhưng đã 'đem lòng nghĩa vụ làm quân lính'.
- Trang phục và vũ khí của họ rất đơn giản, nhưng họ đã để lại dấu ấn trong lịch sử với những chiến công đáng tự hào như 'đốt nhà truyền đạo' hay 'chém đầu quan tham'.
- Họ thể hiện sự quyết tâm trong hành động qua các hành động mạnh mẽ như 'phá rào', 'đẩy cửa', 'liều lĩnh', 'đâm ngang', 'chém ngược'...
Tác phẩm nghệ thuật khắc họa một bức tranh tráng lệ về lòng dũng cảm và tinh thần hy sinh của những người nông dân anh hùng, những người đã đứng lên chống lại kẻ thù để bảo vệ đất nước.
(3) Phần Ai vãn: Tâm tư tiếc thương và sự ngưỡng mộ của tác giả đối với sự hi sinh của người nghĩa sĩ
- Sự hy sinh của những người nông dân được mô tả sinh động, tràn đầy nỗi tiếc thương chân thành.
- Trong bức tranh mô tả, gia đình được khắc họa với cảnh tang thương, sự cô đơn và sự chia ly, tạo nên một không khí đau buồn và sầu thảm sau trận chiến.
- Sự hy sinh của những người nông dân nghĩa sĩ để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng tác giả, gia đình, và nhân dân Nam Bộ, khiến tiếng khóc vang lên trở thành biểu tượng lịch sử.
- Qua bút pháp trữ tình và nhịp điệu câu văn trầm lắng, tác giả tạo nên không khí lạnh lẽo và u ám sau cái chết của các nghĩa quân.
(4) Phần kết: Tôn vinh linh hồn bất diệt của người nghĩa sĩ
- Tác giả khẳng định rằng: 'Một trận khói tan, danh vọng muôn năm: Huyền thoại ngàn năm vẫn lưu truyền.'
- Tác giả cũng tán dương tinh thần chiến đấu và sự hy sinh vô điều kiện vì lý tưởng cao cả của những người nghĩa quân.
- Đây là nỗi đau thương chung của toàn thể, của một thời đại, là bản nhạc bi ai về những anh hùng vĩ đại đã ngã xuống trong cuộc chiến đấu.
=> Khẳng định sự bất tử của các anh hùng nghĩa sĩ.
Kết luận
- Tóm tắt các đặc điểm nổi bật về nghệ thuật đã góp phần tạo nên thành công của tác phẩm.
- Trình bày quan điểm cá nhân về tác phẩm.
2. Dàn ý phân tích tác phẩm Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc - Phiên bản 2
Mở đầu:
Nguyễn Đình Chiểu, qua tác phẩm 'Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc', đã chạm đến đỉnh cao của sự sáng tạo văn học. Tác phẩm này không chỉ thể hiện một cách sâu sắc và tiêu biểu tư tưởng của tác giả mà còn là một di sản quý giá, truyền tải lòng kính trọng và ngưỡng mộ sâu sắc. Nguyễn Đình Chiểu đã xây dựng một tượng đài vĩ đại về những chiến sĩ nông dân trong cuộc kháng chiến chống ngoại xâm. Dù phải đối mặt với những đau thương và mất mát, họ vẫn tỏ ra anh dũng và hào hùng, trở thành nguồn cảm hứng bất tận cho dân tộc.
Phần chính:
(1) Phần mở đầu:
- 'Hỡi ôi': Đây là tiếng thở dài từ sâu thẳm, bộc lộ nỗi xót xa chân thành và cảm xúc đau thương mãnh liệt.
- 'Súng giặc đất rền': Cảnh vật như bị chấn động, khi tiếng súng của kẻ thù vang lên, không gian trở nên đầy lo lắng và sợ hãi.
- Thể hiện sự tàn phá nghiêm trọng và nặng nề của quân xâm lược với vũ khí hiện đại, phản ánh sự tàn bạo và phi nhân của chủ nghĩa thực dân.
- 'Lòng dân trời tỏ': Người dân Việt Nam đứng lên bảo vệ tổ quốc, lòng yêu nước của họ được trời đất chứng giám. Cuộc chiến của họ vì chính nghĩa, được trời đất ủng hộ. Dù hy sinh, tinh thần chiến đấu anh dũng của họ vẫn trường tồn.
- Đoạn văn đã khái quát bối cảnh và tinh thần của thời đại, đồng thời khẳng định sự vĩnh cửu của người nông dân nghĩa sĩ.
(2) Phần phân tích sâu
a. Nguồn gốc và đặc điểm của những người nghĩa sĩ:
- Họ đều xuất phát từ tầng lớp nông dân nghèo khổ, từ những ngôi làng, chịu đựng sự áp bức nặng nề từ thực dân và phong kiến.
- 'Cui cút làm ăn': Cuộc sống của họ đầy sự cô đơn, không có ai để nương tựa, dù cuộc sống khó khăn nhưng họ vẫn miệt mài và kiên nhẫn.
- Họ là những người giản dị và hiền lành, cả đời chỉ quen với việc canh tác, hoàn toàn không quen thuộc với chiến tranh và binh đao.
- Sự đối lập giữa 'vốn quen' và 'chưa biết', 'chưa quen' và 'chỉ biết' được sử dụng để làm nổi bật sự khác biệt về phẩm giá và tầm vóc của những người anh hùng.
b. Tinh thần yêu nước:
- Khi đối mặt với sự xâm lược của thực dân Pháp, người nông dân đã từ sự sợ hãi ban đầu chuyển thành căm ghét mãnh liệt và cuối cùng, tự nguyện đứng lên chống lại kẻ thù, thể hiện sự thay đổi mạnh mẽ trong thái độ của họ.
- Trong lúc đất nước bị xâm lăng, tinh thần tự nguyện của người dân càng trở nên mạnh mẽ. Họ tham gia cuộc chiến không phải vì bị ép buộc, mà vì tinh thần tự giác và sự lựa chọn cao quý, dựa trên truyền thống dân tộc.
- Đối với kẻ thù ngoại xâm, họ thể hiện sự căm thù và ghê tởm sâu sắc.
- Đối với tổ quốc, họ không thể tha thứ cho những kẻ phản bội và lừa dối.
c. Tinh thần chiến đấu và hy sinh:
- Dù không phải là quân lính chuyên nghiệp, chỉ là những người dân quê, họ đã 'tận tụy làm quân lính', sẵn sàng hy sinh vì lý tưởng cao cả.
- Họ thể hiện sự dũng cảm và kiên cường, đối mặt với kẻ thù không chút sợ hãi, dù chỉ có trang bị thô sơ nhưng tinh thần chiến đấu thì vô cùng mạnh mẽ.
- Đã tạo ra những chiến công oanh liệt như 'đốt nhà giảng đạo', 'chém đầu quan tham'.
- Các hành động như 'đạp rào', 'xô cửa', 'liều mình', 'đâm ngang', 'chém ngược'... thể hiện sự quyết liệt và dũng mãnh, tạo nên bầu không khí hùng tráng. Những câu văn ngắn gọn, cấu trúc mạnh mẽ và nhịp điệu nhanh chóng tạo ra cảm giác dồn dập, áp đảo kẻ thù, làm nổi bật tinh thần tự nguyện và nâng cao sức mạnh và quyết tâm.
Đoạn văn đã dựng lên một tượng đài vĩ đại cho người nông dân nghĩa sĩ, với sức mạnh phi thường và lòng dũng cảm sẵn sàng chiến đấu và hy sinh vì sự nghiệp bảo vệ dân tộc và quê hương. Tác giả thể hiện sự tự hào và trân trọng sâu sắc đối với những chiến sĩ chân chất và anh hùng.
(3) Phần Ai vãn
- Sự hy sinh của những người nông dân nghĩa sĩ được miêu tả một cách sinh động, kèm theo niềm tiếc thương chân thành.
- Hình ảnh của gia đình được khắc họa qua cảnh tang tóc, sự cô đơn và chia lìa, tạo nên không khí đau thương và buồn bã sau cuộc chiến.
- Tiếng khóc vang vọng, hòa quyện cùng nỗi đau. Cả con người lẫn thiên nhiên đều chung nỗi thương xót, khóc cho sứ mệnh của họ và cho những người dân chất phác đang phải đối mặt với tình cảnh éo le.
- Tiếng khóc không hề giảm bớt, mà càng thêm thảm thiết và buồn bã. Những giọt nước mắt lan tỏa đầy xót xa, thấm đẫm tâm can trước cảnh bi thương của các gia đình chịu mất mát trong cuộc chiến.
- Ngoài ra, tiếng gầm gừ và sự oán trách dành cho bọn thực dân Pháp tàn bạo, cùng sự lo lắng và đau xót cho những người ở lại, làm nổi bật sự căm phẫn và bất mãn đối với chính quyền.
(4) Phần kết
- Tác giả khẳng định: 'Một trận khói tan, nghìn năm danh tiếng,' 'Danh vọng nghìn năm vẫn còn mãi,' vẫn mãi đọng lại trong lòng dân tộc.
- Dù đã ngã xuống với lòng dũng cảm, nhưng tinh thần kiên cường, tình yêu nước nồng nàn và sức mạnh của những người nông dân nghĩa sĩ vẫn mãi là một biểu tượng vĩnh cửu, tỏa sáng mãi mãi.
- Đây không chỉ là một đám tang chung của toàn thể nhân dân và cả một thời đại, mà còn là một bản hùng ca bi tráng về những anh hùng không may mắn.
- Mặc dù nỗi đau vẫn còn đọng lại, nhưng sự hi sinh được tôn vinh như một điều cao quý, không phải là bi kịch đơn thuần mà là sự ca ngợi vẻ đẹp của những người nghĩa sĩ.
Kết bài:
Bài văn tế khắc họa hình ảnh vĩ đại của người nông dân nghĩa sĩ Cần Giuộc trong cuộc đấu tranh, thể hiện tinh thần anh hùng và hào hùng của dân tộc. Họ không chiến đấu để tìm kiếm danh vọng, mà vì khát vọng hòa bình. Họ tham gia chiến đấu với lòng kiêu hãnh, chọn con đường cao quý, trở thành hình mẫu lý tưởng của dân tộc. Qua đó, chúng ta cảm nhận được sự trân trọng và thương tiếc sâu sắc của Đồ Chiểu dành cho những anh hùng áo vải xuất sắc. Tác phẩm này sẽ mãi là một bản anh hùng ca bi tráng, giữ gìn giá trị không chỉ trong văn học Việt Nam mà còn trong lịch sử dân tộc.
3. Dàn ý phân tích Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc - Phiên bản 3
Mở bài:
- Nguyễn Đình Chiểu, một người đã trải qua bao nỗi đau và thử thách trong cuộc đời, luôn giữ được sự gần gũi và chân thành với người dân vùng Nam Bộ.
- 'Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc' là một tác phẩm văn học xuất sắc, biểu trưng cho lòng yêu nước và tinh thần hi sinh cao cả của người nông dân Việt Nam trong cuộc chiến chống quân xâm lược.
Thân bài:
a. Phần 1 - Mở đầu
- Mở đầu bằng tiếng thở dài: 'Hỡi ôi!',
+ Tiếng thở dài này thể hiện sự đau đớn và xót xa dành cho những người đã ra đi.
+ Tiếng kêu này, đầy nỗi niềm và căng thẳng, phản ánh sự lo âu của đất nước trước sự tấn công của kẻ thù, đặc biệt là trong lòng tác giả.
+ Sự tương phản giữa 'Súng giặc đất rền' và 'Lòng dân trời tỏ' được dùng để vẽ nên bức tranh khắc nghiệt của thời đại.
+ Hình ảnh rộng lớn của trời đất và sự phối hợp của các động từ tạo nên không gian bao la, với âm thanh vọng vang và ánh sáng rực rỡ, làm nổi bật sự đối đầu giữa sức mạnh tàn bạo của kẻ thù và tinh thần chiến đấu kiên cường của nhân dân Việt Nam.
- 'Mười năm cày bừa – Một trận chiến chống Tây':
+ Sau mười năm, người nông dân đã trở thành những nghĩa sĩ, minh chứng cho sự chuyển mình và tinh thần kiên quyết trong cuộc đấu tranh chống xâm lược.
+ Bối cảnh là đất nước bị Pháp xâm chiếm và sự phản kháng mạnh mẽ của nhân dân, thể hiện rõ trong cuộc chiến đấu chống lại kẻ thù.
b. Phần 2 - Đặc sắc (Hình ảnh người nông dân nghĩa sĩ)
- Trước khi giặc xâm lược:
+ Những người này là nông dân, sống trong hoàn cảnh đầy thử thách và khổ cực.
+ Cuộc sống của họ được miêu tả qua hình ảnh 'cui cút làm ăn', phản ánh sự vất vả và nghèo khổ, đồng thời gắn bó sâu sắc với ruộng vườn và công việc đồng áng.
+ Họ hoàn toàn xa lạ với các hoạt động quân sự như tập luyện khiên, súng, mác hay cờ.
- Khi kẻ thù xâm lược:
+ Hành động của kẻ thù tỏ ra cực kỳ tàn bạo và vô nhân đạo, biến cuộc sống của người nông dân thành một cuộc chiến sinh tử đầy đau đớn.
+ Cảm giác căm phẫn với kẻ xâm lược đã bị nén chặt trong thời gian dài, nhưng cuối cùng đã bùng nổ thành những hành động quyết liệt và sự tham gia tự nguyện vào cuộc chiến.
+ Ý thức về trách nhiệm của bản thân trước tình hình đất nước được nhấn mạnh một cách rõ rệt.
- Cuộc chiến của nghĩa sĩ Cần Giuộc với kẻ thù:
+ Điều kiện chiến đấu là cực kỳ khó khăn khi họ chưa quen với binh đao và phải dùng các công cụ thô sơ làm vũ khí.
+ Tinh thần anh dũng và kiên cường của họ được bộc lộ qua cách chiến đấu không mệt mỏi và đầy quả cảm.
+ Một loạt các động từ được sử dụng để thể hiện sức mạnh và sự quyết tâm kiên cường của các nghĩa sĩ.
+ Bức tranh chiến đấu phác họa rõ nét sự hào hùng và quyết tâm của nghĩa sĩ Cần Giuộc trong cuộc chiến chống kẻ thù. Điều này tạo nên một biểu tượng nghệ thuật lộng lẫy và vĩ đại về hình ảnh của họ.
c. Phần 3 – Ai vãn
- Tác giả và nhân dân thể hiện sự tiếc thương và ngưỡng mộ đối với các nghĩa sĩ, bày tỏ một cách chân thành những cảm xúc và tình cảm sâu sắc của mình.
- Tiếng khóc vang lên từ nhiều nguồn cảm xúc khác nhau:
+ Nỗi tiếc nuối và hối hận của những người đã hy sinh khi mục tiêu chưa đạt được, khi ý chí còn dang dở.
+ Nỗi đau của những gia đình mất đi người thân, không thể nào bù đắp được, đặc biệt là đối với những bà mẹ già và những người vợ trẻ.
+ Sự căm phẫn đối với kẻ thù đã gây ra cảnh bi thảm, làm cho tiếng khóc đầy uất ức và nghẹn ngào lan tỏa khắp nơi, giữa cảnh đau thương của đất nước.
+ Lòng cảm phục và tự hào về những người nông dân bình dị đã dũng cảm đứng lên bảo vệ từng tấc đất, từng cọng rau, và đặc biệt là hy sinh cả cuộc đời mình để bảo vệ lý tưởng cao quý: 'chết vinh còn hơn sống nhục.'
+ Công lao của những nghĩa sĩ đã được cả nhân dân và Tổ quốc vinh danh, sẽ mãi mãi được ghi nhớ và tôn vinh.
=> Tiếng khóc không chỉ là dấu hiệu của nỗi đau mà còn là nguồn động viên tinh thần cho những người sống, khơi dậy ý chí chiến đấu kiên cường.
c. Phần 4 - Kết (Ca ngợi linh hồn bất diệt của nghĩa sĩ)
- Hai câu kết của bài văn tế thể hiện sự kính trọng sâu sắc của tác giả đối với hình ảnh người nghĩa sĩ nông dân: 'nước mắt anh hùng lau chẳng ráo' - đó là những giọt nước mắt chân thành từ Nguyễn Đình Chiểu.
- Bài văn tế kết thúc trong tâm trạng nặng trĩu. Câu văn không hoàn chỉnh, phản ánh sự suy tư sâu sắc và nỗi đau nghẹn ngào trong lòng Đồ Chiểu và những người khác, gửi gắm sự tri ân và ngợi ca công đức của các nghĩa sĩ đã hy sinh vì đất nước.
Kết luận:
Tổng kết những giá trị nổi bật của tác phẩm.
Trên đây là toàn bộ nội dung bài viết của Mytour về: Dàn ý phân tích chi tiết và sâu sắc về Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc. Cảm ơn quý bạn đọc đã theo dõi và quan tâm đến bài viết này!
