I. Dàn ý chi tiết
II. Bài văn mẫu
Dàn ý phân tích chi tiết về bài thơ Khóc Dương Khuê
I. Kịch bản phân tích bài thơ Khóc Dương Khuê (Chuẩn)
1. Bắt đầu
- Trong thời kỳ sống, Nguyễn Khuyến và Dương Khuê đã tạo nên một tình bạn không gì sánh kịp, đầy thân thiết và sâu sắc.
- Nghe tin đồng đội Dương Khuê ra đi vì căn bệnh nặng, Nguyễn Khuyến trải qua cảm xúc bàng hoàng và đau buồn. Bài thơ Khóc Dương Khuê ra đời, là lời tỏ lòng thương tiếc và xót xa của Nguyễn Khuyến dành cho người bạn đồng hành đã rời bỏ.
2. Phần chính:
* Giới thiệu về Dương Khuê:
- Dương Khuê (1839-1902), tự Giới Nhu, hiệu Vân Trì, là nhà văn tài năng, giỏi chữ, đỗ Cử Nhân cùng khóa với Nguyễn Khuyến. Sau khi đạt Tiến sĩ năm 1868, ông tham gia làm quan, nhưng cuộc sống quan trường của ông đầy biến động.
- Tác phẩm nổi tiếng của ông không chỉ là thơ chữ Hán, mà còn có những sáng tác ca trù, đặc biệt là bài Gặp lại cô đầu cũ, mang lại danh tiếng cho ông.
* Hai dòng đầu:
- Nguyễn Khuyến chứng kiến sự ra đi đột ngột của Dương Khuê, gây cho anh sự hoang mang và đau đớn.
- Bài thơ bắt đầu với giọng điệu nhẹ nhàng, nhưng cảm nhận sâu sắc về nỗi đau mất mát của Nguyễn Khuyến.
* 14 câu thơ tiếp 'Hồi tưởng từ...trời than':
- Những hồi ức của Nguyễn Khuyến về thời thanh xuân, cùng nhau vượt qua khó khăn, đỗ cử nhân, và tham gia chính trị.
- Những khoảnh khắc hạnh phúc với những sở thích cao quý như du sơn ngoạn thủy, sáng tác thơ, và hát ca.
- Họ không chỉ là bạn bè vui vẻ mà còn đồng hành trong những thời kỳ khó khăn chính trị, cùng nhau chống lại những biến cố trong cuộc sống.
* 6 câu thơ tiếp 'Bác già...chưa can':
- Hồi tưởng về những kỷ niệm khi già yếu, không thể tham gia niềm vui nhưng tình bạn vẫn mãi thắm thiết.
- Niềm hạnh phúc vô tận chỉ từ việc thấy bạn mình khoẻ mạnh. Tình cảm này ngày càng thăng trầm theo thời gian, sự xa cách chỉ khiến cho nó trở nên vững chắc và sâu sắc hơn.
* 4 câu thơ tiếp 'Nhớ từ...rơi xa':
- Nguyễn Khuyến chứng kiến sự ra đi đột ngột của người tri kỷ, gây cho anh nỗi đau và xót xa.
- Sự nhẹ nhàng và êm dịu ở nhịp thơ tôn thêm sự tận tụy, nhấn mạnh nỗi đau trong lòng Nguyễn Khuyến.
* 8 câu thơ tiếp 'Ai chẳng biết...âm tiếng đàn':
- Người tri hữu đã rời đi, để lại Nguyễn Khuyến lẻ loi với cảm giác cô đơn và hư vô. Rượu ngon không còn hương vị, niềm vui sáng tác thơ trở nên nhạt nhòa, vì không còn đối tác để cùng nhau tận hưởng.
- Sử dụng biểu tượng và hình ảnh để tăng cường sự sâu sắc và lòng thương của mối quan hệ.
* 4 câu thơ cuối:
- Tác giả trở lại hiện thực đau đớn và đầy xót xa. Mặc cho Dương Khuê đã ra đi, tình bạn giữa họ vẫn tồn tại vĩnh cửu, là kho báu quý giá nhất trong cuộc sống mà Nguyễn Khuyến luôn trân trọng.
- Nỗi đau đó không trở thành dòng lệ dài, mà Nguyễn Khuyến giữ sâu trong tâm hồn, để mãi mãi kỷ niệm về một người bạn tri âm tri kỷ.
3. Kết bài
* Tổng quan về nội dung, nghệ thuật của bài thơ:
- Nội dung: Thể hiện nỗi đau đớn và tiếc thương về sự mất mát của người tri âm, Dương Khuê. Bài thơ là sự tôn vinh cho tình bạn sâu sắc giữa Nguyễn Khuyến và Dương Khuê.
- Nghệ thuật: Sử dụng thể thơ song thất lục bát, giọng thơ nhẹ nhàng, chậm rãi. Ngôn từ đơn giản, tinh tế sử dụng điển tích và hình tượng.
II. Bài văn mẫu Phân tích bài thơ Khóc Dương Khuê (Chuẩn)
Nguyễn Khuyến và Dương Khuê, hai tâm hồn đồng điệu, làm quan trong những thời điểm khó khăn của đất nước. Sự thấu hiểu và gắn bó của họ không thể hiện rõ hơn, khi buổi đất nước lận đận khiến các nhà trí thức đau lòng. Sự chia sẻ những niềm đau này làm cho tình bạn giữa họ càng thêm sâu đậm. Tin Dương Khuê qua đời là cú sốc lớn, khiến Nguyễn Khuyến chìm đắm trong nỗi đau và sự mất mát không thể thay thế. Bài thơ Khóc Dương Khuê là biểu tượng của tình cảm thương tiếc và nhớ mãi về người tri âm.
Dương Khuê (1839-1902), tự Giới Nhu, hiệu Vân Trì, là người có tư duy văn chương xuất sắc, đỗ Cử Nhân cùng khóa với Nguyễn Khuyến. Sau khi đỗ Tiến sĩ năm 1868, ông bắt đầu cuộc sống làm quan nhưng trải qua nhiều biến động khó lường. Chán nản trước sự không suôn sẻ trong sự nghiệp quan chức, ông giã từ lúc 58 tuổi, dành thời gian cho niềm vui với rượu, thơ, và âm nhạc. Các tác phẩm của ông đa dạng, từ thơ chữ Hán đến ca trù, và nổi tiếng với bài Gặp lại cô đầu cũ...(Tiếp theo)
>> Đọc bài phân tích đầy đủ về bài thơ Khóc Dương Khuê tại đây.
"""""KẾT THÚC"""""--
Khóc Dương Khuê, tác phẩm của Nguyễn Khuyến, chạm đến cái đau và sự mất mát khi người bạn tâm giao Dương Khuê rời bỏ. Để hiểu rõ hơn về nội dung và nghệ thuật của bài thơ, bạn có thể tham khảo Dàn ý phân tích chi tiết về Khóc Dương Khuê, cũng như những bài viết như Cảm nhận về bài thơ Khóc Dương Khuê, Phân tích bài thơ Vịnh khoa thi hương, Soạn bài về Khóc Dương Khuê, và Phân tích bài hát Bạn đến chơi nhà.