Dàn ý phân tích tư tưởng nhàn nhã của Nguyễn Bỉnh Khiêm qua bài thơ Nhàn

I. Dàn ý phân tích tư tưởng nhàn nhã của người cư sĩ Nguyễn Bỉnh Khiêm qua bài thơ Nhàn

1. Mở đầu
Trình bày về bài thơ 'Nhàn' của Nguyễn Bỉnh Khiêm, biểu hiện rõ hồn thơ và triết lý sống của ông, với quan điểm sống nhàn nhã được miêu tả đầy tinh tế.

2. Nội dung chính
* Cuộc sống nhàn nhã của tác giả:
- Sống bên nông thôn với niềm vui trong công việc cùng với ruộng vườn.
- Sử dụng các công cụ làm ruộng như mai, cuốc, cây câu,...
- Kiên trì với lối sống lựa chọn: 'thơ thẩn' giữa cánh đồng, không quan tâm đến sự giàu có hay nghịch ngợm của con người.
- Sinh hoạt hàng ngày liên quan mật thiên, hòa mình vào thiên nhiên.
+ Dùng thức ăn tự nhiên như măng trúc, giá,...
+ Thưởng thức làn nước mát của hồ sen vào mùa xuân, hay lời ru êm đềm của ao nước vào mùa hạ.
=> Mô tả cuộc sống yên bình, tự do, gần gũi và hòa mình với tự nhiên, với thiên nhiên như người bạn thân thương.
* Tính cách của nhà thơ
- Tự nhận mình là 'dại', chọn chốn yên tĩnh không có tranh giành, cạnh tranh, tham lam, và tôn trọng thiên nhiên.
- Coi thường sự giàu có, xa hoa: coi trọng cuộc sống giản dị, không đua đòi về giàu có, phú quý.

3. Kết luận

Với Nguyễn Bỉnh Khiêm, sống nhàn không phải là sống ích kỉ, thoát ly khỏi thế giới để chỉ lo lắng cho bản thân, mà là cách sống cao quý giữa dòng đời, sống trọn vẹn và gắn bó với nhân dân, với dân tộc.
 

II. Mẫu văn về tư tưởng nhàn nhã của Nguyễn Bỉnh Khiêm qua bài thơ Nhàn

Nguyễn Bỉnh Khiêm là một nhà thơ nổi bật và đặc biệt trong văn học trung đại Việt Nam. Tác phẩm thơ của ông không chỉ là tiếng cười châm chọc, tràn ngập những triết lý đắng cay mà còn thể hiện những quan niệm tích cực về cuộc sống. Bài thơ 'Nhàn' là một tác phẩm xuất sắc và tiêu biểu cho tinh thần và phong cách sống của ông, với quan điểm sống nhàn nhã được miêu tả một cách bình dị và tinh tế.

'Một buổi sớm, một cánh đồng, một cây câu
Thảnh thơi giữa đời ai mà không vui thú!'

Câu thơ đầu tiên mang lại sự gần gũi, ấm áp, với những dụng cụ hàng ngày trong cuộc sống nông thôn của người dân Việt, tác giả tỏ ra lòng biết ơn, tự do và thư giãn trong việc sống gần gũi với thiên nhiên, với ruộng vườn. Số từ 'một' và sử dụng kỹ thuật liệt kê tạo nên nhịp điệu cho câu thơ, vừa diễn đạt được tâm trạng sẵn sàng và nhẹ nhàng của nhà thơ. Dù trong xã hội náo nhiệt với sự giàu có, mọi người đều có niềm vui với những thứ xa hoa, những điều phù phiếm, nhưng nhà thơ vẫn thích thú sống tự do giữa thiên nhiên, không quan tâm đến danh lợi, vật chất. Câu thơ thứ hai thể hiện sự kiên định trong việc chọn lựa lối sống nhàn nhã của Nguyễn Bỉnh Khiêm.

Bài thơ Nhàn của Nguyễn Bỉnh Khiêm, được biên soạn trong chương trình SGK Ngữ văn lớp 10 vào tuần thứ 14. Ngoài việc trình bày ý nghĩa của cuộc sống thoải mái của người tu sĩ Nguyễn Bỉnh Khiêm qua bài thơ Nhàn , để chuẩn bị tốt hơn cho nội dung kiến thức chính của bài học, chúng tôi cung cấp cho các em một số bài tư liệu tham khảo khác như: Phân tích bài thơ Nhàn, Cảm nhận về cuộc sống và tính cách của Nguyễn Bỉnh Khiêm qua bài thơ Nhàn, Soạn bài Nhàn, Bình giảng về bài thơ Nhàn;...