Dàn ý phân tích vẻ đẹp của người lao động trong bài Đoàn thuyền đánh cá của Huy Cận với 3 dàn ý chi tiết, đầy sức sáng tạo. Giúp các bạn học sinh lớp 9 hiểu rõ cấu trúc và cách lập dàn ý cho bài văn phân tích vẻ đẹp của người lao động.
Bài thơ Đoàn thuyền đánh cá thể hiện sự đẹp đẽ của lòng quyết tâm, sự kiên trì và sự hy sinh không ngừng nghỉ của những người lao động ngư dân trong công việc đánh cá, góp phần làm giàu cho đất nước. Hãy cùng đọc và tìm hiểu kiến thức Ngữ văn 9, chuẩn bị cho kỳ thi vào lớp 10 một cách hiệu quả nhất với bài thơ này.
Dàn ý về vẻ đẹp của người lao động qua bài Đoàn thuyền đánh cá
1. Khởi đầu
- Giới thiệu tổng quan về tác phẩm của Huy Cận (các tác phẩm nổi bật, đặc điểm văn học của ông sau Cách mạng tháng Tám năm 1945,...)
- Giới thiệu về bài thơ 'Đoàn thuyền đánh cá' (ngữ cảnh ra đời, những đặc điểm quan trọng về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm,...)
- Đặt vấn đề cần bàn luận: Hình ảnh của những người lao động mới trong bài thơ 'Đoàn thuyền đánh cá'
2. Nội dung chính
* Các lao động mới là những người mang tâm hồn rộng lớn, say mê công việc và luôn tràn đầy hy vọng, mong muốn đạt được nhiều thành tựu trong việc đánh bắt cá (hai dòng thơ đầu)
- Hai câu thơ đầu tiên của bài thơ đã mô tả một cảnh thiên nhiên biển hoàng hôn tuyệt đẹp
- Trên bức tranh thiên nhiên tươi đẹp, gần gũi và ấm áp, bắt đầu xuất hiện hình ảnh của con người:
- Phụ từ 'lại': đẩy lên tinh thần tích cực của con người trước tự nhiên và cho thấy rằng công việc ra khơi của họ là một chuỗi ngày tháng với sự lặp lại không ngừng.
- 'câu hát căng buồm cùng gió khơi':
→ Minh họa niềm vui và sự hào hứng của người lao động.
→ Sử dụng nghệ thuật chuyển đổi cảm xúc, 'câu hát căng buồm' thể hiện sự đẹp đẽ của tâm hồn người lao động.
- Hình ảnh 'đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng': đề cập đến hình ảnh của những người lao động chăm chỉ, làm việc không ngừng giữa biển cả.
- Câu hát 'đến dệt lưới ta đoàn cá ơi': không chỉ là một lời kêu gọi các loài cá, mà còn biểu hiện sự khát khao, hy vọng của người lao động muốn khám phá, chinh phục biển cả.
* Hình ảnh của những người lao động mới hiện lên là những người vui vẻ, hăng hái trong công việc, kiểm soát tự nhiên, yêu quê hương, yêu đất nước (khổ 3)
- Bằng cách sử dụng ngôn từ trang trọng, tự hào, các hình ảnh như 'lái gió với buồm trăng', 'lướt giữa mây cao với biển bằng' tạo ra hình ảnh của một con thuyền lớn mạnh, hòa mình vào vẻ đẹp vô tận của biển cả và vũ trụ rộng lớn.
- Sử dụng nhiều động từ như 'lái', 'lướt', 'dò', 'dàn' để thể hiện sự kiểm soát của đoàn thuyền đối với tự nhiên.
* Những người lao động trong bài thơ cũng là những người biết ơn sâu sắc với những ân tình của tự nhiên, quê hương và là những con người vĩ đại, phi thường (khổ 5 và khổ 6)
- Những người lao động với lòng biết ơn với ân tình của tự nhiên, quê hương:
- Trước vẻ đẹp vĩ đại của biển cả, những người lao động đã hát lên lời ca ngợi về sự vĩ đại của biển cả và tình cảm của họ.
- Hình ảnh so sánh độc đáo giữa biển và 'trái tim mẹ':
→ Thể hiện vai trò quan trọng của biển cả đối với cuộc sống của những người lao động
→ Bày tỏ lòng tự hào và lòng biết ơn sâu sắc của người dân chài đối với biển cả và quê hương yêu dấu.
- Hình ảnh những người lao động cũng được tôn vinh là phi thường, vĩ đại.
- Sử dụng nhiều hình ảnh đặc sắc, sinh động để mô tả công việc kéo lưới của người dân chài một cách sống động và chân thực.
- Ẩn dụ 'ta kéo xoăn tay chùm cá nặng': thể hiện sức mạnh, sự chắc chắn của người dân làng chài thông qua hình ảnh mạnh mẽ và cứng cáp.
- Hình ảnh của 'vẩy bạc', 'đuôi vàng':
- Tạo ra hình ảnh về sự giàu có của biển cả, sự thu hoạch bội bạc sau mỗi chuyến ra khơi
- Thể hiện niềm vui sướng, phấn khởi của người lao động
- Người lao động tỏ ra phấn khích, lạc quan khi có cơ hội làm chủ đất trời, thiên nhiên bao la (khổ cuối)
- Sử dụng từ 'với' để diễn tả niềm hạnh phúc của người dân chài khi quay trở lại trên thuyền với một lượng cá lớn sau một chuyến đi thuận lợi.
- Hình ảnh nhân hóa 'đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời': thể hiện sự gắn kết của con người với thiên nhiên, khi thuyền trở thành một phần của tự nhiên.
→ Nâng tầm vị thế của đoàn thuyền, của con người lên ngang với vũ trụ, với tự nhiên.
3. Phần kết:
- Tổng kết hình ảnh về người lao động trong bài thơ và chia sẻ cảm nhận cá nhân.
Dàn ý phân tích vẻ đẹp người lao động trong Đoàn thuyền đánh cá
I. Mở bài:
- Giới thiệu về tác giả và bối cảnh sáng tác của bài thơ.
- Bài thơ đã miêu tả về vẻ đẹp và sức mạnh của con người trước sự kỳ vĩ của thiên nhiên và vũ trụ.
II. Phần thân bài:
- Mô tả về thiên nhiên trong bài thơ: Đẹp, rộng lớn, lộng lẫy
- Sự ảnh hưởng của vũ trụ đã mang lại cho bài thơ những hình ảnh thiên nhiên tuyệt vời
- Phân cảnh hoàng hôn trên biển và cảnh bình minh được đặt ở đầu và cuối bài thơ, tạo ra một không gian rộng lớn theo nhịp đập của vũ trụ.
- Mô tả đoàn thuyền đánh cá ra khơi: Không chỉ là một con thuyền mà là một đoàn thuyền hối hả.
- Con thuyền không nhỏ bé mà là một hình tượng tuyệt vời, hòa quyện với thiên nhiên và vũ trụ.
- Mô tả vẻ đẹp rực rỡ của các loài cá, sự giàu có của biển cả. Trí tưởng tượng của nhà thơ đã làm phong phú thêm vẻ đẹp của biển cả.
- Người lao động giữa thiên nhiên hùng vĩ
- Con người không bị vơ vẩn trước thiên nhiên mà ngược lại, đầy sức mạnh và hòa hợp với thiên nhiên.
- Người lao động ra khơi với niềm vui trong trái tim.
- Người lao động ra khơi với ước mơ trong tương lai.
- Người lao động cảm nhận được vẻ đẹp của biển, biết ơn biển
- Con người lao động gặp khó khăn nhưng tìm thấy niềm vui, phấn khởi trong thành công.
III. Phần kết bài:
- Hình ảnh về người lao động được tạo ra với cảm hứng lãng mạn, thể hiện niềm vui phơi phới của họ trong cuộc sống mới.
- Sự tự do và sự vĩ đại của thiên nhiên và con người. Tình yêu cuộc sống mới của nhà thơ được thể hiện qua những hình ảnh thơ mộng đó.
Dàn ý vẻ đẹp người lao động trong bài thơ Đoàn thuyền đánh cá
1. Khởi Đầu
- Sau thành công của Cách mạng tháng Tám, Huy Cận sáng tác những bài thơ tôn vinh công lao của nhân dân, ca ngợi vẻ đẹp của người lao động và quê hương đất nước.
- Một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông trong thời kỳ này chính là bài thơ Đoàn thuyền đánh cá.
2. Nội Dung Chính
* Tác Giả và Tác Phẩm:
- Huy Cận (1919-2005), quê ở Hà Tĩnh, đã tạo ra nhiều tác phẩm xuất sắc như tập thơ Lửa thiêng.
- Nguồn Cảm Hứng của Huy Cận:
- Trước Cách Mạng Tháng Tám, thơ của ông chứa đựng nhiều triết lý và niềm đau của con người.
- Sau Cách Mạng Tháng Tám, ông chuyển sang viết về những ca khúc vui vẻ về lao động và thiên nhiên với tinh thần phấn khởi, hào hứng.
- Tác Phẩm Đoàn Thuyền Đánh Cá được viết vào năm 1958, dựa trên trải nghiệm thực tế của tác giả ở vùng biển Quảng Ninh. Bài thơ được trích từ tập Trời Mỗi Ngày Lại Sáng (1958).
* Phân Tích Vẻ Đẹp của Người Lao Động:
- Khổ Thơ 1 và 2:
- Hoàn cảnh khi ra khơi: Buổi hoàng hôn ấm áp, yên bình.
- Vũ trụ như ngôi nhà lớn, với màn đêm là cánh cửa, và ngọn sóng là then cài.
=> Giữa lúc thiên nhiên nghỉ ngơi, con người bắt đầu công cuộc lao động của mình.
- 'Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi', từ 'lại' tạo ra sự đối lập giữa hai câu thơ trên và dưới, thể hiện sự lặp lại của công việc hàng ngày, nhưng không bao giờ nhàm chán.
- Con người lao động không mệt mỏi, luôn vững tinh thần, công việc dù lặp lại nhưng vẫn đem lại cảm giác phấn chấn, náo nức, say mê.
- Những câu hát thể hiện niềm phấn khởi, lạc quan của con người trong lao động.
- Khổ thơ 3:
- Những câu hát vui tươi đã sưởi ấm cảm xúc, khơi gợi niềm vui và sức sống, xua đi mệt mỏi, mang lại một không khí lao động hào hứng và lãng mạn.
- 'Đến dệt lưới ta đoàn cá ơi!', những ngư dân hát vang thể hiện niềm trông đợi vào một mẻ lưới đầy.
- Cách gọi mời gần khoảng cách giữa con người và mẹ thiên nhiên.
- Khổ 4 và 5:
- Hình ảnh con thuyền đánh cá giữa đêm trăng không chỉ đẹp lãng mạn mà còn hào hùng, mạnh mẽ, miêu tả sự phì nhiêu, giàu có của biển cả.
- Con người không chỉ lao động bằng sức mạnh mà còn dựa vào lòng dũng cảm, sẵn sàng ra khơi 'dò bụng bể' và sử dụng trí óc để vạch ra kế hoạch chi tiết, tạo 'thế trận lưới vây giăng' để bắt được nhiều hải sản.
- Khổ 6: Vẻ đẹp của người ngư dân còn hiện lên qua tấm lòng yêu thiên nhiên và biết trân trọng nó.
- Khổ 7: 'Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng', thể hiện sự thành công trong công việc ra khơi và sức mạnh của người lao động giữa biển cả khổng lồ.
- Khổ 8:
- Khúc ca hoan hỉ khi trở về với một chuyến đi thuận lợi
- Vẻ đẹp vĩ đại của người lao động so sánh với thiên nhiên, họ đã tự tin và hăng hái trong việc chinh phục tự nhiên, luôn kiên định và nhiệt huyết trong lao động không ngừng nghỉ.
3. Kết Bài
- Đoàn thuyền đánh cá là bài ca vĩ đại về sự lao động và chinh phục biển cả của con người. Tầm vóc của họ trở nên vĩ đại và kỳ diệu, thể hiện bằng những phẩm chất tinh thần và sức mạnh trong công cuộc thách thức biển cả.
- Huy Cận đã thành công trong việc miêu tả vẻ đẹp của người lao động và không khí xã hội xây dựng sau Cách mạng Tháng Tám ở miền Bắc nước ta.