Buzz
Dàn ý: Thông qua 2 câu thơ: 'Muốn mù... bạc tình', hãy phân tích và diễn đạt ý nghĩa về nỗi lòng của Tú Xương
1. Khai mạc
- Tú Xương, hay còn được biết đến với tên thật Trần Tế Xương (1870-1907), là một trong những nhà thơ trào phúng hàng đầu của thơ ca Việt Nam.
- Thơ của ông chủ yếu xoay quanh yếu tố trữ tình, nhưng ông cũng khéo léo kết hợp cả yếu tố hiện thực và trào phúng, tạo nên một đặc điểm độc đáo trong những tác phẩm mà ông để lại.
- Một trong những tác phẩm nổi bật của ông là Đau Mắt, với hai câu thơ 'Muốn mù trời chẳng cho mù nhỉ/Giương mắt trông chi buổi bạc tình!' làm nổi bật tâm trạng và nỗi lòng của Tú Xương trong thời kỳ đầy thách thức.
2. Giới thiệu chính
- Tình hình cuộc sống + bối cảnh quốc gia:
+ Chế độ phong kiến đang trải qua sự suy tàn, hủy hoại, lạc hậu, không sẵn lòng chấp nhận sự đổi mới
+ Sự xâm lược của thực dân Pháp => Tình hình xã hội trở nên hỗn loạn, rối ren, có nguy cơ mất quốc gia.
+ Những người trí thức mất đi sự trọng dụng, trở nên bất lực trước thách thức của thời đại.
- Bài thơ Đau Mắt của Tú Xương không chỉ là sự đau đớn trên cơ thể mà còn là nỗi đau trong tâm hồn, khi phải đối mặt với một xã hội bẩn thỉu mà ông không muốn đối diện. Những điều này khiến ông chống đối mạnh mẽ, nhưng cũng chỉ có thể chấp nhận và cam chịu, khiến ông phải 'đau mắt'.
- Trước tình trạng bất lực đó, Tú Xương ấp ủ mong muốn 'Muốn mù'.
- Ông muốn mù vì lẽ đơn giản, không thấy mắt thì không còn đau lòng, không cảm thấy khó chịu. Đây là cách phản kháng mạnh mẽ, khẳng định nhân cách cao quý của Tế Xương, là sự phản đối mạnh mẽ với xã hội đương thời.
- Những 'thời kỳ buồn bã' trong xã hội:
+ Hình ảnh tình cảm gia đình vững chắc giờ đây đang dần phai nhạt, mọi người không còn quan tâm và chia sẻ, thậm chí cả khi ốm đau.
+ Tiền bạc đang trở nên quan trọng hơn bao giờ hết, nó trở thành ngôi vương và con người trở thành nô lệ của nó. Mọi người sử dụng tiền để mua quyền lực như cầm tiền đi chợ mua một bó rau, thật dễ dàng!
+ Con người trở nên vụng trộm, sẵn sàng đạp lên đầu nhau để tồn tại, những nguyên tắc đạo đức mà cha ông bảo thủ giữ lại bỗng chốc biến mất, không còn ai quan tâm trong thời đại hỗn loạn.
+ Những người trí thức bất lực trước thách thức của thời đại, giương mắt nhìn đất nước suy tàn, còn những kẻ hám danh lợi thì bán nước để đạt được quyền lực.
=> Niềm đau to lớn trong tâm hồn của những người trí thức có nhân cách như Tế Xương, những thử thách khó khăn khiến cuộc sống của Tú Xương và gia đình phải trải qua những thời kỳ khó khăn, đau đớn, đặc biệt trong suốt nhiều năm ông phải chịu đựng sự uất ức.
3. Kết luận
- Thông qua hai câu thơ ngắn trong bài Đau Mắt của Tế Xương, ta cảm nhận được một tâm trạng buông lỏi, có vẻ như nói đùa, nhưng thực chất lại là trải nghiệm tâm lý thực sự của Tú Xương.
=> Đau đớn không chỉ thuộc về một thời đại cụ thể, mà còn là nỗi đau của một phần của trí lực phải đầu hàng bất lực trước thách thức của thời đại, nhìn nhận một xã hội đang suy tàn.
- Khao khát bị mù mắt, để không còn biết, không nhìn thấy nữa, là một hành động phản kháng cực kỳ tàn nhẫn với chính bản thân, nhưng lại phản ánh sự hợp lý với tâm trạng của Tú Xương.
Xem ví dụ: Nhận định về tâm lý Tú Xương qua hai dòng thơ: 'Muốn mù... bạc tình'
