1. Ý nghĩa của vắc xin trong việc phòng chống bệnh
Trước khi so sánh 3 loại vắc xin Covid, hãy cùng tìm hiểu về ý nghĩa của chúng trong việc phòng chống bệnh.
Như chúng ta đã biết, từ khi xuất hiện, đại dịch Covid-19 đã gây ra những tác động lớn, thay đổi nhiều khía cạnh của cuộc sống con người, đồng thời cũng làm mất đi sinh mạng của hàng triệu người.
Phát hiện ra vắc xin Covid-19 là một thành tựu lớn của loài người
May mắn là chỉ sau chưa đầy 1 năm từ khi dịch bùng phát, các nhà khoa học trên toàn cầu đã thành công trong việc phát triển vắc xin phòng ngừa. Đây là một thành tựu quan trọng, giúp giảm thiểu tác động của bệnh, bảo vệ sinh mạng và cuộc sống của con người.
Theo đúng tiêu chuẩn, các loại vắc xin đều là sản phẩm chống kháng nguyên, được thiết kế nhằm tạo ra miễn dịch đặc hiệu cho cơ thể trước các tác nhân gây bệnh.
Tiêm chủng là quá trình cung cấp vắc xin vào cơ thể để kích thích hệ thống miễn dịch sản xuất ra kháng thể đặc hiệu chống lại bệnh tật.
Giống như một số loại vắc xin phòng bệnh khác, vắc xin Covid-19 không bảo vệ con người khỏi nguy cơ mắc bệnh một cách hoàn toàn, nhưng chúng giúp giảm nguy cơ mắc và hạn chế biến chứng nặng.
Hơn nữa, hiệu quả của chúng không phải là tức thì sau khi tiêm và không kéo dài mãi mãi, mà sẽ giảm dần theo thời gian. Đó là lý do tại sao cần phải tiêm thêm các mũi tăng cường.
2. So sánh ba loại vắc xin Covid-19 phổ biến
Như đã đề cập, tại Việt Nam, AstraZeneca, Pfizer/BioNTech và Moderna là ba loại vắc xin phổ biến nhất. Để so sánh ba loại này, chúng ta có thể xem xét một số tiêu chí như sau:
Về đối tượng sử dụng
- Đối với vắc xin AstraZeneca, độ tuổi khuyến nghị là từ 18 tuổi trở lên, có trường hợp đặc biệt được chỉ định tiêm cho người 16, 17 tuổi.
- Đối với vắc xin Pfizer/BioNTech và Moderna, có thể dùng cho trẻ em từ 5 đến 12 tuổi với liều lượng phù hợp.
Pfizer/BioNTech là một trong hai loại được tiêm cho trẻ em ở Việt Nam
Về số lượng mũi tiêm tối thiểu cần thiết
- Vắc xin Pfizer/BioNTech được tiêm 2 lần, cách nhau 3 tuần.
- Vắc xin Moderna cũng yêu cầu 2 mũi tiêm, cách nhau từ 3 đến 4 tuần.
- Vắc xin AstraZeneca cũng có 2 mũi tiêm, khoảng cách giữa mũi là 4 tuần.
Về hiệu quả đã được công bố
- Vắc xin Pfizer/BioNTech có hiệu quả đã được công bố như sau:
-
Sau mũi 1, hiệu quả vắc xin có thể đạt 52%, giảm nguy cơ mắc biến chủng Alpha 47,5%, và mắc Delta giảm 35,6%.
-
Hoàn thành mũi 2, hiệu quả phòng ngừa có thể lên đến 95%, giảm nguy cơ mắc biến chủng Alpha có triệu chứng 93,7%, mắc biến chủng Delta giảm 88%.
- Vắc xin Modena có hiệu quả cụ thể như sau:
-
14 ngày sau mũi 1, cơ chế miễn dịch hoạt động với hiệu quả 51,8%.
-
Phòng bệnh có hiệu quả đạt tới 94,1% và ngăn ngừa diễn biến nghiêm trọng sau khi hoàn thành mũi 2.
- Số liệu về vắc xin AstraZeneca như sau:
-
Sau mũi 1: mức độ bảo vệ là 76%, giảm nguy cơ mắc có triệu chứng 48,7% với chủng Alpha và giảm 30% với Delta.
-
Hiệu quả bảo vệ tăng lên 82% và giảm nguy cơ mắc có triệu chứng với chủng Alpha là 74,5% và Delta là 67%.
3. Hiểu sao kết quả so sánh 3 loại vắc xin Covid quan trọng?
Nhiều người quan tâm tới việc so sánh kết quả của ba loại vắc xin, đặc biệt là với 3 loại phổ biến nhất. Xem xét bảng so sánh, thấy rằng Pfizer/BioNTech có khả năng bảo vệ cao nhất. Đây cũng là một trong hai loại được lựa chọn tiêm cho trẻ em.
Nhận thấy điều này, nhiều người đánh giá cao Pfizer/BioNTech và muốn chọn loại này để tiêm. Đặc biệt trong bối cảnh vắc xin khan hiếm, nhiều người chờ đợi tiêm loại này thay vì loại khác có sẵn.
Tiêm tăng cường để nâng cao hiệu quả bảo vệ
Tuy nhiên, suy nghĩ và quan điểm này theo nhận định của các chuyên gia y tế là không đúng bởi một số nguyên nhân sau đây:
-
Các điều kiện nghiên cứu và thử nghiệm về các loại vắc xin không đồng nhất và các cơ quan đánh giá độc lập. Vì thế, không có tiêu chuẩn chung nào để khẳng định loại nào tốt hơn hoặc bảo vệ cao hơn.
-
Các thông số công bố có sự chênh lệch nhưng không quá đáng kể.
-
Ở Việt Nam, việc lựa chọn Pfizer/BioNTech và Moderna (dạng mRNA) để tiêm cho trẻ nhưng nhiều quốc gia khác lại lựa chọn loại khác như Trung Quốc với vắc xin bất hoạt (Vero Cell, Sinopharm), Cuba chọn loại tái tổ hợp. Do đó, không có cơ sở để khẳng định Pfizer/BioNTech và Moderna an toàn hơn AstraZeneca.
-
Hiệu quả bảo vệ thực tế của vắc xin phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe, chủng virus gây bệnh, và các biện pháp phòng tránh,...
4. Nhận thức đúng đắn
Chúng ta cần thay đổi nhận thức đúng đắn về vai trò của vắc xin như sau:
Không tuyệt đối hóa nhưng cũng không phủ nhận
Hiệu quả bảo vệ của vắc xin sẽ giảm dần theo thời gian, cần tiêm thêm các liều tăng cường, đặc biệt là khi có sự xuất hiện của các biến thể mới.
Hãy tránh tâm lý chủ quan sau khi tiêm đủ liều tăng cường và tiếp tục tuân thủ các biện pháp phòng tránh. Hiệu quả bảo vệ của vắc xin sẽ tăng cao hơn khi kết hợp với vệ sinh cá nhân, đeo khẩu trang ở nơi đông người, và chú ý đến sức khỏe tổng thể,...
Việc kết hợp các biện pháp khác nhau sẽ nâng cao khả năng bảo vệ của vắc xin
Không nên phớt lờ hoặc coi nhẹ bất kỳ loại vắc xin nào
Mọi loại vắc xin covid đều hữu ích trong việc phòng tránh bệnh và đều tuân thủ các tiêu chuẩn chất lượng và an toàn cho cơ thể.
Hi vọng thông tin về so sánh 3 loại vắc xin covid phổ biến đã giúp bạn hiểu rõ hơn về vai trò và quan trọng của chúng trong cuộc chiến chống lại dịch bệnh.