Đồng hồ cơ là phiên bản đồng hồ hoạt động bằng cơ chế tinh vi và phức tạp, sử dụng năng lượng từ chuyển động của cổ tay, mang lại sự thân thiện với môi trường và tuổi thọ lâu dài. Vậy đồng hồ cơ là gì? Cấu trúc và nguyên lý hoạt động ra sao? Nên chọn mua loại nào? Tìm hiểu chi tiết ngay!
Lịch sử ra đời của đồng hồ cơ
Lịch sử của đồng hồ cơ bắt đầu từ thế kỷ 15 với những chiếc đồng hồ khổng lồ được sử dụng trong cung điện. Qua các thập kỷ, chúng được thu nhỏ và hoàn thiện đến ngày nay.
Một số điểm mốc quan trọng trong lịch sử của đồng hồ cơ bao gồm:
- - Năm 1275, chiếc đồng hồ cơ đầu tiên được phát minh ở Anh, bởi một tu sĩ người Ý nhằm giữ thời gian chính xác cho các hoạt động hàng ngày và cầu nguyện.
- Năm 1770, Abraham-Louis Perrelet phát minh cơ chế lên dây cót tự động, mở ra thời kỳ của đồng hồ cơ tự động (Automatic).
- Năm 1923, John Harwood - một thợ người Anh - phát minh chiếc đồng hồ cơ đeo tay đầu tiên, định nghĩa rõ ràng cho đồng hồ cơ tự động (Automatic).
Bài viết này của Mytour nhấn mạnh về đồng hồ đeo tay cơ tự động (Automatic).
Đồng hồ cơ - Khái niệm và nguyên lý hoạt động
1. Đồng hồ cơ là gì?
Đồng hồ máy cơ tự động: là dòng đồng hồ đeo tay tự động lên dây theo chuyển động của cổ tay, sử dụng bộ máy phức tạp với hàng trăm linh kiện cơ khí. Để đảm bảo hoạt động chính xác, người dùng cần đeo hàng ngày để tạo năng lượng.
Loại đồng hồ này có lịch sử lâu đời, nhưng chỉ có Thuỵ Sĩ và Nhật Bản là 2 quốc gia nổi tiếng trong công nghệ sản xuất đồng hồ cơ tự động. Đồng hồ nam vẫn được ưa chuộng hơn so với đồng hồ cơ dành cho nữ.
2. Cấu Trúc và Nguyên Lý Hoạt Động
1 – Dây Cót: Nhận và dự trữ năng lượng, truyền đến bánh răng truyền động và các thành phần khác
2 – Các Bánh Răng Truyền Động: Nhóm linh kiện chịu trách nhiệm truyền năng lượng từ dây cót đến các thành phần khác.
3 – Bộ Hồi: Nhóm linh kiện (Ngựa, bánh xe gai,...) nhận năng lượng từ bánh răng truyền động, sau đó chuyển đến bộ dao động và tiếp nhận năng lượng phân bổ từ bộ dao động để truyền đến nhóm bánh răng giờ phút giây.
4 – Bộ Dao Động: Nhóm linh kiện (Bánh Lắc, Dây Tóc,...) điều chỉnh, phân phối năng lượng từ dây cót thành “năng lượng cân đối' để quay các kim một cách đều đặn và liên tục trong suốt chu kỳ của dây.
5 – Nhóm Bánh Răng Giờ Phút Giây: Nhóm linh kiện nhận năng lượng từ bộ hồi và chuyển động đều đặn, truyền năng lượng từ bánh răng giây đến bánh răng phút, sau đó đến bánh răng giờ, từ đó hiển thị giờ, phút, giây và ngày.
Thực chất, cấu tạo của đồng hồ cơ bao gồm 5 linh kiện chính, cùng với một số linh kiện khác như: Khung nền, Cầu, Chân Kính (Jewel), ốc, bi trượt, nẹp, càng đẩy,...
Các Loại Đồng Hồ Cơ
1. Phân Loại Theo Thiết Kế
- Đồng Hồ Automatic Lộ Cơ: Người dùng có thể nhìn thấy phần hoạt động bên trong (phiên bản Open Heart) hoặc toàn bộ (phiên bản Skeleton).
- Đồng Hồ Automatic Không Lộ Cơ: Là dòng đồng hồ cơ được thiết kế giống như mẫu đồng hồ đeo tay thông thường, nhưng mỏng nhẹ và hấp dẫn hơn.
2. Phân Loại Theo Cơ Chế Lên Dây Cóc
- Đồng Hồ Cơ Tự Động (Automatic): Là loại đồng hồ hoạt động dựa trên năng lượng tạo ra từ chuyển động của cổ tay, đeo hơn 8 tiếng mỗi ngày sẽ tự tạo ra đủ năng lượng trong một ngày.
- Đồng Hồ Cơ Lên Cóc Tay (Handwinding): Là dạng đồng hồ cổ điển hoạt động theo cơ chế lên dây cót thủ công bằng tay, cần vặn núm 15 - 20 vòng mỗi ngày để đảm bảo hoạt động chính xác.
Bên cạnh đó, giới yêu thích đồng hồ còn thấy những mẫu đồng hồ cơ tự động kết hợp lên dây cót, sự kết hợp giữa phong cách cổ điển và hiện đại, thường xuất hiện trong các dòng đồng hồ cao cấp của các thương hiệu danh tiếng.
Phân tích ưu, nhược điểm của đồng hồ cơ
1. Ưu điểm
- Đồng hồ cơ không cần thay pin, có khả năng tự động lên dây khi cổ tay di chuyển và có thể dự trữ năng lượng trong thời gian dài, do đó không cần đeo liên tục để duy trì hoạt động.
- Thiết kế của dây cót và thùng cuộn trong đồng hồ cơ giúp tránh hư hỏng do dây cót quấn quá chặt.
- Bộ máy của đồng hồ cơ có tính thẩm mỹ cao, tinh tế và thu hút hơn so với đồng hồ điện tử. Đó là lý do tại sao đồng hồ cơ, đặc biệt là các mẫu đồng hồ cơ lộ máy thường có mặt lưng trong suốt.
- Tuổi thọ của đồng hồ cơ cao, có thể kéo dài vài chục, thậm chí hàng trăm năm, có thể truyền lại cho thế hệ sau.
- Đồng hồ cơ mang trọng lượng đặc biệt, một phần là do cơ chế rotor có trọng lượng. Trọng lượng này là bằng chứng cho sự tồn tại của một cỗ máy phức tạp đang hoạt động mượt mà và sống động trên cổ tay.
- Không phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu sản xuất
- Có giá trị cao hơn đồng hồ Quartz trong việc tạo nên câu chuyện riêng cho mỗi chủ nhân
- Lịch Vạn Niên được xem là tính năng phức tạp nhất trên đồng hồ cơ, đồng thời cũng là tính năng phức tạp hàng đầu trong tất cả các chức năng của đồng hồ.
2. Nhược điểm
- Nếu không đeo đồng hồ cơ tự động (Automatic) trong thời gian dài hoặc không đặt vào hộp xoay chuyên dụng, nó sẽ ngừng hoạt động. Khi hết cót, việc nạp lại năng lượng sẽ tốn nhiều thời gian.
- Thói quen lên dây cót bằng tay sẽ làm đồng hồ sớm cần bảo dưỡng.
- Chi phí bảo dưỡng và thay thế cao
- Các phiên bản máy cơ tự động thường được đánh giá thấp về thẩm mỹ so với các phiên bản máy cơ thủ công
- Đồng hồ cơ có khối lượng lớn, gây cảm giác cồng kềnh và bất tiện khi đeo lâu có thể làm đau cổ tay.
Các tính năng của đồng hồ cơ
1. Tính năng cơ bản
♕ Tính năng hiển thị lịch ngày: Hiển thị ngày trong tháng. Nếu tháng có ít hơn 31 ngày, bạn cần phải điều chỉnh vào ngày cuối cùng của tháng.
- Xem lịch thứ-ngày: Hiển thị các thứ trong tuần và các ngày trong tháng.
- Xem lịch hoàn chỉnh (Triple Date hoặc Complete Calendar): Hiển thị thứ-ngày-tháng trên mặt số đồng hồ
- Xem kịch thường niên: Tương tự lịch hoàn chỉnh, tuy nhiên, chức năng này sẽ thông báo lịch chính xác cho tất cả các năm không phải năm nhuận. Chỉ cần điều chỉnh trong năm vào cuối mỗi tháng 2.
- Xem lịch vạn niên: Tương tự như lịch thường niên, tính cả năm nhuận. Đây là chức năng phức tạp nhất và chỉ cần điều chỉnh 1 lần duy nhất.
♕ Tính năng bấm giờ (Chronograph): Sử dụng để đo thời gian một cách chính xác, là công cụ chuyên nghiệp trong thể thao và nghiên cứu.
- Bấm giờ Flyback: Hoạt động như Chronograph thông thường, nhưng khi bấm giờ đang chạy, bạn có thể ấn nút 4h để ngay lập tức bắt đầu lại việc bấm giờ mới.
- Bấm giờ Rattrapante: Cho phép ghi lại thời gian đo đầu tiên trong khi vẫn tiếp tục ghi giờ.
2. Các tính năng tiên tiến
♕ Tính năng hiển thị nhiều múi giờ: Phục vụ người dùng cần di chuyển giữa các múi giờ hoặc có người thân sống ở quốc gia khác.
♕ Chức năng quan sát tuần trăng (Moonphase): Dùng để dự đoán ngày âm lịch trong tháng, thường được sử dụng bởi thuỷ thủ để tính độ cao của thuỷ triều.
♕ Chức năng báo giờ: Đặc biệt trong việc tạo ra âm thanh tuyệt vời.
- Đồng hồ báo thức (Alarm): Được thiết kế để rung chuông vào thời điểm cài đặt trước.
- Repeater: Đồng hồ cơ sẽ đánh chuông báo thời gian khi người dùng nhấn nút hoặc gạt công tắc.
- Đồng hồ chơi nhạc: Lấy cảm hứng từ hộp nhạc kỳ diệu, đồng hồ cơ có khả năng phát nhạc khi nhấn nút hoặc đúng vào mỗi giờ.
So sánh đồng hồ cơ và pin
Trong tình trạng phân vân giữa “nên mua đồng hồ cơ hay pin?”, đâu sẽ là lựa chọn phù hợp nhất cho bạn? Đừng bỏ qua các tiêu chí quan trọng được Mytour tổng hợp ngay dưới đây:
So sánh | Đồng Hồ Cơ (Automatic) | Đồng Hồ Pin (Quartz) |
Về bản chất | Vận hành bằng bộ máy làm từ linh kiện cơ khí, chạy bằng dây cót, không sử dụng năng lượng pin | Hoạt động với cơ chế điều động “tinh thể thạch anh” chạy bằng pin. |
Về giá thành | Cao hơn | Thấp hơn |
Về thiết kế | Bộ máy tinh xảo, phức tạp, khá cồng kềnh, với xu hướng lộ cơ | Bộ máy đơn giản, trọng lượng nhẹ |
Về độ chính xác | Độ chính xác thấp hơn | Độ chính xác cao hơn |
Về cơ chế sinh năng lượng | Thông qua chuyển động của cổ tay | Nhờ vào hoạt động của tinh thể thạch anh |
Về khả năng chống nước và chống sốc | Thấp hơn bởi linh kiện gồm nhiều chi tiết nhỏ liên kết với nhau, làm giảm khả năng chống nước và chống sốc | Cao hơn bởi bộ máy được thiết kế liền khối, bao bọc bởi vòng nhựa chắc chắn |
Về khả năng bảo dưỡng và sửa chữa | Đỡ tốn kém hơn | Tốn kém hơn do phải thay IC hoặc pin đồng hồ |
Về chuyển động kim giây | Chạy mượt và trơn tru, không bị ngắt quãng | Chạy giật giật, không dứt khoát, hay bị ngắt quãng |
Về cơ chế hoạt động | Năng lượng được cung cấp bằng cách vặn cót thủ công hoặc sinh ra từ chuyển động của roto trên đồng hồ cơ automatic | Tinh thể dao động khi được đặt trong một điện trường, nhờ đó cung cấp năng lượng cho đồng hồ để hiển thị thời gian chính xác |
Về khả năng hoạt động liên tục | Phải đeo trên cổ tay ít nhất 8 tiếng/ngày để dự trữ đủ điện năng, đảm bảo khả năng hoạt động chính xác của đồng hồ | Hoạt động liên tục, chỉ dừng lại khi đồng hồ hết pin, cần thay pin mới |
Hướng dẫn sử dụng đồng hồ cơ
Chuyên gia chỉ dẫn cách sử dụng đồng hồ cơ một cách chính xác nhất, tuân theo 5 tiêu chí sau:
- Đeo đồng hồ ít nhất 8 tiếng mỗi ngày
- Lên dây cơ thủ công (nếu không có thời gian)
- Đeo đồng hồ lại sau 40 giờ không sử dụng
- Làm sạch dầu đồng hồ cơ đều đặn 2 - 4 năm/lần
- Tránh đặt đồng hồ gần các thiết bị phát sóng (Tivi,...)
Các yếu tố cần xem xét khi mua đồng hồ cơ
- Thương hiệu đồng hồ: Không chỉ riêng đồng hồ cơ, khi mua bất kỳ chiếc đồng hồ chính hãng, đẹp nào, bạn nên quan tâm tới uy tín và danh tiếng của thương hiệu, yếu tố “then chốt” giúp phần nào định giá sản phẩm.
- Thiết kế đồng hồ và vật liệu chế tạo: Tùy thuộc vào chất liệu như (vàng nguyên khối, kim cương, đá quý,...) giá thành của các mẫu đồng hồ cơ sẽ khác nhau.
- Mục đích sử dụng và tính năng: Nên ưu tiên chọn tính năng đồng hồ phù hợp mục đích sử dụng, đặc biệt là các mẫu đồng hồ sở hữu tính năng chuyên biệt như: Chống nước, chống sốc, đồng hồ chronograph,...
- Bộ máy đồng hồ: Xuất xứ bộ máy của đồng hồ đến từ đâu, inhouse hay nhập ngoại, sau đó là tên tuổi của nhà sản xuất và khả năng dự trữ năng lượng của bộ máy.
- Quy trình sản xuất và chất liệu chế tạo bộ máy: Chiếc đồng hồ được sản xuất theo quy trình nào, tiêu chí kiểm định từng quốc gia, khu vực ra sao, cánh quạt rotor có được làm bằng vàng nguyên khối, chân kính (Jewels) có phải ruby thật hay không là yếu tố rất cần thiết để cân nhắc khi mua đồng hồ cơ.
- Mức độ hoàn thiện của đồng hồ: bao gồm độ hoàn thiện của bộ máy bên trong và thiết kế bên ngoài, nó quyết định chiếc đồng hồ có phải là một phần của Haute Horlogerie hoặc Fine Watchmaking hay không.
- Các chính sách bảo hành và sửa chữa: Đồng hồ cơ cực kỳ chú trọng chính sách bảo hành và sửa chữa sau mua, điều này giúp bạn có thể mang đồng hồ đi kiểm tra định kỳ với chi phí tối ưu, giữ tuổi thọ của đồng hồ cơ được bền hơn.
Những mẫu đồng hồ cơ nam đẹp
Sau khi đã tìm hiểu về đồng hồ cơ, nếu bạn còn đang lăn tăn chưa biết nên mua đồng hồ cơ nào, bạn có thể tham khảo một số mẫu đồng hồ cơ nam, nữ đẹp, chính hãng dưới đây: