Nhiệm vụ: Đánh giá bài thơ Đàn ghi-ta của Lor-ca của Thanh Thảo
Đánh giá bài thơ Đàn ghi-ta của Lor-ca của Thanh Thảo
Bí quyết Cách đánh giá một tác phẩm thơ, văn
Chia sẻ cảm nhận trước cái chết bi thảm của người nghệ sĩ tài hoa bạc mệnh Lor-ca, Thanh Thảo đã sáng tác bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca với sự tiếc thương vô tận. Toàn bộ bài thơ là không khí tang thương, với hình ảnh người nghệ sĩ được tác giả khắc họa trong âm điệu của tiếng đàn ghi ta, ánh trăng, và tiếng hát nghêu ngao. Tất cả như là sự tiễn biệt người nghệ sĩ về cõi an nghỉ yên bình. Lor-ca có thể đã khuất nhưng tiếng đàn của ông mãi mãi sống trong thời gian, trong trái tim của người dân Tây Ban Nha, ông sẽ mãi là biểu tượng của tinh thần tự do và lòng kiên trì. Bài thơ cũng lên án chế độ phát-xít độc ác, đã tàn bạo giết hại một nghệ sĩ vô tội, khiến nhân dân Tây Ban Nha phải sống trong sự lầm than, đau đớn, tạo nên làn sóng phẫn nộ trong tất cả các tầng lớp xã hội.
Lor-ca luôn mang theo mình cái bóng của tử thần, ông viết “Khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn”, không ai hiểu rõ tại sao người nghệ sĩ lại có suy nghĩ lạ lẫm như vậy, trong khi ông vẫn còn sống và ngân nga những dòng thơ tuyệt vời của mình. Nhưng đó là tài năng của một nghệ sĩ, ông đi trước thời đại, lời của ông như là một bức di chúc cuối cùng, toàn bộ cuộc đời ông sống cho nghệ thuật, đến khi chết ông cũng muốn mang theo thứ mà ông trân trọng nhất – cây đàn ghi ta.
Bắt đầu bài thơ là tiếng đàn ghi ta nhẹ nhàng, được Thanh Thảo mô tả như là “bọt nước”, tạo cảm giác nhẹ nhàng nhưng vẫn đầy năng lượng. Hình ảnh tấm áo choàng với màu sắc “đỏ rực” là biểu tượng văn hóa của Tây Ban Nha với lễ hội đấu bò tót căng trí, những chiến binh dũng cảm khoác áo màu đỏ phấp phới oai hùng trong trận đấu không đều với lũ bò tót hung dữ (tượng trưng cho bè lũ phát xít phản động), thể hiện niềm kiêu hãnh và tự hào của dân tộc. Tiếng hát vang lên, cùng với tiếng đàn “li-la-li-la-li-la”, mang theo âm điệu vui tươi, hạnh phúc, khao khát tự do với thanh âm trầm bổng, như người nghệ sĩ ôm cây đàn ghi ta, tạo nên những giai điệu vang vọng khắp phố phường. Người nghệ sĩ tài hoa kia đưa cây đàn đi lang thang khắp nơi, tự do bay bổng, sống với những vần thơ và bài hát, con đường của Lor-ca chính là con đường của một thánh nhân, một anh hùng, nó chỉ để lại dấu chân của Lor-ca, ông đi một mình trong hành trình tìm kiếm tự do, sử dụng tài năng tuyệt vời của mình để đánh bại chế độ bất công bằng vũ khí tinh thần của mình. Hình ảnh “vầng trăng chếch choáng”, tạo cảm giác nghiêng ngả, lấp lánh, có lẽ người nghệ sĩ cảm thấy mệt mỏi hoặc tuyệt vọng “trên yên ngựa mỏi mòn”, có lẽ Lor-ca cảm thấy cô đơn, con đường của ông đầy khó khăn phải không? Nhưng anh hùng luôn mang theo nỗi cô đơn, ai có thể hiểu được?
Cuộc sống phiêu diêu của người nghệ sĩ tài hoa đã chấm dứt, kết thúc bởi bàn tay tàn bạo của lũ phát xít. Hình ảnh ông như kẻ mộng du, đối mặt với tử thần một cách oai phong, để lại cho thế giới bức tranh buồn của một anh hùng.
Bài thơ lưu danh tên Lor-ca là lời giã biệt tràn ngập cảm xúc, Thanh Thảo không chỉ thanh minh chế độ phát xít tàn ác mà còn tôn vinh ý chí đấu tranh kiên cường của người nghệ sĩ. Lor-ca, anh hùng của dân tộc Tây Ban Nha, mãi là biểu tượng bất tử.
Cùng với tiếng đàn ghi ta vang lên khúc nhạc cuối cùng, người nghệ sĩ Lor-ca chấm dứt cuộc hành trình đầy gian khổ. Hình ảnh “đường chỉ tay đã đứt” là dấu hiệu của số phận đã được báo trước, nhưng ông vẫn bất khuất, chấp nhận tất cả để giữ lấy tâm hồn tự do.
Đọc giữa những dòng thơ, tiếng ghi ta hòa mình vào cuộc sống của Lor-ca như một người bạn tri kỷ. Thanh Thảo để lại cho người đọc hình ảnh đẹp đẽ của giọt nước mắt vầng trăng, là lời tiễn biệt đầy cảm xúc, chứng nhận sự vĩ đại của người nghệ sĩ.