Buzz
Những cánh buồm của Hoàng Trung Thông là một tác phẩm thơ tuyệt vời được đề cập trong giáo trình Ngữ văn lớp 6, lớp 7.
Mytour sẽ cung cấp tài liệu Đánh giá bài thơ Những cánh buồm của Hoàng Trung Thông. Các bạn học sinh có thể tham khảo để hiểu cách phân tích bài thơ này.
Tổ chức phân tích bài thơ Những cánh buồm
1. Mở đầu
Tóm tắt về nhà thơ Hoàng Trung Thông và bài thơ Những cánh buồm.
2. Nội dung chính
a. Mô tả hình ảnh hai cha con dạo bước trên bãi biển
- Tình huống: Sau một đêm mưa rơi nhẹ nhàng.
- Phong cảnh bãi biển: ánh nắng mặt trời rực rỡ, sóng biển trong xanh, cát trở nên mềm mại.
- Hình ảnh của cha và con: bóng dáng cha trải dài, bóng dáng con tròn trịa.
- Cảm nhận của người cha khi nghe tiếng bước chân của con, lòng cha tràn đầy hạnh phúc.
b. Cuộc trò chuyện giữa hai cha con
- Đứa trẻ tò mò hỏi cha rằng “Tại sao xa kia chỉ thấy biển, thấy trời/Không thấy nhà, không thấy cây, không thấy người ở đó?”.
- Đáp lại câu hỏi ngây thơ của con “Theo cánh buồm đi mãi đến nơi xa/…Ở nơi đó cha chưa từng đặt chân tới”, người cha đột nhiên trầm ngâm nhìn xa xăm về phía chân trời.
- Chàng bé lại chỉ vào cánh buồm mà bảo:“Cha hãy cho con mượn chiếc buồm trắng/Để con ra đi…” thể hiện mong muốn được khám phá thế giới bao la.
=> Lời chân thành của đứa con làm cho người cha xúc động lòng. Lời của con không chỉ là sự thông thái mà còn là niềm tin của cha khi còn trẻ con.
3. Kết luận
Khẳng định lại ý nghĩa nội dung và tài năng nghệ thuật của bài thơ “Những cánh buồm”.
Phân tích bài thơ Những cánh buồm - Mẫu 1
Hoàng Trung Thông là một nhà thơ tài năng với nhiều tác phẩm xuất sắc. Trong số đó, bài thơ “Những cánh buồm” của ông chứa đựng nhiều thông điệp ý nghĩa.
“Hai cha con bước đi trên cát
Ánh mặt trời rực rỡ biển xanh
Bóng cha dài lênh khênh
Bóng con tròn chắc nịch”
Trong đoạn mở đầu, nhà thơ tạo dựng một bức tranh sống động. Trong hình ảnh đó, người cha cầm tay đứa con đi trên bãi biển. Ánh nắng mặt trời chiếu sáng rực rỡ, phản chiếu bóng của cha và con trên cát. Bóng cha dài lênh khênh, bóng con tròn chắc nịch. Sự tương phản này thể hiện mối quan hệ giữa hai thế hệ cha - con. Cha thể hiện sự trưởng thành, còn con thì nhỏ bé và đáng yêu.
“Sau trận mưa đêm rả rích
Cát càng mịn, biển càng trong
Cha dắt con đi dưới ánh nắng hồng
Nghe con bước lòng vui phơi phới”
Bãi biển tươi đẹp tựa như tranh vẽ. Cát trải dài mịn màng, biển trong xanh. Ánh nắng rực rỡ của buổi sáng chiếu tỏa sắc hồng. Lắng nghe tiếng bước chân của con, lòng cha tràn ngập niềm vui, hạnh phúc. Đến lúc đó, đứa con bất ngờ chỉ vào xa xôi và hỏi người cha:
“Cha ơi!
Sao xa kia chỉ thấy nước, thấy trời
Không thấy nhà, không thấy cây, không thấy người ở đó?”
Câu hỏi đơn giản nhưng thể hiện sự tò mò của trẻ thơ. Đồng thời, tác giả muốn nhấn mạnh khát khao khám phá, chinh phục thế giới. Tiếng gọi “Cha ơi!” vang lên đầy đáng yêu, gần gũi.
Trước câu hỏi của con, người cha trả lời nhưng cũng là cách ông muốn thấu hiểu lòng con mình:
“Theo cánh buồm đi mãi đến nơi xa
Sẽ có cây, có cửa, có nhà
Vẫn là đất nước của ta
Ở nơi đó cha chưa hề đi đến”
Thế giới bên kia tồn tại vô số điều thú vị mà người cha chưa từng biết đến. Vì thế, cha ước ao rằng con có thể thực hiện điều ước này cho cha. Đến những dòng thơ cuối cùng, hình ảnh người cha dẫn con đi được lặp lại:
“Cha lại dẫn con đi trên cát mịn
Ánh nắng lan tỏa khắp vai
Cha ngắm nhìn về phía cuối chân trời”
Tác giả đã sử dụng phong cách văn chương ẩn dụ để chuyển đổi cảm giác - “ánh nắng lan tỏa trên vai” mang lại hình ảnh của những tia nắng đang vui đùa bên cạnh người cha và con. Đứa con đã đề xuất với cha rằng:
“Cha cho con mượn chiếc buồm trắng nhé
Để con đi…”
Trông thấy chính mình trong con cái, người cha hiểu rằng cũng từng mơ ước như vậy khi còn nhỏ. Và người cha tin rằng, con sẽ là người thực hiện giấc mơ của mình.
Bài thơ mang đậm nghệ thuật và độc đáo. Tác giả sử dụng hình ảnh gần gũi, đơn giản kết hợp với giọng điệu trong trẻo, thanh khiết. Các biện pháp tu từ như ẩn dụ, điệp ngữ giúp diễn đạt ý nghĩa mà tác giả muốn truyền đạt.
“Những cánh buồm” chứa đựng thông điệp quý giá. Hình ảnh chính của bài thơ là “cánh buồm” đã thể hiện giá trị về cả nội dung và nghệ thuật. Bài thơ phản ánh rõ phong cách sáng tạo của Hoàng Trung Thông.
Phân tích bài thơ Những cánh buồm - Mẫu 2
Hoàng Trung Thông đã sáng tác nhiều bài thơ xuất sắc. Trong số đó, Những cánh buồm là một tác phẩm đặc biệt, truyền đạt những thông điệp quan trọng:
“Hai cha con bước đi trên cát
Ánh mặt trời rực rỡ biển xanh
Bóng cha dài lênh khênh
Bóng con tròn chắc nịch”
Bài thơ bắt đầu với một hình ảnh ấm áp và đẹp đẽ. Cha dẫn đứa con đi dạo trên bãi biển. Ánh mặt trời phản chiếu bóng của cha và con. Bóng cha dài lênh khênh mang ý nghĩa của sự trưởng thành, già dặn. Còn bóng con lại như thể hiện sự đáng yêu và trẻ con. Sự hòa quyện giữa thiên nhiên và con người được thể hiện một cách gần gũi.
“Sau trận mưa đêm rả rích
Cát càng mịn, biển càng trong
Cha dắt con đi dưới ánh nắng hồng
Nghe con bước lòng vui phơi phới”
Bãi biển tuyệt đẹp được mô tả qua các hình ảnh quen thuộc. Cát trải dài mịn màng và biển trong xanh. Ánh nắng của buổi sớm mang sắc hồng. Cha dẫn con đi dưới ánh nắng, lòng con tràn ngập hạnh phúc. Đúng lúc đó, con hỏi cha:
“Cha ơi!
Sao xa kia chỉ thấy nước, thấy trời
Không thấy nhà, không thấy cây, không thấy người ở đó?”
Tiếng “Cha ơi!” vang lên tràn đầy sự yêu thương lạ kỳ. Câu hỏi nhỏ nhẹ phản ánh mong muốn khám phá thế giới ở xa. Điều này thể hiện sự tò mò của đứa con về những điều mới mẻ.
Câu trả lời của người cha như một phần giải đáp cho câu hỏi và càng thêm động lên niềm khao khát khám phá của đứa con:
“Theo cánh buồm đi mãi đến nơi xa
Sẽ có cây, có cửa, có nhà
Vẫn là đất nước của ta
Ở nơi đó cha chưa hề đi đến”
Câu trả lời truyền đạt nỗi lòng của cha về mong muốn khám phá thế giới. Có vẻ như là một thông điệp chuyển giao cho thế hệ sau. Và cuối cùng trong bài thơ:
“Cha lại dẫn con đi trên cát mịn
Ánh nắng lan tỏa trên vai
Cha ngước nhìn về phía cuối chân trời”
Hoàng Trung Thông đã áp dụng kỹ thuật tu từ ẩn dụ, khiến “ánh nắng chảy trên vai” tạo ra hình ảnh tia nắng vui tươi đùa giỡn bên cạnh cha và con. Đứa con đã đề nghị:
“Cha mượn cho con buồm trắng nhé
Để con đi…”
Lời đề nghị thể hiện khát vọng khám phá, chinh phục thế giới của đứa con. Cha đã nhận ra “tiếng lòng của mình” từ quãng thời gian xa xăm.
Bài thơ sử dụng những hình ảnh đời thường, đơn giản cùng với giọng điệu thơ mộng, trong trẻo. Nhiều kỹ thuật tu từ như ẩn dụ, điệp ngữ giúp truyền đạt thông điệp của tác phẩm.
“Những cánh buồm” thực sự là một bài thơ đáng đọc, chứa đựng thông điệp ý nghĩa. Hình ảnh trung tâm về “những cánh buồm” đã làm nổi bật giá trị nghệ thuật và tinh thần của bài thơ.
Phân tích bài thơ Những cánh buồm - Mẫu 3
Bài thơ “Những cánh buồm” của Hoàng Trung Thông đã thể hiện sự tự hào của người cha khi thấy con mình cũng mang trong mình những ước mơ cao cả:
“Hai cha con bước đi trên cát
Ánh mặt trời rực rỡ biển xanh
Bóng cha dài lênh khênh
Bóng con tròn chắc nịch”
Trong không gian mở rộng, ánh mặt trời rực rỡ. Hình ảnh cha và con bước đi trên cát thể hiện sự gắn bó, gần gũi. Cha trở nên già dặn, tuổi thọ trải dài trong bóng dài lênh khênh. Con lại trở nên nhỏ bé, đáng yêu trong bóng tròn chắc nịch. Hình ảnh đối lập của cha và con thể hiện sự khác biệt, nhưng họ vẫn cùng chung một ước mơ, cùng tồn tại bên nhau dưới tiếng gọi của đại dương sớm mai:
“Sau trận mưa đêm rả rích
Cát càng mịn, biển càng trong
Cha dắt con đi dưới ánh nắng hồng
Nghe con bước lòng vui phơi phới”
Cảnh thiên nhiên tràn ngập sức sống. Bãi cát mịn màng, nước biển xanh biếc. Khung cảnh tươi đẹp sau trận mưa đêm. Người cha dẫn con dưới ánh nắng hồng. Và đứa con hỏi cha một cách ngây thơ:
“Cha ơi!
Sao xa kia chỉ thấy nước, thấy trời
Không thấy nhà, không thấy cây, không thấy người ở đó?”
Tò mò của trẻ thơ không thể ngăn được. Tiếng “Cha ơi!” vang lên trìu mến. Câu hỏi nhẹ nhàng như làm động lòng người đọc. Hạnh phúc khi cả cha và con đều háo hức. Cái không thấy kia sẽ khiến con mơ ước về một thế giới đa màu sắc.
Và người cha nhẹ nhàng nói với đứa con:
“Theo cánh buồm đi mãi đến nơi xa
Sẽ có cây, có cửa, có nhà
Vẫn là đất nước của ta
Ở nơi đó cha chưa hề đi đến”
Câu trả lời khơi gợi sự tò mò của đứa trẻ về một thế giới mà ngay cả người lớn như cha vẫn chưa từng khám phá. Và sau đó:
“Cha lại dắt con đi trên cát mịn
Ánh nắng chảy đầy vai
Cha trầm ngâm nhìn mãi cuối chân trời”
Hình ảnh “ánh nắng chảy trên vai” là một ẩn dụ chuyển đổi cảm giác, gợi ra hình ảnh những tia nắng đang tinh nghịch đùa giỡn bên cạnh người cha và đứa con. Cậu bé yêu cầu cha:
“Cha mượn cho con buồm trắng nhé
Để con đi…”
Đó là ước muốn khám phá của đứa con trên một cánh buồm “trắng” đầy ước mơ tuổi thơ. Đứa con muốn khám phá thế giới rộng lớn ấy.
Bài thơ “Những cánh buồm” được đánh giá là một trong những tác phẩm xuất sắc về ngôn từ, âm hưởng và có khả năng gợi cảm.
Phân tích bài thơ Những cánh buồm - Mẫu 4
Hoàng Trung Thông là một trong những nhà thơ tiêu biểu của nền thơ ca cách mạng. Bài thơ “Những cánh buồm” đồng thời cũng là một trong những tác phẩm nổi bật của ông.
Bài thơ được chọn từ tập thơ cùng tên, được công bố lần đầu vào năm 1964:
“Hai cha con bước đi trên cát
Ánh mặt trời rực rỡ biển xanh
Bóng cha dài lênh khênh
Bóng con tròn chắc nịch”
Sau trận mưa đêm rả rích
Cát càng mịn, biển càng trong
Cha dắt con đi dưới ánh nắng hồng
Nghe con bước lòng vui phơi phới”
Hình ảnh ban đầu là cha và con đang bước đi trên cát. Sau một đêm mưa rả rích, ánh mặt trời hiện ra rực rỡ, khiến nước biển trong xanh và cát trở nên mịn màng. Bóng của cha dài lênh khênh, còn bóng con tròn chắc nịch - một biểu tượng yêu thương và gắn bó giữa cha và con. Khi nghe tiếng bước chân của con, lòng cha tràn đầy niềm vui và hạnh phúc.
Nhìn ra thế giới bên ngoài rộng lớn, đứa trẻ hỏi cha với tâm trạng hồn nhiên, ngây thơ:
“Cha ơi!
Sao xa kia chỉ thấy nước, trời
Không thấy nhà, cây, không thấy người ở đó?”
Đáp lại câu hỏi của con, cha giải thích để con hiểu:
“Theo cánh buồm đi mãi đến nơi xa
Sẽ có cây, có cửa, có nhà
Vẫn là đất nước của ta
Ở nơi đó cha chưa hề đi đến”
Thế giới bên ngoài rộng lớn với muôn vàn điều thú vị. Đó cũng là nơi mà cha của đứa con chưa từng đặt chân đến. Và sau đó, cậu bé lại yêu cầu cánh buồm:
“Cha ơi, cho con mượn cánh buồm trắng nhé,
Để con đi!”
Những cánh buồm tự tin trên biển hiện lên lòng khao khát khám phá xa xôi của con. Khi nghe lời đề nghị của con, cha như phát hiện ra âm thanh của chính mình. Khi còn là một cậu bé, cha cũng từng mơ ước được khám phá thế giới ngoài kia. Bây giờ, những ước mơ mà cha không thể thực hiện được gửi gắm trong con. Đứa con sẽ tiếp tục thực hiện ước mơ đó thay cho cha:
“Lời con hay tiếng sóng thầm thì
Hay tiếng lòng cha từ một thời xa xôi
Lần đầu tiên trước biển bao la
Cha gặp lại mình trong tiếng ước mơ của con”
Như vậy, bài thơ “Những cánh buồm” đã thể hiện niềm tự hào của người cha khi nhìn thấy con mình cũng ấp ủ những ước mơ cao đẹp. Đồng thời, Hoàng Trung Thông cũng muốn tôn vinh những ước mơ khám phá cuộc sống của trẻ thơ - những ước mơ làm cho cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn.
Phân tích bài thơ Những cánh buồm - Mẫu 5
Hoàng Trung Thông là một nhà thơ khá nổi tiếng. Trong đó, bài thơ “Những cánh buồm” đã truyền đạt được tình cảm cha con giản dị và chân thành:
“Hai cha con bước đi trên cát
Ánh mặt trời rực rỡ biển xanh
Bóng cha dài lênh khênh
Bóng con tròn chắc nịch”
Mở đầu bài thơ, tác giả đã mô tả một cảnh đẹp và ấm áp. Người cha đang dắt đứa con đi dạo trên bãi biển. Ánh mặt trời phản chiếu bóng của cha và con. Bóng cha dài lênh khênh đã gợi ra sự trưởng thành, già dặn. Còn đứa con thì lại trở nên thật bé bỏng, đáng yêu trong chiếc bóng tròn chắc nịch.
“Sau cơn mưa đêm rả rích
Cát trở nên mịn màng, biển dần trong sạch
Cha dắt con đi dưới ánh nắng hồng
Nghe con bước lòng vui phơi phới”
Vẻ đẹp của bãi biển được diễn đạt một cách tinh tế chỉ qua vài hình ảnh. Bãi cát trải dài mịn màng, nước biển trong xanh. Ánh nắng của buổi sớm mang sắc hồng rực rỡ. Đến đây, đứa con đã hỏi người cha bằng một giọng thật ngây thơ:
“Cha ơi!
Sao xa xôi kia chỉ thấy nước, thấy trời
Không thấy nhà, không thấy cây, không thấy người ở đó?”
Câu hỏi thể hiện một nét tính cách thân thuộc của trẻ em - sự tò mò. Tiếng “Cha ơi!” vang lên thật trìu mến lạ lùng. Câu hỏi tuôn ra thể hiện nỗi khao khát khám phá thế giới ở xa.
Và rồi tiếp theo là câu trả lời của người cha, phần nào làm sáng tỏ câu hỏi và thêm phần khích lệ khao khát khám phá của đứa con:
“Theo bước sóng buồm vượt xa
Sẽ có nhà, cửa, và cây cỏ xanh
Vẫn là quê hương của chúng ta
Ở nơi ấy cha chưa từng chân đến”
Khi đến những câu thơ cuối cùng, hình ảnh người cha dắt con đi lại được tái hiện:
“Cha lại dẫn con qua cát mịn
Bóng nắng soi rọi vai con
Cha nhìn mãi về phía cuối biển
Ở đây, tác giả đã dùng biện pháp tu từ ẩn dụ để biểu đạt cảm xúc - “ánh nắng chảy trên vai” làm hiện lên hình ảnh của những tia nắng tinh nghịch đùa giỡn bên cạnh người cha và đứa con. Đứa con đã đề nghị với cha rằng:
“Cha mượn cho con buồm trắng nhé
Để con đi…”
Đề nghị đã thể hiện khao khát khám phá, chinh phục thế giới của đứa con. Và người cha đã bắt gặp “tiếng lòng của mình” vọng lại từ một thời xa xăm. Khi còn là một đứa trẻ, chắc hẳn người cha cũng mơ ước như vậy. Và bây giờ, chính con sẽ là người giúp cha thực hiện mong ước mơ đó.
Bài thơ đã sử dụng những hình ảnh gần gũi, giản dị cùng với giọng thơ thật hồn nhiên, trong sáng. Nhiều biện pháp tu từ được sử dụng như ẩn dụ, điệp ngữ góp phần diễn tả nội dung mà tác giả muốn gửi gắm.
Như vậy, “Những cánh buồm” quả là một bài thơ hay, gửi gắm thông điệp ý nghĩa. Hình ảnh trung tâm của bài thơ là “cánh buồm” đã góp phần thể hiện được giá trị về nội dung và nghệ thuật.
Phân tích bài thơ Những cánh buồm - Mẫu 6
Đến với Những cánh buồm, tác giả Hoàng Trung Thông đã gửi gắm tình cảm phụ tử thật đẹp đẽ, cũng như ước mơ khám phá, chinh phục thế giới thật đáng trân trọng.
Bài thơ đầy suy tư, giọng thơ trầm lắng như tiếng sóng vỗ êm đềm. Mở đầu là hình ảnh giống như trong truyện cổ tích:
“Hai cha con bước đi trên cát
Ánh mặt trời rực rỡ biển xanh
Bóng cha dài lênh khênh
Bóng con tròn chắc nịch”
Không gian biển khơi hiện lên thật khoáng đạt. Ánh mặt trời rực rỡ làm phản chiếu bóng của cha và con. Người cha bỗng trở nên già dặn, tuổi đời như trải dài trong ước mơ vô tận của biển khơi với chiếc “bóng lênh khênh”. Còn đứa con thì bé bỏng nhưng tràn đầy một tương lai mới đáng chờ đợi trong chiếc “bóng tròn chắc nịch”. Hình ảnh đối lập thật ngộ nghĩnh, dễ thương càng khắc sâu thêm sự khác biệt của hai thế hệ cha - con.
Khung cảnh thiên nhiên được khắc họa với những hình ảnh tuyệt đẹp:
“Sau trận mưa đêm rả rích
Cát càng mịn, biển càng trong
Cha dắt con đi dưới ánh nắng hồng
Nghe con bước lòng vui phơi phới”
Bãi cát trải dài mịn màng như được một bàn tay thần kì nào đó đêm qua vuốt ve. Nước biển trong một màu biếc khơi gợi trong ta một cảm xúc dạt dào như muốn chạy ùa vào lòng biển. Khung cảnh tươi đẹp ấy chỉ có được sau một trận mưa đêm dai dẳng liên tục. Biển đẹp vàng càng trong sáng bao nhiêu thì trận mưa đêm qua càng kéo dài, da diết bấy nhiêu.
Thế rồi, đứa con nhìn về phía xa, tò mò và hỏi người cha rằng:
“Con bỗng lắc tay cha khẽ hỏi:
Cha ơi!
Sao xa kia chỉ thấy nước, thấy trời
Không thấy nhà, không thấy cây, không thấy người ở đó?”
Tiếng “Cha ơi!” nghe thật thân thương, tình cảm. Những câu hỏi đã cho thấy sự tò mò của đứa trẻ về thế giới ngoài nơi xa. Và rồi, người cha đã trả lời cho con hiểu:
“Cha mỉm cười xoa đầu con nhỏ:
Theo cánh buồm đi mãi đến nơi xa
Sẽ có cây, có cửa, có nhà
Vẫn là đất nước của ta
Ở nơi đó cha chưa hề đi đến”
Với vai trò hướng dẫn, người cha tiếp tục tạo điều kiện cho ước mơ của con trên nền của một hoài bão lớn:
“Cha lại dắt con đi trên cát mịn
Ánh nắng chảy đầy vai
Cha trầm ngâm nhìn mái cuối chân trời”
Hình ảnh “nắng chảy đầy vai” sử dụng biện pháp tu từ ẩn dụ, cho thấy sự gắn bó và yêu thương của cha con. Đứa trẻ đã đề nghị với người cha:
“Cha mượn cho con buồm trắng nhé
Để con đi…”
Đó là ước muốn được chinh phục, khám phá thế giới rộng lớn ngoài kia. Và từ lời của con, cha bắt gặp lại chính bản thân:
“Tiếng sóng nói lên lời của con
Hay tiếng lòng cha reo hò từ quá khứ xa xăm?
Lần đầu tiên trước biển cả vô tận
Cha gặp lại bóng dáng mình trong giấc mơ của con”
Ước mơ của đứa con thật ra cũng là ước mơ của người cha khi còn bé. Và cha cảm thấy xúc động và hy vọng con sẽ thực hiện được điều này.
Có thể khẳng định rằng, “Những cánh buồm” thực sự là một bài thơ tuyệt vời của nhà thơ Hoàng Trung Thông.
