Dù bạn xem bóng đá trên VTV360, hay clip trên Youtube ở bất kỳ độ phân giải nào, xem phim hành động hay phong cảnh trên Netflix hoặc Vieon, chơi game với PS5 hoặc Xbox, dù ở phòng ngủ thiếu sáng hay phòng khách có ánh sáng mạnh, TV Neo QLED 4K QN90D của Samsung đều mang đến trải nghiệm tuyệt vời nhất cho người dùng.
Điều kiện thử nghiệm được áp dụng
Để bắt đầu, tôi sẽ cài đặt cố định các thiết lập về khẩu độ, tốc độ và ISO trên chiếc Nikon Z8 cho tất cả các bức ảnh trong bài viết này.
Hệ thống đèn được thiết lập sẵn và giữ nguyên mọi thông số về độ sáng, nhiệt độ màu, và góc chiếu (3 điểm) để bảo đảm điều kiện ánh sáng ổn định trong studio. Toàn bộ setup được điều chỉnh một lần ban đầu với mục đích làm cho ảnh chụp ra sao giống nhất với cảm nhận của mình khi nhìn vào màn hình TV.
Đối với việc cài đặt hình ảnh trên TV. Ban đầu, chúng ta có thể sử dụng tính năng AI để lựa chọn từ 3 bộ hình ảnh, mỗi bộ tương ứng với một trong ba nhóm chính: thể thao, phim ảnh và phong cảnh. Mỗi nhóm này bao gồm 4 bức ảnh để lựa chọn tấm phù hợp nhất với từng loại nội dung.
Tính chất của các lựa chọn hình ảnh từng nhóm sẽ quyết định các yếu tố như độ sáng, độ tương phản, độ bão hòa màu và gam màu của từng thể loại. Quan trọng là các hình ảnh này đều là hình ảnh thông thường, với các chủ đề bình thường, việc chọn một bức ảnh phù hợp là đủ, không cần phải quan tâm nhiều đến các yếu tố kỹ thuật. Tôi sẽ tập trung vào thử nghiệm tính năng AI này như một người dùng thông thường, chỉ cần bấm vài lần là xong, không cần điều chỉnh gì thêm.
Tuy nhiên, Samsung vẫn cho phép người dùng điều chỉnh chi tiết hơn ở các tham số như độ sáng, độ tương phản, độ bão hòa màu và gam màu ở từng nhóm nội dung. Ai thích sự cụ thể và rõ ràng hơn có thể sử dụng tính năng này.
Sau khi đã cài đặt xong, chúng ta sẽ để AI quyết định tất cả các thông số khi nó nhận diện chủ đề và nội dung đang được chiếu lên TV. Trong quá trình sử dụng, người dùng có thể lựa chọn 3 chế độ: hoàn toàn AI quyết định (cập nhật thông tin từ màn hình ngoài để điều chỉnh tiếp), chế độ dễ nhìn và chế độ tiêu chuẩn. Trên toàn bài viết này, tôi sẽ sử dụng cố định chế độ AI + tiêu chuẩn.
Mặc dù không thể tái hiện chính xác những gì tôi thấy ngoài đời, nhưng hy vọng rằng các hình ảnh so sánh với nguồn gốc mà tôi sao chép vào ổ cứng và chiếu lên TV sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về tác động của AI đối với hình ảnh.
Tính năng AI nâng cấp độ phân giải từ thấp lên cao
Trong thử nghiệm này, tôi đã dùng một đoạn video được quay bởi Mytour gần 20 năm trước với độ phân giải chỉ 360p. File này được sao chép vào ổ cứng và cắm vào QN90D qua cổng USB-A phía sau của TV. Kết quả cho thấy, AI đã xử lý hình ảnh để bổ sung chi tiết và nâng cao độ phân giải, hiển thị trên màn hình kích thước 75 inch của TV này.
Chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy rằng, AI đã hiệu chỉnh các pixel bị thiếu một cách hiệu quả trong quá trình tăng cường độ phân giải, giúp chúng ta vẫn có thể quan sát rõ các đường nét chi tiết trên gương mặt của chủ thể, những vết chân chim ở cuối đuôi mắt, thậm chí cả các nốt mụn vẫn có thể nhìn thấy được. Tổng thể hình ảnh trên màn hình kích thước 75 inch vẫn rất dễ chịu và đầy đủ thông tin.
Ngoài ra, AI cũng đã tái tạo lại màu sắc để tạo ra hình ảnh cuối cùng. Điều này phụ thuộc nhiều hơn vào sở thích về màu sắc của từng người, ưa thích tone màu nào. Nhưng nhìn chung, các màu sắc nóng, rực sẽ dễ thu hút sự chú ý của đa số người dùng vì tính nổi bật của chúng. Như đã đề cập từ đầu, chúng ta vẫn cần thiết lập ban đầu để AI có thể nhận diện được gu màu sắc của chúng ta.
Tuy vậy, đánh giá về khả năng nâng cấp độ phân giải để chiếu lên TV kích thước lớn, chiếc QN90D này thực sự ấn tượng. Tuy nhiên, ở độ phân giải nguồn quá thấp, việc tái tạo các chuyển động nhanh của chủ thể trở thành một thử thách khó khăn cho chiếc TV này, đây là giới hạn mà chúng ta phải chấp nhận với công nghệ hiện tại.
Sử dụng AI nhận diện và tối ưu hóa nội dung hình ảnh: Thể thao
Một tính năng quan trọng ảnh hưởng đến trải nghiệm người dùng trên TV Samsung Neo QLED QN90D là trí tuệ nhân tạo nhận diện nội dung đang phát và tự động tối ưu hình ảnh theo 'gu' người dùng đã thiết lập ban đầu khi cài đặt TV. Như đã đề cập ở trên, để sử dụng tính năng này, chúng ta cần 'dạy' cho AI biết trước gu hình ảnh của mình bằng cách chọn lựa hình ảnh tự nhiên ban đầu. Từ đó, bất kể chúng ta đang xem gì, AI trên con chip NQ4 AI Gen 2 sẽ tự động nhận diện dựa trên dữ liệu mà Samsung đã cấp, và tối ưu hình ảnh dựa trên hai thông tin đó.
Mình sẽ thử chép một số video mẫu vào ổ cứng, sau đó cắm vào TV và phát lên. Đây là một số tình huống đại diện và thử thách về mặt hình ảnh mà mình đã ghi lại dưới đây. Mời các bạn cùng xem.
Đầu tiên là cảnh thể thao. Thực tế trong không khí của mùa Euro này, và trong quá trình sử dụng TV nói chung, việc xem bóng đá cùng các phim ảnh là điều mà nhiều người quan tâm nhất. Khi xem bóng đá trên TV, những yếu tố quan trọng mà mình quan tâm chủ yếu là các chuyển động của quả bóng, di chuyển của cầu thủ, xem liệu chúng có mượt mà hay không, dù nguồn tín hiệu đầu vào thực tế không phải lúc nào cũng cao. Đó là một thách thức mà công nghệ AI trên chip xử lý TV phải giải quyết. Trong các thử nghiệm của mình, QN90D đã đáp ứng khoảng 80-90% yêu cầu này với các cảnh quay trong các đoạn video mà mình đã thử nghiệm. Nhận xét chung, mình đánh giá cao khả năng hoàn thiện của sản phẩm này.
Đồng thời, về màu sắc tổng thể và chi tiết, các góc quay trong một trận đấu thường chuyển nhanh qua lại giữa toàn cảnh sân và các cảnh chi tiết từng cầu thủ, góc máy lại thay đổi nhanh chóng, yêu cầu hình ảnh phải được xử lý và tái tạo một cách mượt mà, với màu sắc sân cỏ, áo cầu thủ,... phải đạt được độ tương phản tốt, chi tiết rõ ràng để có thể hiểu được biểu cảm của cầu thủ và đồng thời, tổng thể tone màu phải sống động hơn để tăng cảm giác nóng bỏng. Samsung đã làm rất tốt với QN90D khi đẩy màu sắc lên một cách hợp lý, tạo cảm giác rất thích thú.
Nếu quan sát kỹ hơn, bạn sẽ thấy rằng bên cạnh việc điều chỉnh tăng tương phản tổng thể và chi tiết màu sắc, QN90D còn áp dụng AI để nhận diện và tách chủ thể ra khỏi phông nền một cách rõ rệt hơn, khiến các chủ thể trông rất sống động và nổi bật so với video gốc. Điều này bạn cần phải chú ý để nhận ra. Mình đã thử xem lại video từ nhiều thiết bị khác nhau mới phát hiện ra điều này và ghi lại để mọi người dễ hình dung hơn.
Sử dụng AI nhận diện và tối ưu hóa nội dung hình ảnh: phong cảnh
Thực tế, phong cảnh là một chủ đề đơn giản với hầu hết các TV hiện nay. Đôi khi, chúng ta có thể bị cuốn hút bởi vẻ đẹp tự nhiên của khung cảnh hiển thị trên màn hình, đồng thời các nguồn video phong cảnh cũng thường được đầu tư và chăm chút kỹ lưỡng. Trong thử nghiệm này, mình đã thử một tình huống khó trong chụp phong cảnh, đó là ánh sáng ngược, chênh sáng mạnh, để xem TV này tái tạo như thế nào.
Bối cảnh ở đây là một khu rừng, các cây có phủ rêu xanh dày đặc và được quay từ góc nhìn ngược sáng, chiếu sáng mạnh từ Mặt Trời tạo ra hiệu ứng flare đẹp mắt giữa những thân cây.
Chỗ này các bạn nhìn vào hình ảnh so sánh giữa nguồn gốc và hình ảnh trên TV, bạn sẽ thấy rõ rằng khung cảnh đã được tăng sắc độ màu sắc ở các tone màu ấm, màu xanh cũng được làm sâu hơn, đồng thời nhờ vào việc tăng chi tiết, chúng ta có cảm giác vừa nịnh mắt vừa đủ rõ nét của không gian trước khu rừng cây, tạo cảm giác khá rực rỡ. Thực tế, điều này được thực hiện khá hợp lý, không quá lố nên mình đã thử xem một đoạn video về lễ hội châu Á với đầy màu sắc, lân, rồng,... mà cũng không có cảm giác gắt gỏng.
Sử dụng AI nhận diện và tối ưu hóa nội dung hình ảnh: Thời sự, văn bản
Đây cũng là một tính năng AI mà Samsung đã đề cập và mình sẽ thử ngay. Khi xem đoạn video thời sự như trong hình, chúng ta thường thấy các dòng chữ chạy ngang với tốc độ khá nhanh khi các nhà biên tập đang đọc tin. Samsung cho biết họ sử dụng AI để nhận diện và làm rõ các vùng chữ này, giúp chúng ta dễ dàng đọc hơn mà không bị mờ hoặc khó đọc.
Trong hầu hết các thử nghiệm, tính năng này hoạt động hiệu quả với hiệu suất khoảng 80%. Các yếu tố ảnh hưởng đến tính năng này bao gồm độ phân giải, bitrate của video nguồn, tốc độ chạy và kích thước của chữ. Như trong ví dụ trên, kích thước của các dòng chữ chỉ số chứng khoán chạy dọc dưới màn hình hoàn toàn nằm trong khả năng xử lý hiệu quả của tính năng này. Nếu chữ nhỏ và chạy nhanh hơn trong một video độ phân giải thấp, dòng chữ có xu hướng hơi dính vào nhau một chút nhưng vẫn đọc được.
Đánh giá độ tương phản và tái hiện các gam màu
Một trong những thử nghiệm tiếp theo mà mình muốn thử chính là độ tương phản và khả năng tái hiện các dải màu gần nhau. Trên hình ảnh của đống lửa này, độ tương phản gần như được tái hiện hoàn hảo. Trong điều kiện tối tăm, mình chỉ cảm nhận được đống lửa đặt trên bàn ngay trước mặt, vùng xung quanh hoàn toàn đen thui, không có viền màn hình.
Hơn nữa, đám lửa được thổi ngẫu nhiên với tốc độ nhanh, và các gam màu từ đỏ, cam đến vàng được tái hiện rất tốt. Anh em có thể xem video thử nghiệm để thấy mọi thứ diễn ra mượt mà, nhanh chóng và rất sống động. Thực tế, thử nghiệm này phần nào cũng thừa sức với công nghệ MiniLED và chấm lượng tử trên TV này. Ngoài ra, ví dụ này cũng minh họa rõ hơn cho công nghệ Auto HDR Remastering của Samsung và cách sử dụng thuật toán Deep Learning để 'HDR hóa' các video non-HDR ở các vùng highlight, shadow,... nhằm mang lại trải nghiệm hình ảnh cao cấp hơn.
Độ sáng màn hình
Độ sáng của môi trường xung quanh lên đến khoảng ~1800 nit, như có thể thấy trong hầu hết các hình ảnh trong bài viết này. Hiếm khi có ánh sáng môi trường mạnh hơn ánh sáng phát ra từ TV, do đó hình ảnh trên TV với màu sắc, tương phản và độ sáng đều được thể hiện rõ ràng, sống động và cân bằng.
Neo QLED 4K năm 2024 của Samsung đã được cải tiến đáng kể về độ sáng. Độ sáng cao nhất (peak brightness) trong chế độ HDR có thể lên tới 2100 nits, trong khi trong chế độ SDR có thể lên tới hơn 2000 nits. Đây là những con số ấn tượng về độ sáng của một chiếc TV dựa trên công nghệ tấm nền hiện đại của Samsung.
Nhờ độ sáng này, không cần quá lo lắng về điều kiện ánh sáng trong phòng. Dù phòng có cửa sổ lớn gần TV, ánh sáng ban ngày cũng không ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng hiển thị của TV này. Đặc biệt, tính năng HDR Brightness Optimizer của Samsung cũng giúp điều chỉnh độ sáng tự động dựa trên điều kiện ánh sáng môi trường để giảm thiểu tác động của ánh sáng bên ngoài.
Thử nghiệm về hiện tượng Blooming và chuyển đổi vùng Dimming
Đây là thử thách lớn nhất cho bất kỳ TV nào sử dụng công nghệ MiniLED. Theo từng năm, nhà sản xuất cố gắng nâng cao số lượng và chất lượng các vùng làm mờ cục bộ (dimming zone) để giảm thiểu hiện tượng quang bùng phát khi hiển thị các vật thể trắng sáng trên nền đen.
Dưới đây là một số thử nghiệm
Thử crop 1200% để quan sát rõ hơn các đường viền của vật thể trắng
Ở độ sáng 500 nits, hiện tượng blooming chưa được quan sát thấy
Để nhìn rõ hơn, tiếp tục crop 1200% để các pixel xung quanh vòng tròn vẫn giữ nguyên màu đen.
Với độ sáng lên đến 1000 nits, thực tế cho thấy blooming quanh vòng tròn trắng vẫn khó nhận thấy bằng cả mắt thường.
Tuy nhiên khi crop vào 1200 nit ven viền, chúng ta sẽ thấy được một số pixel màu 'Tím' xung quanh. Tuy nhiên chúng khá nhỏ và khó có thể nhìn thấy trong điều kiện sử dụng bình thường.
Tuy vậy, khi phụ đề nằm hoàn toàn trên phim có phần đen trên dưới nhiều và phim có chế độ HDR, phần phụ đề khi nằm hoàn toàn bên dưới phần đen vẫn sẽ có hiện tượng quầng sáng xung quanh chữ. Khi đó, độ sáng của các dòng phụ đề nếu vượt quá khoảng 1800 nit sẽ làm cho hiện tượng này trở nên rõ rệt hơn.
Trong thử nghiệm tiếp theo, tôi đã thử chạy một thanh sáng trắng hoàn toàn xoay quanh các viền của màn hình. Bạn có thể thấy rằng các vùng gần trung tâm vẫn giữ được độ nét và sự tương phản tuyệt đối giữa đen và trắng. Riêng với khu vực khoảng 1cm tính từ viền TV, khi thanh sáng chạy qua, sẽ có một ít vệt sáng và hiện tượng quầng sáng ở đó. Thực ra, đây là thử nghiệm đưa chiếc TV tới giới hạn của nó để xem nó có thể làm được những gì. Tuy nhiên, khi xem TV bình thường, rất hiếm khi bạn sẽ gặp phải tình trạng tương tự như trong thử nghiệm này.
Thêm vào đó, một thử nghiệm nữa về màn hình chia làm hai phần sáng và tối.
Và cả những đốm sáng nhỏ phân bố trên cùng một màn hình. Bạn có thể xem video để dễ hình dung hơn về phần này.
Âm thanh
Đây là một yếu tố không thể thiếu để tạo nên một chiếc TV. Về phần cứng, QN90D được trang bị hệ thống loa 4.2.2 với công suất 60W. Hệ thống này được hỗ trợ bởi những công nghệ thông minh để tối ưu hóa âm thanh cho từng tình huống sử dụng. Sau khi lắp đặt TV, nó tự động nhận diện không gian để cải thiện chất lượng âm thanh, hỗ trợ công nghệ Dolby Atmos.
Với tính năng OTS+, TV nhận diện vị trí nguồn âm trên màn hình và tối ưu hóa âm thanh để tạo ra cảm giác như âm thanh đến từ hướng đó. Đây là tính năng rất ấn tượng, mặc dù khó để demo bằng video.
Một công nghệ khác là dùng AI phân tích âm thanh trong phim, tối ưu hóa âm thanh thoại so với các âm thanh khác và giảm tiếng ồn nền như tiếng máy lạnh hoặc tiếng robot hút bụi, để người xem vẫn nghe rõ nội dung.
Gaming
Năm nay menu game được cải tiến không chỉ bằng cách làm mới mà còn có tính năng sử dụng AI để tự động chuyển đổi profile màu phù hợp với từng thể loại game. Cách hoạt động là AI sẽ phân tích nội dung game, nhận diện tựa game mà bạn đang chơi ngay từ màn hình chính và sau đó tự động điều chỉnh profile màu cho phù hợp với thể loại game như RTS, FPS, Role Play,...
Trước đây, chúng ta cũng có các profile này nhưng phải điều chỉnh thủ công, trong khi bây giờ AI tự động nhận diện và chuyển đổi ngay từ đầu là một tiện ích thông minh đáng chú ý trên chiếc TV này. Mình đã thử kết nối PS5 và chơi Final Fantasy 7 Rebirth cùng Ghost of Tsushima, và chế độ game tương ứng được chuyển đổi một cách nhanh chóng từ menu chính của game. Mình rất thích tính năng này vì trước đây dù TV có hỗ trợ các chế độ này nhưng thực tế là mình thường lười chỉnh và đôi khi quên đi chúng.
TizenOS và các tiện ích
Mỗi hãng TV đều có giao diện người dùng riêng cho sản phẩm của họ, và Samsung không phải là ngoại lệ. Như đã từng, Samsung tiếp tục sử dụng hệ điều hành Tizen cho các mẫu TV của họ. Giao diện qua các năm được cập nhật liên tục với xu hướng gọn gàng, đơn giản hơn. Menu vẫn được tổ chức theo một trình bày từ trên xuống, bao gồm các ứng dụng quan trọng từ TV và phía dưới là khu vực lựa chọn nguồn tín hiệu đầu vào, đơn giản và dễ sử dụng.
Phiên bản trên QN90D năm nay, menu chính được cải tiến nhẹ nhàng với sự gọn gàng hơn. Dưới đây là thứ tự từ trên xuống: khu vực ứng dụng / input đầu vào đã xem gần đây, các gợi ý từ các ứng dụng như Youtube, Vieon, Netflix, AppleTV,... Việc này giúp cho giao diện màn hình chính luôn cập nhật theo những nội dung trong news feed của từng tài khoản người dùng. Đồng thời, việc hiển thị các ứng dụng ngoài home sẽ giúp người dùng dễ dàng duyệt qua các nội dung mới một cách nhanh chóng hơn mà không cần phải mở từng ứng dụng.
Duy chỉ có một khu vực trống phía trên chiếm gần một nửa màn hình, mình nghĩ nó hơi phí. Có thể thay thế bằng một thumbnail của chương trình nổi bật, hoặc thông tin chủ nhân TV / thời tiết, hoặc các thông tin nhỏ khác để làm đẹp và tiết kiệm diện tích UI màn hình home hơn.
Năm nay, TizenOS đã không còn hiển thị lựa chọn đầu vào trên màn hình home mà di chuyển vào một khu vực riêng trong menu. Người dùng có thể cuộn xuống dưới để chọn nguồn vào từ các thiết bị như PS5, Xbox hay set-top box khác.
Thêm vào đó, một tính năng mới mà mình thích là việc tổng hợp tất cả các tính năng thông minh vào khu vực gọi là Daily+. Tại đây, người dùng có thể truy cập đầy đủ các ứng dụng, từ các tùy chọn kết nối không dây tới thiết bị PC, quản lý các thiết bị smarthome trong nhà và thậm chí cả các bài tập luyện tại nhà mà Samsung đã chuẩn bị sẵn.
Khi nhấn vào đó, bạn sẽ được dẫn tới các bài tập nhanh tại nhà trên YouTube mà Samsung đã lựa chọn. Bạn có thể đứng trước TV để xem huấn luyện viên hướng dẫn các động tác và thực hiện cùng rất tiện lợi. Trước đây, mình đã từng tham gia một vài khóa tập buổi sáng này và cho rằng đó là một tiện ích rất hữu ích.
Các tính năng khác
Một tính năng khác mà anh em có thể quan tâm đó là sử dụng AI để tối ưu tiêu thụ điện năng. Samsung cho biết rằng trí tuệ nhân tạo sẽ liên tục giám sát điều kiện ánh sáng xung quanh TV và cả cách sử dụng của người dùng để điều chỉnh các thông số sao cho tiết kiệm điện năng tối đa. Đây là một tính năng mới khá thú vị và theo hãng, có thể giúp tiết kiệm được tới 25% so với các TV khác.
Bên cạnh đó, là một thiết bị thông minh, QN90D cũng được trang bị công nghệ bảo mật Knox của Samsung, kết hợp cả phần cứng và phần mềm để đảm bảo tính bảo mật cho mọi thông tin, bao gồm cả các thiết bị được kết nối với TV.
Đánh giá tổng quan
Có thể thấy, với một chiếc TV phục vụ đa nhu cầu của mọi thành viên trong gia đình, bạn có thể dễ dàng đặt ở bất kỳ vị trí nào trong nhà mà không cần lo lắng về tác động của ánh sáng đến chất lượng hình ảnh. Chất lượng hình ảnh được tối ưu bởi trí thông minh nhân tạo một cách hiệu quả, mang lại hình ảnh sắc nét mà không quá bóng, với nhiều công nghệ tối ưu khác nhau,... Chiếc TV QN90D của Samsung năm nay thực sự là một bước nâng cấp đáng giá so với các thế hệ trước đây, xứng đáng là thiết bị giải trí đa dụng trong gia đình, đáp ứng mọi nhu cầu từ thể thao, phim ảnh, phim truyền hình, chơi game và thậm chí sử dụng làm màn hình chơi game cho PC,... Mọi nhu cầu đều được chiếc TV này đáp ứng một cách hài lòng cho người dùng.