Buzz
Kĩ năng nói IELTS Speaking là một trong số những kĩ năng thử thách nhất đối với các thí sinh luyện thi. Đối với những thí sinh muốn đạt điểm cao ở kĩ năng này, ngoài việc sở hữu khả năng ngôn ngữ, việc có thêm những chiến lược thông minh và cách tiếp cận tối ưu sẽ giúp thí sinh biết cách đưa ra những câu trả lời phù hợp, đúng tiêu chí để đạt được số điểm tương xứng với năng lực của mình nhất.
Cuốn sách IELTS Speaking từ cựu giám khảo kì thi IELTS – Mat Clark phù hợp với những tiêu chí đó. Sách Mat Clark IELTS Speaking cung cấp hướng dẫn và chiến lược về luyện thi IELTS Speaking. Sách không chỉ mang đến những chiến thuật trả lời câu hỏi theo từng dạng mà còn thay đổi cách nhìn của thí sinh về ngôn ngữ và cách tiếp cận ngôn ngữ hiệu quả.
Key takeaways |
|---|
|
Đối tượng người đọc của sách Mat Clark - IELTS Speaking
Nội dung cuốn sách Mat Clark - IELTS Speaking
Phần 1: Tình trạng và mục đích của tài liệu
Ở phần này giám khảo sẽ giới thiệu trải nghiệm và cảm nghĩ của bản thân sau 5 năm làm việc với tư cách giám khảo kĩ năng nói kì thi IELTS tại Trung Quốc. Trong phần này, tác giả đưa ra một số thống kê cơ bản về phân bố điểm của thí sinh cũng như một số ‘lời đồn’ chưa chính thức được lưu truyền và thậm chí được tin vào bởi các thí sinh (Ví dụ: “Các thí sinh ở Bắc Kinh – thủ đô của Trung Quốc đạt được điểm cao hơn so với các thí sinh đến từ Vũ Hán – một tỉnh lẻ của đất nước này”). Sau đó, bằng những lập luận và quan sát thống kê, Mat Clark đã đưa ra những lý do chính dẫn đến vấn đề “Tại sao các thí sinh cảm thấy khó khăn khi đạt điểm 6 hoặc cao hơn?”, từ đó gợi ra mục đích chính của cuốn sách.
Phần 2: Sự khác biệt trong cách tiếp cận ngôn ngữ của các văn hóa khác nhau
Đây có thể coi là một ‘điểm sáng’ của cuốn sách khi đưa ra cho người đọc một cách tiếp cận và cái nhìn hoàn toàn khác biệt và toàn diện về ngôn ngữ nói chung và bài thi IELTS nói riêng. Cụ thể, tác giả đã chỉ ra cách con người nói những ngôn ngữ khác nhau truyền đạt ý tưởng và cảm xúc khác nhau. Vì lý do này, thí sinh có xu hướng tiếp cận đề thi và trả lời câu hỏi với trọng tâm khác với những gì giám khảo tìm kiếm ở một bài thi ngôn ngữ - điều khiến thí sinh gặp khó khăn trong việc đạt được mức điểm cao hơn.
Phần 3: Các tiêu chí đánh giá trong bài thi IELTS Speaking
Sách giải thích chi tiết các tiêu chí đánh giá của bài thi IELTS Speaking, giúp thí sinh hiểu rõ những gì cần thiết để đạt điểm cao. Không chỉ dừng lại việc giới thiệu, tác giả đã nêu chi tiết về ý nghĩa từng tiêu chí đối với các mức điểm cụ thể cũng như các yếu tố tạo nên số điểm đạt được. Ngoài ra, sự khác biệt giữa các tiêu chí của mức điểm 6,7 và 8 – 3 mức điểm phổ biến nhất – cũng được chỉ ra để thí sinh có thể so sánh các tiêu chí với khả năng của bản thân và biết mình cần hoàn thiện điều gì.
Phần 4: Các loại câu hỏi và chiến lược trả lời
Nội dung chính của cuốn sách sẽ đưa ra các chiến thuật trả lời các câu hỏi trong bài thi ở cả 3 phần với những chủ đề phổ biến. Mỗi phần bao gồm cấu trúc bài thi, hệ thống đánh giá và hướng dẫn chi tiết cách làm mỗi dạng bài. Đặc biệt, cuối mỗi dạng tác sẽ tổng hợp nội dung vừa học cũng như hướng dẫn người đọc triển khai từng bước để đưa ra câu trả lời mạch lạc và trôi chảy hơn.
Phần 5: Các bí quyết xử lý câu hỏi
Tác giả sẽ tập trung vào các kĩ thuật ứng biến linh hoạt trong phòng thi như: kĩ thuật đưa thêm ví dụ (Giving example), hỏi lại giám khảo (Asking for help) giúp thí sinh hiểu rõ bản chất và mục đích của các kĩ thuật này từ đó áp dụng để trả lời câu hỏi một cách hiệu quả. Ngoài ra, tác giả cũng gợi ý các tài liệu tham khảo để cải thiện ngữ pháp và từ vựng cần thiết cho quá trình học và ôn tập của thí sinh.
Mat Clark - IELTS Speaking giải quyết vấn đề gì cho người đọc?
Thay đổi cách nhìn về cách diễn đạt tiếng Anh nói chung và bài thi IELTS Speaking nói riêng
Theo Mat Clark, mỗi ngôn ngữ sẽ có những cách khác nhau để diễn đạt ý chí, suy nghĩ của người nói tới người nghe. Ví dụ, đối với tiếng Trung Quốc, các đoạn hội thoại thường diễn ra với những câu trả lời ngắn và tập trung vào việc truyền đạt nội dung cốt lõi. Do đó, người đọc thường sử dụng số lượng từ hạn chế để diễn tả bản thân, và những từ ‘thừa’ (waste words) gần như không xuất hiện.
Điều này khác hơn so với tiếng Anh, ngôn ngữ mà theo giám khảo, có xu hướng sử dụng nhiều từ ‘thừa’ (waste words) và các câu thường sẽ được truyền đạt khá dài dù cho ý tưởng khá ngắn. Do đó, các câu trả lời trong bài thi IELTS cũng sẽ có xu hướng dài hơn lời nói trong ngôn ngữ mẹ đẻ của thí sinh.
Cung cấp các chiến thuật giúp người đọc trả lời câu hỏi theo từng dạng một cách tự nhiên hơn
Giám khảo Mat Clark đã chia các câu hỏi từng phần thành những dạng bài cụ thể, các câu hỏi được triển khai theo từng dạng như: câu hỏi miêu tả, câu hỏi lựa chọn (Preference), câu hỏi phỏng đoán trong tương lai, … với IELTS Speaking Part 1; câu hỏi miêu tả đồ vật (Describe a thing), miêu tả người (Describe a person),.. với IELTS Speaking Part 2; các nhóm câu hỏi so sánh (Comparison), lợi ích và tác hại (Advantages & disadvantages) với phần 3.
Sự phân chia có hệ thống và logic cùng với việc hướng dẫn chi tiết từng bước cách liên kết các câu hỏi bằng các cụm từ nối (fillers) phù hợp giúp thí sinh có cách tư duy phù hợp với từng dạng bài. Sau mỗi bài học, thí sinh không chỉ được tiếp cận với các cách sử dụng từ nối (linking words) linh hoạt mà còn là cách liên kết các câu thành một bài trả lời hoàn chỉnh. Đi kèm với mỗi dạng bài là danh sách các từ vựng, cấu trúc đi kèm được cho là hay và lạ (uncommon) giúp thí sinh ghi điểm với bài làm của mình.
Đặc biệt, cuối mỗi bài học còn có mục tóm tắt bài học được trình bày dưới dạng công thức giúp thí sinh nắm tổng quan dạng bài đã học cũng như nội dung chính nên đưa vào câu trả lời của mình.
Các mẹo ôn tập và chiến lược sử dụng trong phòng thi
Xuyên suốt các bài học tác giả còn đưa thêm các mẹo làm bài như cách xử lý câu hỏi, cách nhóm câu hỏi có chủ đề tương tự cũng như cách đưa ra các câu trả lời ‘khôn ngoan’ với mỗi dạng câu hỏi. Bên cạnh đó, tác giả cũng giúp thí sinh thay đổi cách tư duy khi nhìn nhận đề bài, từ đó trình bày bài nói theo hướng có lợi để bản thân vẫn có thể sử dụng các từ vựng linh hoạt và các ý tưởng vẫn có thể được sử dụng.
Ví dụ, đối với dạng bài: Mô tả một môn thể thao bạn yêu thích (Describe a sport that you enjoy watching or playing), thay vì tập trung vào việc mô tả tính chất và đặc điểm của môn thể thao đó – điều mà cần rất nhiều từ vựng chuyên ngành cũng như hiểu biết nhất định – việc giải thích lý do vì sao mình thích chơi, những lợi ích của môn thể thao này sẽ giúp người viết đưa ra câu trả lời linh hoạt mà vẫn đáp ứng đầy đủ các tiêu chí.
Ưu điểm và nhược điểm của cuốn sách Mat Clark - IELTS Speaking
Ưu điểm
Bố cục rõ ràng và có hệ thống: việc phân chia dạng bài cũng như tóm tắt nội dung thành công thức cụ thể sẽ giúp học sinh trong quá trình học tập và ôn luyện cũng như giáo viên chuẩn bị tài liệu trong việc giảng dạy.
Lời khuyên hữu ích và thiết thực: do tác giả là giám khảo có kinh nghiệm nhiều năm, những lời giải thích và các dẫn chứng trong sách đều rất cô đọng và thực tế, giúp người đọc có cái nhìn đúng hướng với bài thi cũng như các tiêu chí chấm thi phù hợp.
Giải quyết các 'lời nguyền' IELTS: bằng cách cung cấp đầy đủ các dẫn chứng thuyết phục cũng như số liệu cụ thể, tác giả đã giúp người đọc hiểu được bản chất bài thi, và thay vì tin vào những quan niệm được truyền miệng không rõ ràng, việc tin vào sự khác biệt ngôn ngữ cũng như bản chất của bài thi sẽ giúp thí sinh có định hướng ôn tập tốt và hiệu quả hơn.
Nhược điểm
Thiếu tính cập nhật: do sách xuất bản đã lâu và với sự thay đổi của kỳ thi, một số dạng câu hỏi đã không còn xuất hiện trong bài thi IELTS Speaking nữa (Ví dụ: dạng câu hỏi miêu tả trong phần 1) cũng như chưa cập nhật các chủ đề mới theo thời gian. Do đó, thí sinh cần có sự lựa chọn và áp dụng linh hoạt đối với từng dạng bài.
Ngôn ngữ sử dụng: Vì được viết hoàn toàn bằng tiếng Anh, sách sẽ dành cho những bạn đã có vốn tiếng Anh đọc hiểu nhất định khi các bạn có thể hấp thụ cơ bản nội dung của cuốn sách.
Sách phù hợp với các bạn hướng tới mức điểm cao (6.5+, thậm chí là 7.0+): do chủ yếu sách đưa ra các cụm từ nối (fillers) cũng như các mẫu trả lời (template) khá dài và phức tạp đối với những dạng câu hỏi khó, các bạn với mức điểm 6.5+ sẽ là đối tượng phù hợp với cuốn sách bởi các bạn đã có nền tảng ngôn ngữ nhất định và ít gặp các lỗi ngập ngừng do thiếu từ vựng (word-related hesitation) hơn. Việc sử dụng các mẫu trả lời sẽ khiến bài thi được diễn đạt linh hoạt, có tính liên kết và tự nhiên thay vì chỉ trình bày các ý tưởng đơn thuần.
